Koprivnica
| Koprivnica | |
|---|---|
 Centar Koprivnice | |
 Zastava
.gif) Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Hrvatska |
| Županija | Koprivničko-križevačka |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 23.955 |
| — gustina | 263,42 st./km2 |
| Aglomeracija (2011.) | 30.854 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 46° 09′ 46″ S; 16° 49′ 52″ I / 46.16267° S; 16.83098° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 149 m |
| Površina | 90,94 km2 |
  Koprivnica Koprivnica na karti Hrvatske | |
| Ostali podaci | |
| Gradonačelnik | Mišel Jakšić (SDP) |
| Poštanski broj | 48000 |
| Pozivni broj | +385 48 |
| Registarska oznaka | KC |
| Veb-sajt | |
| koprivnica.hr | |
Koprivnica je grad u Hrvatskoj i administrativni centar Koprivničko-križevačke županije. Prema rezultatima popisa iz 2011. u gradu je živelo 30.854 stanovnika, a u samom naselju je živelo 23.955 stanovnika.[1]
Geografija[uredi | uredi izvor]
Kroz grad prolazi istoimeni potok po kome je Koprivnica i dobila ime. Smeštena je 50 km jugoistočno od Varaždina i 85 km severoistočno od Zagreba; nadmorska visina grada je 149 m. Koprivnica je sedište Koprivničko-križevačke županije.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Od 1356. godine naselje ispod utvrđenog grada ima status slobodnog i kraljevskog grada. U vrijeme borbe s Osmanlijama Koprivnica je bila sjedište podravskih jedinica pogranične policije. Godine 1765. Marija Tereza je isključila grad iz vojne uprave, što je omogućilo brži ekonomski razvoj Koprivnice.
Godine 1911. izgrađena je pruga na istok, a 1938. godine Koprivnica je željeznicom povezana s Varaždinom.
Osnovana je 1935. godine marmeladna fabrika braće Volf, nakon Drugog svjetskog rata glavni pogon za prehrambenu industriju (Podravka).
Srbi u Koprivnici[uredi | uredi izvor]
Krajem 18. veka u Koprivnici je otvorio trgovačku radnju Jakov Ljubičić rodom iz Žegara, po povratku iz Rusije. Koprivnički kupac Toma Lacković pretplatio se 1803. godine za čuvenu Stojkovićevu knjigu "Fizika".[2] Koprivčanin Pavel Reškovac je 1814. godine nabavio prevedenu Fenelonovu knjigu o Telemahu.[3] Vukovu knjigu "Kovčežić za istoriju, jezik i običaje Srba sva tri zakona"" kupio je 1849. godine u Koprivnici, Ivan Tkalec beležnik opštinski. Stevan Reškovac iz Koprivnice je 1856. godine platio da se izlije jedno zvono za siromašnu pravoslavnu crkvu u Virovitici.
Mesni parosi u Koprivnici u prvoj polovini 19. veka bili su kaluđeri iz Lepavine. Kada je Koprivnicu posetio pre 1833. godine Joakim Vujić putopisac i književnik srpski, paroh je bio otac Genadije. Domaćin kaluđer Genadije je živeo sa đakom Simom, koji mu je služio. Koprivnica je tada po njegovom opisu kraljevska varoš u Križevačkom komitetu, na obali reke Drave. Mesto ima oko 600 domova sa 7.000 stanovnika. Postoji srpska pravoslavna crkva i nekoliko srpskih trgovačkih kuća.[4]
"Visokoučeni" učitelj Marković je bio 1828. godine skupljač pretplate za Volterovu knjigu prevedenu sa nemačkog prevoda na srpski jezik. Pretplatu su dali: paroh Aleksije Ognjanović jeromonah manastira Lepavine, Ignjatije Demetrović gradski fizikus (lekar), Georgije Lacković magistratski asesor i školski nadziratelj.[5] Marković je sebe predstavljao da je učitelj srpskog, nemačkog i hrvatskog jezika.[6] Godine 1831. "blagorazumni" Stefan Marković srpski učitelj je sada doprineo izlasku knjige "Sveslavlje ili Panteon", Jevte Popovića.[7] Marković je u mladosti bio učitelj u Koprivnici, gde je preveo sa nemačkog roman "Vozarska djevica" i objavio ga u Karlovcu. On je posle prešao u Kneževinu Srbiju gde je postao ministar a kasnije kao penzionisani član Sovjeta, umro u Beču krajem 1864. godine.[8]
Početkom 20. veka Koprivnica je grad sa 1974 doma, od kojih su 11 srpski. Od ukupnog broja stanovnika 9649, njih 44 su pravoslavci Srbi. Tu je srpska pravoslavna crkva građena 1793. godine, posvećena Sošestviju (Silasku) Sv. Duha (Duhovi). Pod gradsku parohiju potpada selo Peteranac. Po državnom popisu iz 1900. godine u gradu i seoskoj filijali je ukupno 101 Srbin. Zastupstvo srpske pravoslavne crkvene opštine je imenovano: predsednik ujedno i paroh, kaluđer Gedeon Barbarić jeromonah iz manastira Lepavine.[9] Pravoslavna parohija je šeste najniže platežne klase, ima parohijski dom, ali bez zemljišne sesije. Na srpskom pravoslavnom groblju je najstariji spomenik iz 1794. godine. Matice crkvene su zavedene 1801. godine. Deca srpska idu u gradske komunalne škole gde ih uče rimokatolici.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Površina Grada je 90,94 km². Broj naselja na području Grada je 9. Koprivnica (naselje) ima 23.955 stanovnika.
Popis 1991.[uredi | uredi izvor]
Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Koprivnica je imalo 24.238 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Naseljena mesta[uredi | uredi izvor]
Bakovčica, Draganovec, Jagnjedovec, Koprivnica, Kunovec Breg, Reka, Starigrad, Herešin i Štaglinec.
Uprava[uredi | uredi izvor]
Gradonačelnik (2001—2005. i od 2005) je Zvonimir Mršić član SDP-a. Predsednik gradskog veća (od 2005): Ivan Pal, član HSS-a. Građani na neposrednim izborima biraju članove gradskog veća. Na izborima 2005 SDP je dobio 16, HSS 5, a HDZ 3 odbornika. Gradsko veće bira gradonačelnika, njegove zamenike i članove poglavarstva. Grad u svom sastavu ima Mesne odbore u kojima građani neposredno odlučuju o svojim komunalnim problemima.
Ekonomija[uredi | uredi izvor]
Ekonomska osnova je poljoprivreda, stočarstvo, prehrambena, farmaceutska, drvna, papirna, kožna, metalna industrija i proizvodnja građevinskog materijala. Na raskrsnici je magistralnih puteva od Zagreba i Varaždina prema Virovitici i Osijeku i železnička raskrsnica na pruzi Budimpešta-Zagreb i Varaždin-Osijek. Koprivnica je središte ovog dijela Podravine.
Slavni ljudi[uredi | uredi izvor]
Spomenici i znamenitosti[uredi | uredi izvor]
- Crkva i Župa Sv. Nikole Koprivnica (17. vek)
- Crkva i franjevački manastir Sv. Antuna Padovanskog — (17. vek)
- Crkva Sv. Marije (Močile) — (17. vek)
- Tvrđava Kamengrad (Starigrad) (14.-15. vek.)
- Oružarnica, ostaci tvrđave (renesansna, 16. vek.)
- Renesansni trg (16. vek. — Trg dr. Leandera Brozovića)
- Barokni trg (17. vek. — Zrinski trg + Trg bana Josipa Jelačića)
- Jevrejska sinagoga (19. vek.)
- Pravoslavana crkva posvećena Silasku Sv. Duha (prazniku Duhovi) (18. vek.)
- Paviljon u parku i park na mestu tvrđave(19. vek.)
- Stara gradska većnica (17/18. vek. — danas zgrada Muzeja grada Koprivnice)
- Memorijalno područje holokausta „Danica“ (mesto koncentracijskog logora „Danica")
Obrazovanje[uredi | uredi izvor]
- Dečji vrtić „Tratinčica“
- Dečji vrtić „Sv. Josipa“ — podružnica Koprivnica
- Dečji vrtić „Smiješak“
- OŠ „Antun Nemčić Gostovinski“
- OŠ „Braća Radić“
- OŠ „Đuro Ester“
- Gimnazija „Fran Galović“
- Srednja škola
- Centar studija Koprivnica — Ekonomski fakultet Zagreb
Sport[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. Pristupljeno 8. 5. 2017.
- ^ Atanasije Stojković: "Fizika", budim 1801-1803.
- ^ Fenelon: "Priključenija Telemaka sina Ulisova", prevod, Beč 1814.
- ^ Joakim Vujić: "Životoopisanije i črezvičajna njegova priključenija", Karlovac 1833.
- ^ Volter: "Zadig ili opredeljenje", prevod, Budim 1828.
- ^ Jovan Popović Sterija: "Boj na Kosovu ili Milan Toplica i Zoraida...", Budim 1828.
- ^ Jevta Popović: "Sveslavlje ili Panteon", Budim 1831.
- ^ "Danica", Novi Sad 1864.
- ^ Mata Kosovac: "Srpska pravoslavna mitropolija Karlovačka po podacima iz 1905. godine", Karlovci 1910.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
