Crkva Svetog Nikole u Požarevcu

Crkva Svetog Nikole u Požarevcu
Crkva Svetog Nikole u Požarevcu
	Crkva Svetog Nikole u Požarevcu
Opšte informacije
Mesto	Požarevac
Opština	Požarevac
Država	Srbija
Vreme nastanka	1890.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture
Nadležna ustanova za zaštitu	Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo

Crkva Svetog Nikole u Požarevcu pripada Eparhiji braničevskoj Srpske pravoslavne crkve. Podignuta 1890. godine kao zadužbina sveštenika-prote Petra Šljivića, paroha trnjanskog i njegove žene Jelene. Crkva predstavlja nepokretno kulturnog dobra kao spomenik kulture.^[1]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Petar Šljivić (1818-1902) je bio sin vojvode ramskog Živka Šljivića. Godine 1890. podigao je porodičnu kapelu u delu Požarevca koji se naziva Bugar mala. Projekat je uradio arhitekta Svetozar Ivačković u duhu hanzenatike. Ivačković je bio prvi srpski đak Teofila Hanzena u Beču i smatran je najznačajnijim arhitektom u oblasti crkvene arhitekture sve do početka Prvog svetskog rata. Predvodio je mlađe arhitekte sa težnjom da stvore nacionalni stil u crkvenom graditeljstvu.

Izgled crkve[uredi | uredi izvor]

Crkva je jednokupolna, sa osnovom u obliku grčkog krsta. Nad ukrsnicom se uzdiže kupola na izduženom osmougaonom tamburu koji počiva na kubičnom postolju. Projektovana je kao porodična kapela, tako da ima dve etaže - kriptu i hram. Prostorno hram je podeljen na naos i oltar. Arhitektonskim oblikovanjem masa naglašena je kubičnost građevine. Fasade su prvobitno bile polihromno rešene u duhu hanzenatike, kombinacijom oker i terakot fasadne opeke ređane naizmenično u horizontalnim poljima, ali je danas kompletna opeka obojena crvenom bojom. Prozorski otvori su lučno zasvedene velike bifore na istočnoj, severnoj i južnoj fasadi, a iznad zapadnog ulaza izveden je okulus sa rozetom. Sva četiri kalkanska zida u vrhu imaju kameni krst. Uz crkvu se prvobitno nalazila drvena zvonara, koja je kasnije zamenjena zidanim zvonikom.

Ikonostas pripada tipu niskih oltarskih pregrada. Izveden je u duborezu, a na njemu je petnaest ikona raspoređenih u dve zone. Ikone su rad akademskog slikara Andreja Bicenka iz tridesetih godina 20. veka.

Galerija[uredi | uredi izvor]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo/Crkva Svetog Nikole u Požarevcu”. Arhivirano iz originala 01. 02. 2015. g. Pristupljeno 01. 02. 2015.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] „Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo/Crkva Svetog Nikole u Požarevcu”. Arhivirano iz originala 01. 02. 2015. g. Pristupljeno 01. 02. 2015.

[1]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Braničevskom upravnom okrugu
Požarevac	Crkva Svetog Georgija u Kostolcu Crkva Svetog Nikole u Požarevcu Crkva Svetog Trifuna u Kličevcu Grob i spomenik Vase Pelagića i Dimitrija Markovića Dve stare zgrade u Požarevcu Zgrada Episkopskog dvora u Požarevcu Zgrada Načelstva okružja Požarevačkog Manastir Sestroljin Saborna crkva Sv. Arhanđela Mihaila i Gavrila u Požarevcu Spomenik srpskim vojnicima 1912-1918 u Požarevcu Stara zgrada u Nemanjinoj ulici br. 46 u Požarevcu
Veliko Gradište	Crkva Svetog arhanđela Gavrila u Velikom Gradištu Crkva Svetog Nikole u Kisiljevu Vodenica Vojislava Stefanovića u Kusiću Zgrada SO Veliko Gradište Manastir Nimnik Stara elektrana, upravna zgrada i kanali na reci Peku Stara kuća Svetomira Miladinovića u Ostrovu Tvrđava Ram Trg Borisa Kidriča, park, Ulica Maršala Tita i Trg Mladena Miloradovića u Velikom Gradištu
Golubac	Crkva Svetog Nikole u Golupcu Crkva Svetog proroka Jeremije u Braničevu Golubački grad Zgrada u Ul. Veljka Dugoševića br. 102 u Golupcu Zgrada u Ul. Veljka Dugoševića 110 u Golupcu Kuća Jelice Stričević u Radoševcu Stara kuća Milana Gajića u Maleševu
Malo Crniće	Crkva Zaova Crkva Svetih Petozarnih mučenika u Smoljincu Crkva Svetog Ignjatija Bogonosca u Malom Crniću Crkva Svetog Preobraženja u Šapinama Crkva Svetog Tome u Boževcu Vodenica Miroslava Stanimirovića u Crljencu Kuća Stamenke Živković u Malom Gradištu
Žabari	Crkva brvnara Rođenja Bogorodičinog u Četerežu Crkva Svete Petke u Porodinu Crkva Svetog Vaznesenja u Žabarima Crkva Svetog Ilije u Simićevu Crkva Svetog Nikole u Aleksandrovcu Zgrada Osnovne škole i stara kuća u školskom dvorištu u Viteževu Kuća Dimitrija Paunovića u Viteževu Nova crkva Rođenja Bogorodičinog u Četerežu Rodna kuća pesnika Vojislava Ilića-mlađeg Stara crkva Uspenja Bogorodičinog u Oreovici
Petrovac na Mlavi	Crkva Svetih Petra i Pavla u Ranovcu Crkva Svetog arhanđela Mihaila, stara škola i staro groblje u Šetonjama Crkva Svetog Vaznesenja u Petrovcu na Mlavi Četiri ikone na ikonostasu crkve u Oreškovici Valjavica u Bistrici Vodenica Dobrila Ivkovića u Malom Laolu Vodenica Đorđa Trifunovića u Melnici Zgrada stare mehane porodice Životić u Orljevu Kameni most na Burovačkoj reci Kompleks zgrada: sud, skupština opštine i pošta u Petrovcu na Mlavi Kuća Jovana Rajića u Malom Laolu Kuća Ljubiše Jankovića u Leskovcu (Petrovac) Manastir Vitovnica Ostaci manastira Mitropolija i Blagoveštenje Sobrašica u Ćovdinu Stara mehana Tasića u Petrovcu na Mlavi
Kučevo	Crkva Svetog Vaznesenja u Kučevu Vodenica Vitomira Đorđevića u Turiji Vodenica Mišića u Kučevu Kuća Vukašina Miloševića u Kučajni Kuća Pante Grujića u Ceremošnji Rodna kuća narodnog heroja Slobodana Jovića u Kučevu
Žagubica	Crkva Svete Trojice u Žagubici Zgrada mehane u Laznici Kuća Radoja Gligorijevića u Ribarima Manastir Gornjak kod Krepoljina Rodna kuća narodnog heroja Jovana Šerbanovića Stara kuća Zdravka Stojadinovića u Jošanici Stara kuća Nenada Stojadinovića u Milatovcu Trška crkva