Žombolj

Žombolj rum. Jimbolia
Kip Sv. Florijana, zaštitnika mesta
Grb
Administrativni podaci
Država	Rumunija
Županija	Tamiš
Opština	Žombolj
Osnovan	prvi pomen 1333. godine
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2021.	10.179
— gustina	93,72 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 47′ 29″ S; 20° 43′ 01″ I
Aps. visina	82 m
Površina	108,61 km2
Žombolj Žombolj na karti Rumunije
Ostali podaci
Gradonačelnik	Darijus Adrijan Postelniku (NLP)
Poštanski broj	305400
Pozivni broj	0256 / 0356
Registarska oznaka	TM
Veb-sajt
www.jimbolia.ro

Žombolj (rum. Jimbolia, nem. Hatzfeld, mađ. Zsombolya) je grad i lokalna samouprava u Tamiškom okrugu u najzapadnijem delu Rumunije. Grad se nalazi neposredno 39 km zapadno od okružnog središta Temišvara, uz samu granicu sa Srbijom.

Geografija

Žombolj se nalazi u jugoistočnom delu Panonske nizije na nadmorskoj visini od 82 m. Grad je nekad imao povoljan položaj na raskrsnici puteva između Temišvara, Segedina, Kikinde i Zrenjanina, ali se posle razgraničenja Srbije i Rumunije grad postao izrazito pogranično mesto. Veći deo granice gradskog hatara je istovremno i granica sa Srbijom. Površina hatara je 108,6 km².

Istorija

Naselje na ovom prostoru pod imenom "Chumbul" prvi put se pisano spominje u papskim poreskim knjigama 1333. godine.

Kaluđeri srpskog manastira Pećke patrijaršije skupljali su 1660. godine prilog. Zapisali su u "Čombolju" dva priložnika: pop Vuja i izvesni Stojan.

Godine 1766, u naselje se doseljava veliki broj Nemaca i naselje menja ime u "Hatzfeld". Austrijski carski revizor Erler je 1774. godine konstatovao da to mesto pripada Baračkom okrugu, Temišvarskog distrikta. Stanovništvo je bilo pretežno nemačko.

Nagli uspon mesta beleži se posle povezivanja železnicom Žombolja sa Temišvarom. U periodu 1919—1924. Žombolj je bio u okviru Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, da bi 1924. godine bio razmenjen za par pograničnih manjih srpskih naselja sa Rumunijom, kojoj su ona pripala po kraju rata. Pre Drugog svetskog rata većinu stanovništva činili su podunavski Nemci, da bi posle rata njihovim iseljavanjem većina postali Rumuni.

Stanovništvo

U Žobmolju živi 10.179 stanovnika (popis 2021). Po popisu iz 2002. godine etnički sastav stanovništva je sledeći:

• Rumuni 8.032 (72,3%);
• Nemci 500 (4,5%) - nekada većinsko stanovništvo;
• Mađari 1.649 (14,8%);
• Romi 768 (6,9%);
• Srbi 51 (0,5%);
• ostali 113 (1,0%).

Prema popisu stanovništva iz 2011. godine u opštini je živelo 10.808 stanovnika. Većinsko stanovništvo su bili Rumuni kojih je bilo 72,7%, zatim slede Mađari sa 10,8%, Romi sa 5,5%, Nemci sa 2,9% i Srbi sa 0,3% stanovništva.

Etnički sastav prema popisu iz 2011. godine‍
Rumuni			7.856	72,7%
Mađari			1.169	10,8%
Romi			596	5,5%
Nemci			310	2,9%
Srbi			31	0,3%
nepoznato			788	7,3%

Saobraćaj i turizam

Žombolj se nalazi na trasi međunarodne pruge Beč-Bratislava-Budimpešta-Kikinda-Temišvar-Bazijaš, koja Rumuniju povezuje sa Srbijom i Centralnom evropom. Pruga je 1953. godine prekinuta, nakon rušenja mosta preko Tise, kod Segedina, posle čega je u upotrebi ostao deo pruge koji Rumuniju spaja sa Srbijom. Iz Kikinde je do kraja avgusta 2014. dva puta dnevno saobraćao šinobus, čiji su polasci obustavljeni depešom Železnica Srbije, usled nedostatka isplativosti linije. Žombolj je tako predstavljao međustanicu na kojoj se presedalo u voz za Temišvar, što je bilo značajno studentima iz Srbije koji studiraju u tom gradu.

Gradovi pobratimi

• Kikinda, Srbija
• Pustamergeš, Mađarska

Spoljašnje veze

• Miloš Crnjanski: Žombolj na točkovima („Politika“, 27. mart 2016)
• Žombolj, varoš u kojoj svi rade („B92“, 23. maj 2012)
• Žombolj: Grad ciglica („Danas“, 19. jun 2018)