Sava Kerković
| sava kerković | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1909. |
| Mesto rođenja | Mokra Gora, kod Užica,  Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 27. novembar 1943. (33/34 god.) |
| Mesto smrti | Ćoslije, kod Glamoča,  ND Hrvatska |
| Profesija | učitelj |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1936. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije |
Sava Kerković (Mokra Gora, kod Užica, 1909 — Ćoslije, kod Glamoča, 27. novembar 1943) bio je učitelj i učesnik Narodnooslobodilačke borbe.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1909. u selu Mokra Gora, kod Užica. Njegov otac Ljubomir bio je učitelj, a poginuo je tokom Prvog svetskog rata, u borbi na Gučevu 1914, kao rezervni oficir Srpske vojske.[1][2]
Osnovnu školu je završio u rodom mestu, a četiri razreda gimnazije i Učiteljsku školu u Užicu. U jesen 1931. postavljen je za učitelja u Babajiću, kod Ljiga. Pored prosvetnog rada, bio je društveno angažovan i učestvovao u organizovanju kulturnog i sportskog života u Babajiću i Ljigu. Radio je u učiteljskom udruženju, čitaonici, knjižnici i sportskom društvu Spartak.[1][2]
Godine 1936. postao je član tada ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Bio je jedan od organizatora demonstracija 27. marta 1941. u Ljigu. Nakon okupacije Jugoslavije, 1941. priključio se Narodnooslobodilačkom pokretu (NOP). Bio je borac Kolubarske čete, a potom Kolubarskog bataljona Valjevskog partizanskog odreda.[1][2]
Nakon Prve neprijateljske ofanzive bio je borac Prateće ćete, odnosno Pratećeg bataljona Vrhovnog štaba NOV i POJ, sa kojim je prošao borbe u istočnoj Bosni, severnoj Crnoj Gori, pohodu u Bosansku krajinu, tokom Četvrte i Pete neprijateljske ofanzive.[3] Ukazom Vrhovnog štaba NOV i POJ 14. oktobra 1943. postavljen je političkog komesara Prve partizanske vazduhoplovne baze u Livnu, čiji je komandant bio Mile Pavičić.[4][1][5]
Poginuo je 27. novembra 1943. na partizanskom aerodromu na Glamočkom polju, u blizini sela Ćoslije. Tom prilikom avion Prve vazduhoplovne baze trebao je da u Italiju prebaci Prvu vojnu misiju NOVJ, koja je odatle trebala da otputuje u Kairo, u Štab savezničke komande za Bliski istok. U trenutku kada se avion DO-17 spremao da poleti iz pravca Banja Luke pojavio se nemački avion i u niskom letu napao partizanski avion, koji je potom potpuno izgoreo.[5][1]
Zajedno sa Kerkovićem, tada su poginuli — Ivo Lola Ribar, šef prve vojne misije NOVJ; Petar Ercigonja, mehaničar strelac; Božo Uršić, desetar; dvojica stražara Petar Kuzmić; kao i dvojica britanskih oficira major Robin Uederli i kapetan Donald Najf.[5]
Ime Save Kerkovića danas nosi osnova škola u Ljigu,[6] a od 1956. je nosila i osnovna škola u Mokroj Gori, ali je ona kasnije ugašena i pripojena osnovnoj školi „Bogosav Janković” iz Kremne. Njegovo ime nosi jedna ulica u Valjevu.[7]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Spomenik palim borcima i žrtvama fašizma u Ljugu -
Spomen-ploča na spomeniku u Ljugu -
Spomen-ploča kod spomenika u Ljigu
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d Čuvari 1977, str. 368.
- ^ a b v „Poreklo prezimena Kerković”. poreklo.rs. 18. 6. 2014.
- ^ Kučan 1996, str. 46.
- ^ Zbornik NOR 1949, str. 357.
- ^ a b v Čuvari 1977, str. 428.
- ^ „OŠ „Sava Kerković” Ljig”. osnovneskole.edukacija.rs. n.d.
- ^ „Pretraga ulica — Save Kerkovića”. planplus.rs. n.d.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Zbornik dokumenata i podataka o narodnooslobodilačkom ratu jugoslovenskih naroda, tom II, knjiga I — Bilten Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije 1941—1945. Beograd: Vojno-istorijski institut Jugoslovenske armije. 1949. COBISS.SR 58734343
- Čuvari našeg neba. Beograd: Vojnoizdavački zavod. 1977. COBISS.SR 165914119
- Kučan, Viktor (1996). Borci Sutjeske. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. COBISS.SR 48005900
Prosvetni radnici u NOB | ||
|---|---|---|
Istaknuti učesnici Narodnooslobodilačkog rata i narodni heroji Jugoslavije koji su po profesiji bili prosvetni radnici | ||
| Profesori |  | |
| Učitelji |
| |
