Dušan Životić

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Dušan Životić
Lični podaci
Datum rođenja(1892-12-20)20. decembar 1892.
Mesto rođenjaRipanj, Kraljevina Srbija
Datum smrti31. jul 1964.(1964-07-31) (71 god.)
Mesto smrtiNovi Sad, SFR Jugoslavija
Zanimanjeglumac, reditelj, pisac, dramaturg i prevodilac
Porodica
DecaVelimir i Ljiljana Životić

Dušan Životić (Ripanj, 20. decembar 1892 — Novi Sad, 31. jul 1964) bio je jugoslovenski i srpski glumac, reditelj, pisac, dramaturg, prevodilac, organizator i rukovodilac pozorišta.

Biografija i karijera[uredi | uredi izvor]

Rođen je 1892. godine u Ripnju nadomak Beograda. Njegov otac Velimir bio je opštinski pisar. Gimnaziju je pohađao u Beogradu, a glumom počeo da se bavi u sedmom razredu u akademskom pozorištu „Otadžbina“ i ujedno da statira u trupi Bogoboja Rucovića. Pre nego što je završio osmi razred, 1911. prišao je Iličićevoj pozorišnoj trupi, u kojoj je debitovao kao Karlo u Karlovoj tetki.[1] Do Prvog svetskog rata bio je član putujućih družina Petra Hristilića, Koste Delinija, Dušana Topalovića, Mihaila Lazića Čička, pozorišta „Gundulić“ Ljubomira Rajičića Čvrge i pozorišta „Sterija“ Dragutina Krsmanovića u Šapcu, gde je režirao prvu predstavu Zmija devojka V. Riškova.[1]

U ratu je bio podnarednik u XVIII puku srpske vojske i 1915. igrao u NP u Skoplju. Sa srpskom vojskom je prešao Albaniju i došao na Krf. Tamo je postao član Orfeuma Brane Cvetkovića.[2] Na Solunskom frontu je ranjen i upućen u Afriku na oporavak, gde je u logoru Lazuas, u Bizerti, zajedno sa Dimitrijem Ginićem, osnovao Vojničko pozorište (1917/18) i davao predstave za srpsku i francusku vojsku.[1]

Po završetku rata ostao je godinu i po dana u Solunu, učestvujući kao glumac na raznim svečanostima i priredbama. Vratio se u Beograd 1921. i postao član Narodnog pozorišta.[3] Već posle nekoliko dana prešao je u šabačko Amatersko pozorište, koje je pod njegovim rukovodstvom preraslo u Gradsko pozorište. Aprila 1922. osnovao je Podrinjsko povlašćeno pozorište, koje je deset godina davalo predstve po zapadnoj Srbiji. Po povratku u Beograd 1931. osnovao je Beogradsko malo pozorište, a 1936. formirao sopstvenu trupu pod nazivom Ž. pozorište.[1]

Sve do Aprilskog rata 1941. gostovao je s ovim pozorištem po Srbiji i Makedoniji. Početkom okupacije u Beogradu je organizovao Pozorište udruženih glumaca i delovao u njemu do 1943. godine, kada je prešao u pozorište „Centrala za humor“. Pred kraj rata u Valjevu se uključio u rad KUD „Abrašević“, da bi posle oslobođenja prešao u Vršac i radio u tamošnjem NP „Sterija“ (1946-49). U Novi Sad je došao 1949. i bio član VNP do septembra 1951. godine, kada je prešao u Niš, u kojem je ostao do penzionisanja, 1959. godine.[1]

Poslednji put je kao glumac nastupao u Narodnog pozorištu u Nišu juna 1957. u predstavi Čovek koji je video smrt.[4] Posle toga se bavio samo režijom, ali i pisanjem memoara.[5] Više od 40 godina delovao je kao glumac, reditelj, dramaturg, prevodilac, organizator i rukovodilac pozorišta.[6] Kroz njegove trupe prošla je plejada značajnih srpskih glumaca. Okosnicu njegovog glumačkog i rediteljskog repertoara činili su komadi iz narodnog života sa muzikom i pevanjem, komadi iz nacionalne istorije, ali i inostrani koji su preuzimani pretežno iz francuskog teatra.[7] Negovao je realistički scenski glumački izraz. Vremenom se više usmeravao ka komičnom fahu i postao jedan od omiljenih komičara svog vremena.[1][8]

Ulogom Barona Virsa u Azaisu L. Vernija proslavio je 25-ogodišnjicu umetničkog rada 1934. godine i tom prilikom odlikovan je Ordenom Sv. Save IV stepena, a septembra 1959. proslavio je 50-ogodišnjicu režijom Puta oko sveta, kada je odlikovan Ordenom rada II reda.[9] Bio je daroviti glumac, zapanjujuće likovne i glasovne transformacije. Tumačio je junake i različite likove iz života, bio je jedan od omiljenih srpskih glumaca.[1] Tokom karijere odigrao je preko 150 uloga najrazličitijih žanrova, a režirao oko 240 predstava.[1] Sa francuskog je prevodio vodvilje i komedije. U Pozorišnom muzeju Vojvodine sačuvano je 120 naslova tih dela. Dva puta se ženio i obe supruge su bile glumice Olga Kiš i Slavka Ilić. Iz prvog braka je imao decu, glumce Velimira i Ljiljanu Životić.[1]

Uloge i režija[uredi | uredi izvor]

Uloge u pozorištu[uredi | uredi izvor]

Režije[uredi | uredi izvor]

  • Šareni program broj 1
  • Tvrdica ili Kir Janja
  • Luda Velinka
  • Začarana princeza.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g d đ e ž z ŽIVOTIĆ Dušan Srpsko narodno pozorište 26. 10. 2023.]
  2. ^ A., Smrt Dušana Životića, Pozorište, NSad 1965, br. 1
  3. ^ R. Radujković, Glumac, putnik i pedagog Dušan Životić, Gradina, 1984, br. 8-9.
  4. ^ A., G. Dušan Životić, Novi Sad, 23. II 1936;
  5. ^ R. Vesnić, Dušan Životić, NS, 1959, br. 45
  6. ^ M. Stefanović, Pozorište Životića, Glas Valjeva, 10. XI 1935
  7. ^ Dušan Životić teatarslov.mpus.org.rs 26. 10. 2023
  8. ^ D. Ćirović, Dušan Životić – reditelj i glumac, Pobeda, 18. IX 1959
  9. ^ A., Pedeset godina na sceni, Dnevnik, 22. IX 1959

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Душан_Животић&oldid=26873937”