Voznesenjska crkva u Kolomenskom

Voznesenjska crkva u Kolomenskom
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Voznesenjska crkva u Kolomenskom
Mesto	Rusija
Koordinate	55° 40′ 02″ S; 37° 40′ 15″ I
Kriterijum	Kulturno dobro: ii
Upis	1994. (18. sednica)
Veb-sajt	http://whc.unesco.org/en/list/634

Voznesenjska crkva u Kolomenskom je najstarija crkva (1532) u Kolomenskom (ruski: Kolómenskoe), bivšem carskom posedu koji se nalazi nekoliko kilometara jugoistočno od središta Moskve, na putu prema gradu Kolomna (po čemu je dobilo i ime). Ova crkva bila je prva od kasnije mnogih kamenih crkava sa visokim tornjem koji je imao kupolu u obliku šatora, čime je prestalo korišćenje vizantijske arhitekture i nastala je ruska arhitektura. Zbog toga je 1994. godine Voznesenjska crkva u Kolomenskom upisana na UNESKO-v Spisak mesta Svetske baštine u Evropi.

Položaj i zaštita

Kolomensko iz vazduha

Hram Vaznesenja Gospodnjeg se nalazi u naselju Kolomensko koje je od davnina bilo omiljeno mesto velikih moskovskih kneževa i ruskih careva, koji su tu sebi podizali dvorce, gradili crkve i sadili vrtove. Ovde je rođen ruski car Ivan Grozni, a tu je detinjstvo proveo i Petar Prvi.

Istorija

Voznesenjska crkva i palata Alekseja I 1800-ih (Fedor Aleksejev)

Selo Kolomenskoj se prvi put spominje u testamentu Moskovskog kneza Ivana I 1339. godine. S vremenom je postao omiljeni letnjikovac moskovskih kneževa.

Procvat Kolomenskog započeo je zahvaljujući velikom moskovskom knezu Vasiliju Trećem (ocu budućeg ruskog cara Ivana IV Groznog), koji je na uzvišenju iznad reke Moskve podigao Crkvu Vaznesenja Gospodnjeg, prvu kamenu crkvu u Rusiji sa kupolom u obliku šatora, remek-delo svetske arhitekture. Hram je izgrađen 1532. godine, kada je većina zgrada u Moskvi bila drvena, tako da je blistavo beli hram u tom istorijskom razdoblju izgledao kao pravo čudo.

Uprkos impresivnoj visini (62 m), hram Vaznesenja ima veoma malu površinu. Možda zato što nije bio namenjen velikom broju parohijana, već samo članovima kraljevske porodice i najbližim rođacima i saradnicima.

Legenda kaže da je hram građen u čast rođenja budućeg dugoočekivanog naslednika, Ivana Četvrtog Groznog. Odmah nakon izgradnje,hram je osvećen u čast Vaznesenja Gospodnjeg.

Mnogi neverovatni događaji povezani su sa dugom istorijom postojanja hrama. Jedna od njih je i pronalazak u podrumu hrama ikone Bogorodice „Krastvene“. To se dogodilo 2. marta 1917. godine - na dana abdikacije Nikolaja II. Prema rečima mitropolita moskovskog i kolomnskog Tihona, tog dana je seljanka Evdokia Andrianova došla u crkvu i rekla svešteniku da je u snu čula glas koji govori o „crnoj“ ikoni u crkvi, koju je postala „crvena“, a takođe je videla kako je iz podruma izašla veličanstvena žena. Žene su vrlo pažljivo reagovale na priču, pokazale su seljanki sve ikone koje su bile u hramu i, na kraju, iz podruma su iznele veliku ikonu, pocrnelu od prašine. Oprali su ikonu i videli na njoj lik „Kraljice nebeske, koja sedi na carskom prestolu, držeći u rukama skiptar i kuglu u crvenoj haljini, na glavi je imala krunu, a na kolenima Bogorodice – bio je Blagosloveni Spasitelj. Sada se ova ikona zove „Suveren“.

Aleksej I Mihajlovič, je uz crkvu izgradio veličanstvenu drvenu palatu sa preko 250 soba i bajkovitim tornjevima. Katarina Velika je naredila da je sruše 1789. godine, ali moskovska uprava je planira obnoviti prema preživelom drvenom modelu.

Tokom sovjetske vlasti, mnoge drvene građevine iz raznih delova SSSR-a su prenesene u Kolomenski park koji je danas imozantan kompleks istorijskih građevina različitih oblika arhitekture.

Odlike

Crkva od belog kamena ima nisko prizemlje (podklet), osnova crkve je grčki krst u čijem središtu je osmougaoni (četverik) iznad kojega se uzdiže visoki toranj koji je nadsvođen osmougaonim šatorom koji završava s malenom kupolom. Spolja je crkva ukrašena uskim pilastrima na stranama četverika, prozorima s gredama u obliku strela, dok tri trema (kokošnik) imaju ritmične arkade otvorenih galerija. Ovo remek delo ruske arhitekture je sledilo oblik drvenih crkava s tornjevima sa ruskog severa.

Spoljašnje veze

• Fotografija (1024x768)
• Kolomensko Arhivirano na sajtu Wayback Machine (31. maj 2010)