Operacija Dragun
| Operacija Dragun | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Mediteranskog i bliskoistočnog fronta i Evropskog fronta Drugog svetskog rata | |||||||||
 Savezniča flota tokom operacije Dragun | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
 SAD Francuska UK Kanada[note]Vazdušna podrška  Australija Južnoafrička UnijaMornarička podrška  Grčka Novi Zeland |
 Nemačka | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
|
Džejkob L. Divers Henri Kent Hjuit Aleksandar Peč Žan de Tasinji Džon K. Kenon |
Johanes Blaskovic Fridrih Vise Kurt von der Ševaleri Vend fon Viteršajm | ||||||||
| Uključene jedinice | |||||||||
|
 FFI MAAF 8. flota |
| ||||||||
| Jačina | |||||||||
|
Snage tokom početnog iskrcavanja 151.000 vojnika[1] Ukupne snage 576.833 vojnika[2] Francuske snage otpora 75.000 vojnika[3] |
Snage tokom početnog iskrcavanja 85.000—100.000 vojnika[4] 1481 komada artiljerije[5] Južna Francuska 285.000—300.000 vojnika[4] | ||||||||
| Žrtve i gubici | |||||||||
|
više od 10.000 žrtava[8][9]Ukunpo: oko 25.574 |
7000 žrtava oko 21.000 povređenih 131.250 zarobljenih[9][10][11] 1316 komada artiljeije[5] Ukupno: oko 159.000 | ||||||||
Operacija Dragun (u početku Operacija Nakovanj) bio je kodni naziv za desant savezničkih snaga na Provansu, južna Francuska, datuma 15. avgusta 1944. Operacija je u početku bila planirana da se izvede zajedno sa operacijom Overlord, ali nedostatak raspoloživih resursa doveo je do otkazivanja ove operacije.
Jula 1944, desant je ponovo bio razmotren, jer luke u Normandiji nisu imale dovoljno kapaciteta za snabdevanje savezničkih snaga. Istovremeno, Francuska visoka komanda zalagala se za izvršavanje operacije, koja bi uključivala veliki broj francuskih trupa. Kao rezultat toga, operacija je konačno odobrena u julu, a izvršena u avgustu.
Cilj invazije bilo je osiguranje vitalnih luka na francuskoj obali Sredozemlja kao i povećanje pritiska na nemačke snage otvaranjem drugog fronta. Nakon nekoliko preliminarnih komandnih operacija, američki 6. korpus iskrcao se na Azurnu obalu. Njima se suprtostavila nemačka armijska grupa „G”, koja je bila poprilično oslabljena.
Ometane savezničkom vazdušnim snagama i velikim brojem francuskih ustanika, nemačke snage su bile brzo poražene. Nemci su se povukli na sever kroz dolinu Rone, kako bi uspostavili koliko-toliku stabilnu odbrambenu liniju u Dijonu. Savezničke mobilne jedinice bile su u prilici da preteknu Nemce i delimično blokiraju njihovu rutu ka gradu Montelimar. Iz toga je usledila bitka koja je dovela je do zastoja. Nijedna strana nije mogla da dođe do odlučnog proboja, sve dok Nemci konačno nisu uspeli da se povuku i napuiste grad. Dok su se Nemci povlačili, Francuzi su uspeli da zauzmu važne luke Marselj i Tulon.
Nemci nisu uspeli da zadrže Dijon i naredili su potpuno povlačenje iz južne Francuske. Armijska grupa „G” se povukla dalje prema severu, poterana od savezničkih snaga. Borbe su se na kraju zaustavile na planinama Vogezi, gde je grupa „G” uspela da uspostavi stabilnu liniju odbrane. Nakon sastanka sa savezničkim jedinicama koje su bile na čelu Operacije Overlord, savezničkim snagama je bila potrebna reorganizacija. Suočene sa snažnim nemačkim otporom, ofanziva je zaustavljena 14. septembra.
Operacija Dragun generalno je smatrana uspešnom. Saveznicima je omogućeno da oslobode veći deo južne Francuske za samo četiri nedelje, time nanoseći velike žrtve nemačkim snagama. Veliki broj francuskih luka bile su puštene u rad, što je omogućilo saveznicima da reše probleme u vidu snabdevanja.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Clarke & Smith (1993), str. 92.
- ^ Tucker-Jones (2010), str. 92.
- ^ Clarke & Smith (1993), str. 42.
- ^ a b Clarke & Smith (1993), str. 70.
- ^ a b Clodfelter 2017, str. 474
- ^ ”Statistical and accounting branch office of the adjutant general” p. 93
- ^ ”Statistical and accounting branch office of the adjutant general“ p. 93
- ^ Clarke & Smith (1993), str. 195.
- ^ a b Vogel (1983), str. 604–605.
- ^ Zaloga (2009), str. 88.
- ^ Clarke & Smith (1993), str. 197.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Clodfelter, M. (2017). Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia of Casualty and Other Figures, 1492–2015 (4th izd.). Jefferson, NC: McFarland. str. 474.
- Breuer, William (1996). Operation Dragoon: The Allied Invasion of the South of France. Presidio Press. ISBN 978-0-89141-601-2.
- Blair, Clay. Hitler's U-Boat War [Volume 2]: The Hunted 1942–1945 Cassell. 1998. ISBN 978-0-304-35261-6. (2000 UK paperback ed.)
- Clarke, Jeffrey J. & Smith, Robert Ross (1993). Riviera To The Rhine. United States Army in World War II: European Theater of Operations. Washington DC: Center of Military History, United States Army. ISBN 978-0-16-025966-1.
- O'Hara, Vincent. Struggle for the Middle Sea Conway. 2009. ISBN 978-1-84486-102-6.
- Pogue, C. (1986). The Supreme Command. United States Army in World War II: European Theater of Operations. Washington, DC: Center of Military History, United States Army. ISBN 978-0-16-001916-6.
- Potter, E.B. & Nimitz, Chester W. (1960). Sea Power. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. ISBN 978-0-13-796870-1.
- Roskill, Stephen (1960) The War at Sea 1939–1945 Vol III Naval & Military Press ISBN (none)
- Tucker-Jones, Anthony (2010). Operation Dragoon: The Liberation of Southern France 1944. Pen and Sword. ISBN 978-1-84884-140-6.
- Vogel, Detlef (1983). „Deutsche und Alliierte Kriegsführung im Westen [German and Allied warfare in the West]”. Ur.: Boog, Horst; Krebs, Gerhard; Vogel, Detlef. Das Deutsche Reich in der Defensive [The German Reich on the Defense: The Strategic Air War in Europe and the War in the West and East Asia 1943–1944/5]. Germany and the Second World War (na jeziku: German). VII. Militärgeschichtliches Forschungsamt. Deutsche Verlags-Anstalt. str. 419—642. ISBN 978-3-421-05507-1.
- Yeide, Harry (2007). First to the Rhine: The 6th Army Group In World War II. Zenith Press. ISBN 978-0-7603-3146-0.
- Zaloga, Steven J. (2009). Operation Dragoon 1944: France's other D-Day. Osprey Publishing. ISBN 978-1-84603-367-4.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- US Army Campaigns of World War II – Southern France Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. mart 2007) u Američkom vojnom centru
- The short film The Big Picture – Command Decision: The Invasion of Southern France (1963) is available for free download at the Internet Archive
- Krataka film The Unknown Soldier: Operation Dragoon
- Kratak film The Unknown Soldier: The Children of the Resistance
- Dokumentarac Allied Invasion of Southern France – Operation Dragoon, the Other D-Day
- Video showing the recovery of several German soldiers killed shortly after Operation Dragoon in 2006
