Kastav

Kastav
centar Kastva
Zastava
Administrativni podaci
Država	Hrvatska
Županija	Primorsko-goranska
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2011.	10.440
— gustina	949,09 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 22′ 18″ S; 14° 21′ 02″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	11 km2
Kastav Kastav na karti Hrvatske
Ostali podaci
Gradonačelnik	Dean Jurčić (SDP)
Poštanski broj	51215
Pozivni broj	+385 51
Registarska oznaka	RI

Kastav je grad u Hrvatskoj u Primorsko-goranskoj županiji. Prema popisu iz 2001. Kastav je imao 8.891 stanovnika. Danas je predgrađe Rijeke; istorijski, Kastav se uvijek računao kao deo Istre. Do prethodnog popisa 2001. godine u sastavu Grada Kastva nalazilo se 6 naselja: Brnčići, Ćikovići, Kastav, Rubeši, Spinčići i Trinajstići, ali su na poslednjem popisu 2011. godine, sva naselja ukinuta bez prethodnog referenduma stanovništva, što je otvorilo brojne polemike. Sva naselja su udružena u jedinstveno naselje Kastav.

Geografija

Pogled iz Kastava prema Opatiji

Kastav je naselje i područje lokalne samouprave smješteno na brdima uz severni rub Riječkog zaliva.

Jezgro Kastva je smešteno na brdu 378 m iznad nivoa mora, 11 km zapadno od Rijeke, uz put (Trsat) Rijeka — Trst.

Područje lokalne samouprave obuhvata oko 11 km². Iz grada se pruža lep pogled na Kvarner s ostrvima Cres i Krk, kao i na Učku i Opatiju.

Istorija

Stari grad Kastva

Kastav ima dugu povijest. Pronađeni su ilirski nalazi (Japodi); kasnije gradom su vladali Rimljani (zvao se Castua).

Sam grad je izgrađen kao tvrđava sa 9 kula.

• Od 12. veka gradom vladaju Devinski grofovi iz grada Duino (u Italiji).
• Oko 1400. grofovi Walse preuzimaju grad; iz tog razdoblja potiče Zakon Grada Castua od Leta 1400 pisan na narodnom jeziku.
• 1465. grad prelazi pod Habzburgovce, 1630. pod Isusovački red, a 1773. pod vlast Austrije.
• Godine 1700. osnovana je škola.
• 1863. grad je poharala epidemija kolere.
• Za vreme Kraljevine SHS Kastav nije pripao Italiji, za razliku od okolnih naselja.
• Kastav je do 1997. imao status opštine.

Stanovništvo

Na popisu stanovništva 2011. godine, grad, odnosno naseljeno mesto Kastav je imao 10.440 stanovnika.

Područje lokalne samouprave Grad Kastav ima 6 naselja:

naselje	stanovnika
	1991.	2001.
Brnčići	504	677
Ćikovići	1790	3089
Kastav	930	2037
Rubeši	1627	1722
Spinčići	687	876
Trinajstići	457	490
Ukupno	5989	8891

Područje je gusto naseljeno, s preko 771 stanovnika/km² (2001. godine sedmo po gustini naseljenosti u Hrvatskoj).

Od 1. 8. 2003. sva su naselja objedinjena u Kastav.

Podaci o narodnosti su sljedeći:

narodnost	procenat
	1991.	2001.
Albanci		1.16%
Bošnjaci (1991. Muslimani)	2.60%	1.23%
Hrvati	72.72%	84,14%
Slovenci	1.34%	0.89%
Srbi	10.77%	4.27%

Gore korišteni podaci za 1991. preuzeti su iz Popisa stanovništva, Državni zavod za statistiku Hrvatske podaci za 2001. su s internet strane DZS RH (treba uzeti u obzir da su, moguće, promijenjena područja nekih naselja).

Popis 1991.

Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Kastav je imalo 930 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:

Popis 1991.‍
Hrvati			743	79,89%
Jugosloveni			30	3,22%
Srbi			30	3,22%
Albanci			15	1,61%
Muslimani			15	1,61%
Slovenci			6	0,64%
Italijani			1	0,10%
Nemci			1	0,10%
Slovaci			1	0,10%
neopredeljeni			38	4,08%
region. opr.			8	0,86%
nepoznato			42	4,51%
ukupno: 930

Uprava

Nakon izbora 2005, u Gradsko veće su izabrani:

stranka	broj mesta
SDP-IDS-HSS-LS-HSU	8
HDZ-HKDU-HD	4
ARS	2
PGS	1

Nakon izbora 2005. gradonačelnik je Dean Jurčić iz SDP-a, a predsjednik Veća Dalibor Ćiković, iz iste stranke.

Spomenici i znamenitosti

Crkva u Kastavu

• Znamenita je župna crkva sv. Jelene, na najvišoj tački Kastva.
• U Kastvu postoji još nekoliko kapelica (sv. Antuna Pustinjaka, sv. Trojice, sv. Fabijana i Sebastijana, sv. Mihovila).
• Znameniti su gradska vrata i zidine.
• Na severnom kraju starog grada nalazi se impresivna nezavršena crkva.

Obrazovanje

U Kastvu postoji osnovna škola Milan Brozović.

Poznate ličnosti

• Vjekoslav Spinčić, političar

Literatura

• [1] Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ, popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine
• Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9. 

Spoljašnje veze

• www.kastav.com