Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku

Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku
Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku
	Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla
Opšte informacije
Mesto	Lozovik
Opština	Velika Plana
Država	Srbija
Vreme nastanka	1806/1831.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture
Nadležna ustanova za zaštitu	Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo

Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku, u opštini Velika Plana, započeta je sa izgradnjom 1806. godine a završena 1831. godine. Predstavlja nepokretno kulturno dobro pod zaštitom Republike Srbije kao spomenik kulture.^[1]

Istorijat[uredi | uredi izvor]

Crkva brvnara u Lozoviku podignuta je na inicijativu i zajedničko zalaganje meštana Lozovika i Saraoraca. Značajni udeo u inicijativi i izgradnji crkve je dao lozovičanin Hadži Ilija Raspopović, koji je posle hadžiluka po Svetoj zemlji, poklonio deo svoje imovine od 4,5 hektara da se se na njoj izgradi crkva brvnara. Današnju prostranu portu crkva brvnara zajedno deli sa kasnije izgrađenom crkvom (1890-1894), koja je isto posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu. Obe crkve se kao nezavisna nepokretna kulturna dobra vode kao spomenici kulture.

U porti crkve nekada je postojala škola i drvena zvonara sa zvonima koja je lozovičkoj crkvi poklonio Knez Miloš. Nakon izgradnje nove crkve u Lozoviku 1895. godine zvona su preneta iz zvonare u zvonik nove crkve, ali su u Prvom svetskom ratu odneta u Austrougarsku i pretopljena. Stara škola radila je do 1874. godine, ali od nje danas nema ni traga.

Izgled crkve brvnare[uredi | uredi izvor]

Crkva je građena od hrastovih talpi na temeljima od lomljenog kamena i pokrivena sitnom šindrom koja liči na klis (prvobitni pokrivač je bila šindra dimenzija sličnih kao na crkvi Manastira Pokajnice). U osnovi je 14,6h6,6 m tako da pripada crkvama brvnarama srednje veličine kod nas. Podeljena je na 4 dela: trem sa stubovima, pripratu koja je pregradom odvojena od naosa i poligonalni oltarski prostor sa kamenim oltarom. Ima dvoja vrata, zapadna i severna, ukrašena profilisanim daščicama i tri mala prozora sa gvozdenim rešetkama. Unutrašnjost je zasvedena koritastim svodom od bukovog šašovca.

Obnova[uredi | uredi izvor]

Veći radovi na crkvi brvnari izvođeni su 1931. godine povodom proslave stogodišnjice hrama, zatim sedamdesetih godina 20. veka pod rukovodstvom Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kragujevac i 2003-2004. godine pod rukovodstvom Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture Smederevo.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo/Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku”. Arhivirano iz originala 25. 12. 2014. g. Pristupljeno 20. 11. 2014.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] „Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo/Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku”. Arhivirano iz originala 25. 12. 2014. g. Pristupljeno 20. 11. 2014.

[1]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Podunavskom upravnom okrugu
Velika Plana	Manastir Pokajnica Manastir Koporin Crkva brvnara u Krnjevu Zgrada stare klanice u Velikoj Plani Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku Crkva Svetog Vaznesenja u Starom Selu Crkva Sv. Petra i Pavla u Lozoviku Crkva Rođenja Presvete Bogorodice u Miloševcu Crkva Svetog Georgija u Novom Selu Kuća Ilije Nikolića Zgrada u Ul. Miloša Velikog br. 79. u Velikoj Plani Kuća brvnara Dragoslava Pašića Crkva Svetog Arhanđela Gavrila u Rakincu Crkva Svete Petke u Velikom Orašju
Smederevo	Smederevska tvrđava Crkva Uspenja Presvete Bogorodice na Starom smederevskom groblju Zgrada Okružnog suda u Smederevu Stara drumska mehana porodice Mladenović Tvrđava Kulič Crkva Svetog arhanđela Gavrila u Osipaonici Zgrada Gimnazije u Smederevu Crkva Svetog Georgija u Smederevu Zgrada Prve smederevske kreditne banke Stara kafana porodice Šterić Crkva Svetih Petra i Pavla u Kolarima Zgrada Opštinskog doma u Smederevu Kuća Popovića u Kolarima Kuća Milivoja Manasića Kompleks objekata Veronike Klonfer Stara kuća u Ul. Ante Protića br. 2 Crkva Svetog Proroka Jeremije u Vrbovcu Crkva Svete Trojice u Vranovu Crkva Rođenja Presvete Bogorodice u Lipama Crkva Svetog Proroka Ilije u Mihajlovcu Vila Mitinac u Smederevu Letnjikovac Obrenovića na Plavincu kod Smedereva
Smederevska Palanka	Crkva brvnara Svetog Ilije u Smederevskoj Palanci Spomen radionica „Josip Broz Tito“ Zgrada u kojoj je stanovao Josip Broz Tito u Smederevskoj Palanci Zgrada Narodnog muzeja u Smederevskoj Palanci Crkva Svetog Preobraženja u Smederevskoj Palanci Zgrada Prve zemljoradničke zadruge u Azanji Grob i spomenik Stanoja Glavaša Crkva brvnara Sv. Trojice u Selevcu Zgrada Gimnazije u Smederevskoj Palanci Kuća brvnara u Goloboku Crkva Svetog arhanđela Gavrila i sobrašica u Kusatku Kuća Vladislava Ćertića Kuća Nikolajevića sa apotekom Rodna kuća Pere Todorovića Crkva Svetog Vaznesenja u Goloboku Crkva Svetog Arhanđela Gavrila u Baničini Crkva Svetih besrebrenika Kuzmana i Damjana u Azanji Okućnica Latinke Ivanović u Bašinu Crkva Svete Trojice i stara škola u Cerovcu