Mihailo Isailović
Mihailo Isailović | |
|---|---|
| Datum rođenja | 15. oktobar 1870. |
| Mesto rođenja | Kalafat |
| Datum smrti | 13. jul 1938. (67 god.) |
| Mesto smrti | Beograd |
Mihailo Isailović (Kalafat, Rumunija, 15. oktobar 1870 – Beograd, 13. jul 1938) bio je glumac i reditelj.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Mihailo Isailović je potekao iz srpske trgovačke porodice i obrazovao se u poznatim školskim ustanovama tadašnje Austro-Ugarske. Realku je završio u Gracu, a Konzervatorijum u Beču gde je bio zapažen na glumačkom odseku.[1]
Glumačku karijeru je započeo u Gradskom pozorištu u Majncu 1888. godine, a kao glumac i ponekad kao reditelj, nastupao je u pozorištima u Pragu, Brnu, Nirnbergu, Bremenu, a jedno kraće vreme u Njujorku i Čikagu, nakon čega, ponovo igra u Bremenu gde nastupa tri godine zaredom, zatim u Karlsbadu i ponovo jednu godinu u Americi.[1]
Po povratku na Evropski kontinent, postao je član i reditelj u Mihailovskom pozorištu u Frankfurtu na Majni gde se zatekao po izbijanju Prvog svetskog rata. Tokom i nakon rata, radio je pet godina u Bazelu u Švajcarskoj. Od juna 1920. godine, pa sve do penzionisanja oktobra 1937. godine, bio je glumac i reditelj Narodnog pozorišta u Beogradu, gde je ostvario blizu 50 režija.[1]
U periodu od 1921. do 1922. godine, zajedno sa Perom Dobrinovićem i Jurijem Rakitinom, bio je profesor u Glumačko-baletskoj školi u Beogradu.[2]
Početkom umetničke karijere je održavao veze sa domovinom 1897-1898. godine, a potom nakon 1900. godine, gotovo svake godine igravši u Beogradu svoje omiljene uloge: Grengoar, Franja Mor, Šajlok itd.[1] Isailović je sa velikim uspehom kreirao uloge Šekspirovog repertoara.[3]
Kod nas je sve vreme igrao na lošem srpskom jeziku, sa nemačkim akcentom, ali uprkos tome, bio je visoko rangiran i uvažavan umetnik.[1]
1928. godine je proslavio 40 godina umetničkog rada u Beogradu.[1]
U inostranstvu se proslavio kao dobar dramski glumac, sa jakim smislom za brižljivu psihološku studiju teksta i karakterizaciju likova. Najuspešnije je tumačio uloge iz romantičarskog i klasičnog repertoara, a najviše se isticao originalnošću i individualizmom kao i pokušajem da spoji težnje stare i moderne glumačke škole.[1]
Takođe je veoma značajan njegov rad na obnovi beogradske pozornice.[1] Mihailo Isailović je na nju doneo izuzetno veliko poznavanje široke oblasti pozorišta i sigurnost u vladanju zanatom scene, kakve pre njega niko na toj pozornici nije imao. On je bio umetnik maksimalne discipline koji je uspešno pokrenuo i afirmisao metod rada koji je za beogradsko pozorište bio nov,[3] naime, intenzivno se zalagao i izborio da se na mesto dotadašnje improvizacije uvede studiozni umetnički postupak[1] čija je glavna snaga bila u tome što dovodi do čvrsto izgrađenih predstava, zasnovanih na nijansiranoj psihološkoj analizi, scenski ostvarenoj sa ukusom i skladnom povezanošću u jedinstvenu celinu.
U postavljanju mase na scenu, Isailović je, takođe, davao posebne rediteljske rezultate, koji pre njega, nikada nisu postizani na domaćoj sceni.[3]
Njegov pedagoški rad sa glumcima predstavljao je velik korak napred u studioznom kreiranju likova i njihovom povezivanju u jedinstvenu celinu koja je, u njegovim režijama, uvek savesno služila piščevoj zamisli.[3][4]
Ostvarivši reforme glume i režije u Narodnom pozorištu u Beogradu, doprineo je njegovom iskoraku na viši - evropski nivo. Sva njegova ostvarenja nosila su odlike specifičnog realizma, nastalog u obračunu sa romantiizmom, a pod uticajem naturalizma i simbolizma.[1][4] Zajedno sa Jurijem Ljvovičem Rakitinom, udario je temelje moderne režije u Beogradu.[3]
Uloge[uredi | uredi izvor]
- Tartif -Tartif, Molijer;
- Jago - Otelo, Vilijam Šekspir;
- Šajlok - Mletački trgovac, Vilijam Šekspir;
- Lir - Kralj Lir, Vilijam Šekspir;
- Franjo Mor - Razbojnici, Fridrih Šiler;
- Grengoar - Grengoar, Teodor de Banvil;
- Doktor Stokman - Narodni neprijatelj, Henrik Ibzen;
- Isidor Lešo - Posao je posao, Oktav Mirbo;
- Jakov - Džentlmeni, Džon Golsvorti;
- Krist - Ana Kristi, Judžin O’Nil i dr.[1]
Režije[uredi | uredi izvor]
- Branislav Nušić - Nahod;
- Ivo Vojnović - Smrt majke Jugovića;
- Džordž Bernard Šo - Pigmalion;
- Vilijam Šekspir - Mletački trgovac, Hamlet, Kralj Lir;
- Johan Volfgang Gete - Faust;
- Anri Bataj - Luda devica;
- Vilhelm Majer-Ferster - Stari Hajdelberg i dr.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z i j k Srpski biografski rečnik. Mladen Leskovac, Aleksandar Forišković, Čedomir Popov, Branko Bešlin, Mladen Leskovac, Aleksandar Forišković. Novi Sad: Matica srpska. 2009. str. 191—192. ISBN 86-83651-49-5. OCLC 61286184.
- ^ Svetozar, Rapajić (2015), English: Monograph - Faculty of Dramatic Arts in Belgrade, 2015 (PDF), Pristupljeno 2022-11-05
- ^ a b v g d Krleža, Miroslav, ur. (1960). Enciklopedija Jugoslavije. 4, Hil-Jugos. Zagreb: Leksikografski zavod FNRJ. str. 369—370.
- ^ a b Jovanović, Raško V. (2013). Leksikon drame i pozorišta. Dejan Jaćimović. Beograd. ISBN 978-86-07-01999-1. OCLC 883837997.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Milanović, Olga: Mihailo Isailović, reditelj Narodnog pozorišta u Beogradu između dva rata (1988), Beograd: Muzej pozorišne umetnosti Srbije.
- Milošević, Mata: Sećanje na Isailovića. Moje pozorište. - 1984, maj, br. 42/43/44, str. 81-83.