Sreto Malinović
| Sreto Malinović | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 19. februar 1961. |
| Mesto rođenja | Orlice, FNR Jugoslavija |
| Profesija | pilot |
| Vojna karijera | |
| Služba | Jugoslovenska narodna armija Vojska Jugoslavije Vojska Republike Srpske Vojska Srbije i Crne Gore Vojska Srbije |
| Čin | brigadni general |
| Učešće u ratovima | Rat u Hrvatskoj Odbrambeno-otadžbinski rat NATO agresija na SRJ |
| Odlikovanja |  |
Sreto Malinović (Orlice kod Travnika, 19. februar 1961) je penzionisani brigadni general avijacije. Tokom Odrbrambeno-otadžbinskog rata bio je pripadnik Vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane Vojske Republike Srpske. Tokom NATO agresije na SRJ komandovao je 98. lovačko-bombarderskim avijacijskim pukom.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen u mestu Orlice kraj Travnika kao najmlađe sedmo dijete, od roditelja Milenka i Tankosave. Njegovi roditelji su izgubili dvoje djece (Zdravko i Nada) koji su preminuli dok su bili još mali. Iako je imala samo četiri razreda osnovne škole, Tankosava se brinula za kuću i za djecu, dok je otac Milenko, koji je kao kurir bio pripadnik NOVJ, zbog prirode posla kući boravio samo tokom vikenda. Iako su odrastali u oskudici Sreto i njegova braća i sestre nisu osjetili da im nešto nedostaje. Sreto je kao mali volio da gleda "partizanske" filmove gajeći želju da postane borbeni pilot i da se bori protiv Nijemaca.[1] Odrastao je u selu Drivuša kod Zenici. Završio je Vazduhoplovnu vojnu Gimnaziju u Mostaru (XVI klasa), kao i Vazduhoplovnu vojnu akademiju u Zadru (XXXIII klasa).[2] Službu je nakon završene VVA 1984. godine započeo u 98. Avijacijskoj Brigadi u Skoplju, letivši na avionu J-21 jastreb a kasnije je preobučen za avion J-22 orao i G-4 super galeb.[2] Prvi samostalni let imao je na avionu J-22 orao 31. oktobar 1974. Neposredno pred raspad SFRJ porodicu je pogodila tragedija. Njegova sestra Milica, koja se udala sa 17 godina, preminula je od posljedica teškog fizičkog zlostavljanja u braku. To je posebno pogodilo Sretinog oca, koji nakon toga nije više bio isti čovjek. Preminuo je prije izbijanja ratnih sukoba. U ratnim sukobima na tlu SR Hrvatske Sreto učestvuje kao borbeni pilot na dužnosti komandira avijacijskog odjeljenja.[3] Prvi borbeni let imao je oktobra 1991. Na početku sukoba na teritoriji SR Bosne i Hercegovine Sretina majka, njegova dva brata i dve snahe su završile u logoru.[1] U novembru 1992. kao pripadnik Zvorničke pješadijske brigade Vojske Republike Srpske poginuo je njegov brat Jefto. Njegov brat Branislav je nakon kratkog boravka u logoru, nakon razmjene stupio u redove VRS kao pripadnik Garde Panteri.
Nakon što je njegova jedinica, kao posljedica sporazuma o povlačenju jedinica JNA, dislocirana na aerodrom Laćevci kraj Kraljeva, postavljen je za komandanta 241. lovačko bombarderske avijacijske eskadrile i bio je jedan od najmlađih (imao je 31 godinu) ikad na toj dužnosti u dugoj istoriji srpskog i jugoslovenskog ratnog vazduhoplovstva. Godine 1996. završio je Komandno štabnu školu, poslije čega je postavljen na dužnost načelnika organa za operativne poslove, a zatim načelnika štaba brigade. Za komandanta 98. lovačko-bombarderskog avijacijskog puka, postavljen je 28. septembra 1998. i na toj dužnosti je dočekao NATO agresiju na SRJ. Načelnika Odeljenja avijacije u Komandi Vazduhoplovnog Korpusa postao je 2001, a 2002. je završio Generalštabno usavršavanje u Školi Nacionalne Odbrane. Od 2005. obavlja dužnost načelnika Odeljenja za ljudske resurse u Komandi vazduhoplovstva, a 2006. na mjesto pomoćnika komandanta [RV i PVO za operacije. U čin brigadnog generala unaprijeđen je 2009, nakon čega je postavljen na dužnost zamjenika komandanta RV i PVO Vojske Srbije. Sa te dužnosti je i po ličnom zahtevu 23. decembra 2011. otišao u penziju.[3]
Demokratskoj stranci se pridružio 2016.[3], gdje je bio predsjedavajući Odbora za bezbednost i odbranu. Tokom izbora za potpredsjednika stranke 2021. odlučio je da povuče svoju kandidaturu i zvanično je objavio da napušta Demokratsku stranku.[4]
Priznanja[uredi | uredi izvor]
U skoro tri decenije službe, jednom je prijevremeno i dva puta vanredno unapređivan. Nosilac je i dva ratna odlikovanja. Prvo je dobio 1991. Drugi put je odlikovan kao potpukovnik avijacije Ukazom tadašnjeg predsjednika Slobodana Miloševića, od 29. marta 1999. Odlikovan je Medaljom časti "za djela ličnog herojstva u odbrani našeg neba za vrijeme NATO agresije". On je prvi koji je odlikovan ovim visokim odlikovanjem[5][6]
U karijeri je ostvario oko 1200 sati naleta, a letio je na 5 različitih tipova aviona. Nosilac je Zlatnog letačkog znaka i zvanja Instruktora letenja.[2]
Besjeda[uredi | uredi izvor]
Široj javnosti general Malinović je postao po obraćanju pilotima 98. lovačko-bombarderskog avijacijskog puka pred borbeno poletanje na aerodromu Lađevci, 24. marta 1999.[3]
Sinovi moji dragi, Tigrovi 98. jurišnog puka! Letesmo do danas hiljade letova iznad naše otadžbine, letesmo i uživasmo u njenoj lepoti iz vazduha. Ali danas, danas vas ne vodim na jedan takav let, danas vas vodim na let sa kojeg se možda nećete vratiti. Možda je ovo let u smrt, ali ne običnu, već časnu, sa hiljadu kilometara na čas. To je privilegija samo nas odabranih. I danas kao neobrojeno puta u našoj istoriji, ne naređuje naša komanda. Srbija nas zove anđeli moji čelični! Ista ona u kojoj provedošmo naše najlepše dane. Srbija zove! Ispod naših krila ostaće naši gradovi, naša deca, žene, majke i očevi. Ne bacajmo ljagu na naš obraz, neka vas vodi geslo sa naše ratne zastave, zastave 98. Jurišnog puka: OTADžBINA IZNAD SVEGA! To geslo smo zajednički izabrali, pokažimo da nam je ono i na srcu. Znam dragi moji, da danas nema teže stvari na svetu nego biti pilot ratnog vazduhoplovstva. Ni teže ni ponosnije! Ja vam ne mogu obezbediti stanove, veće plate, bolji život… Obezbediću vam let u večnu slavu, u koju ću vas ja lično povesti! Zato za mnom, krilo uz krilo kao nebrojeno puta do sada. Za čast profesije, za obraz otadžbine. NA AVIONE!
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Heroj proglašen izdajnikom: Čekali smo naređenje, ali...”. B92. 17. 05. 2017. Pristupljeno 27. 1. 2022.
- ^ a b v Rakić, Milan (14. 11. 2016). „Sreto Malinović za „Patriot“: Otadžbini sve dugujemo i ona pamti, a država je hladna i zaboravlja!”. Patriot. Pristupljeno 27. 1. 2022.
- ^ a b v g Ćebić, Radoslav (10. 08. 2017). „Igre bez granica kafanskih patriota”. Vreme. Pristupljeno 26. 1. 2022.
- ^ „Sreto Malinović napustio DS”.
- ^ Stolica, Radomir (2005). „Medalja časti”. Dinar. 19.
- ^ Kraljević, S. (28. 4. 1999). „Ordenje za hrabrost”. Glas javnosti. Pristupljeno 26. 1. 2022.
