Rančićeva kuća u Grockoj

Rančićeva kuća
Rančićeva kuća
	Rančićeva kuća, Grocka
Opšte informacije
Mesto	Beograd
Opština	Grocka
Država	Srbija
Vreme nastanka	početak 19. veka
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture
	beogradskonasledje.rs

Rančićeva kuća se nalazi u naselju Grocka istoimene opštine grada Beograda, u Majevičkoj ulici 9, u neposrednoj blizini Gročanske čaršije. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja za republiku Srbiju.^[1] U Rančićevoj kući danas se nalazi Centar za kulturu Grocka.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Rančićeva kuća je podignuta početkom 19. veka. Prvobitno je sazidana kao dvodelna kosovska prizemljuša. Prostorije unutar kuće bile su međusobno nepovezane i u njih se ulazilo sa arhitravnog trema u nivou terena, koji se protezao duž cele podužne dvorišne fasade. Sastojala se iz ajata, kao pristupnog trema, odžaklije („kuće”) i sobe,^[2] dok je interna komunikacija „kuće” i sobe izostavljena. Tridesetih godina 19. veka kuća je pretrpela promene. Tada je bočno, uz njenu užu stranu, dograđen deo sa doksatom i ukopan podrum u širini dograđenog dela kuće, sa ulazom ispod doksata. U ovom slučaju izostala je uobičajena direktna veza doksata sa tremom, dok je ulaz iz trema u postojeću sobu zatvoren. Doksat je, kao integralni deo trema u kućama ovog tipa, izdvojen i formiran kao zaseban element.^[1] Kuća je ovim promenama dobila podrum i doksat po ugledu na tip gročanske varoške kuće koji u to vreme dominira u varošici.^[3]

Izgled[uredi | uredi izvor]

Rančićeva kuća sa dvorištem nalazi se na uzvišici koja gleda na Dunav, na ravnoj i prostranoj parceli, slobodno postavljena u odnosu na uličnu regulaciju. Zidana je u bondručnoj konstrukciji sa skeletom od hrastovih greda i ispunom od čatme. Temelji su od pritesanog kamena sa hrastovim gredama. Pokrivena je četvorovodnim krovom od ćeramide, sa strehama (ispusti krova) koji štite fasade i dostižu širinu do jednog metra.^[4] Kako je podignuta na ravnom terenu, kuća je dosta niska, izdignuta od nivoa terena za samo nekoliko stepenika.^[a] Sastoji se od četiri prostorije — odžaklije, velike gostinske sobe („kuće”), dve spavaće sobe, trema, doksata i podruma ispod dela zgrade. Spoljne površine zidova obrađene su blago malterom i krečene. Na fasadi nema posebnih ukrasa.^[2]

Doksat i podrum[uredi | uredi izvor]

Doksat, koji je kod tipa kuće sa doksatom najčešće integralni deo trema, ovde je dograđen tokom rekonstrukcije početkom 19. veka i izdvojen je kao zasebni elemenat koji nije direktno povezan sa ajatom. Izostala je direktna veza trema i doksata, a ulaz sa trema u jednu od postojećih prostorija tom prilikom je zatvoren. Tom prilikom dozidane su još dve sobe, pa je dobijen četvorodelni prostor, organizovan preko odžaklije, kao centralne prostorije. Odžaklija je tako postala i ulaz u kuću i jedina prostorija direktno povezana sa tremom. Izgradnjom doksata jedan deo funkcija odžaklije i domaćeg života prenosi se na trem. Tu se tokom leta provodilo najviše vremena, pa je imao i karakter društvene prostorije.

Doksat je sagrađen kao izdvojena celina u okviru kuće. Kvadratnog je oblika, izgrađen od drveta i zaštićen strehom. Izdignut je za nekoliko stepenika od nivoa ajata. Tu su se nekada, poređane uokolo, nalazile klupe. Postavljen je na uglu kuće, izlazi iz ravni zida i daje joj živopisan izgled. Stubovi na tremu (ajatu) i doksatu, koji nose krovnu konstrukciju, plastično su obrađeni i doprinose dekorativnosti.

Niša neposredno ispod doksata iskorišćena je kao pristupni prostor podrumu, u koji se ulazi kroz dvostruka, drvena, okovana vrata. Pošto se kuća nalazi na ravnom terenu podrum je ukopan u zemlju i proteže se celom dužinom dozidanog dela kuće. Podrum je izgrađen od pritesanog kamena.^[2]

Enterijer kuće[uredi | uredi izvor]

Unutrašnjost kuće komponovana je tako da se postigne najveća moguća funkcionalnost i udobnost stanovanja. Preko pristupnog ajata koji je popločan i natkriven ulazi se u kuću i to direktno u odžakliju, koja je u to vreme predstavljala centralnu prostoriju u kući i u njoj se odvijao svakodnevni život ukućana. Iz odžaklije se, na jednoj strani, ulazi u ranije postojeću sobu, dok se na drugoj strani ulazi u dve kasnije dograđene sobe, koje su i međusobno povezane. Odžaklija je popločana opekom, dok su sobe patosane daskama. Sve prostorije imaju tavanicu. Kuća je iznutra prostrana i svetla, sa po dva prozora u gotovo svakoj prostoriji.^[2]

Odžaklija[uredi | uredi izvor]

Ognjište se u odžakliji nalazi u samom pregradnom zidu prema staroj sobi. Građeno je u vidu niše u kojoj se ložila vatra, a dim je odvođen kroz odžak, čime je ognjište dobilo izgled kamina. Ovakvim rešenjem ognjište, osim estetske, ima i praktičnu funkciju, jer se preko toplog pregradnog zida i dimnjaka tokom zime greje i soba. Oko ognjišta su bile smeštene niske, udobne četvoronožne stolice. Jelo se za trpezom ili niskom sofrom. Posuđe, nameštaj i uređaji u kući bili su ručne izrade, bogato ukrašavani.^[2]

Zaštita[uredi | uredi izvor]

Ukazujući, naknadno razvijenom prostornom strukturom i dimenzijama, na jedan od načina formiranja tradicionalne kuće Pomoravlja i istočne Srbije ona nastankom u čaršiji odslikava duh i ekonomski polet srpskog čaršijsko-gradskog sloja u formiranju. I pored svojih osobenosti, pre svega u rasporedu i nameni prostorija, varoška kuća u Grockoj, odnosno Rančićeva kuća, ne stoji izolovano, već se vezuje za isti tip kuće u varošicama Podunavlja i Pomoravlja. Međusobna sličnost gročanskih varoških kuća sa kućama u ostalim varošiocama Podunavlja (Smederevo, Dobra, Golubac) može se najpre dovesti u vezu sa zajedničkim prirodnim i društvenim činiocima koji su postojali u ovoj oblasti.^[4] Svojim arhitektonskim, konstruktivnim i likovnim obeležjima, kao i kvalitetom i obradom materijala, predstavlja jednu od najvrednijih kuća ne samo na području Grocke, nego i beogradske okoline uopšte.^[1]^[3]

Rančićeva kuća jedna je od retkih zaštićenih kuća u Grockoj koja je zadržala svoj prvobitni izgled i to zahvaljujući svojoj kulturno-izložbenoj nameni. Ona je jedina revitalizovana u kulturno-turistički objekat. Poslednja vlasnica kuće, gospođa Magdalena Rančić, 60-ih godina 20. veka kuću je zaveštala opštini, pa je ovo jedina zaštićena stara kuća u Grockoj koja je u vlasništvu države. Sve ostale su u privatnom vlasništvu i koriste se u razne namene tako da su, prilagođavajući se savremenom načinu života, pretrpele veće ili manje izmene u svojoj strukturi i unutrašnjem rasporedu.^[5] Kuća ima status spomenika kulture od velikog značaja za Republiku Srbiju od 1966. godine.^[6]

Konzervacija i restauracija[uredi | uredi izvor]

Ukupni konzervatorsko-restauratorski radovi na kući obavljeni su početkom 70-ih godina 20. veka. Obnovljena kuća je tada data na korišćenje Turističkoj organizaciji Grocke, da bi 1978. godine bila ponovo napuštena.

U međuvremenu za kuću se zainteresovao dr Aleksandar Kostić. Posle manje sanacije krova i uređenja okućnice 1982. godine u adaptiranoj Rančićevoj kući otvoren je Zavičajni muzej Grocke u okviru tadašnjeg Narodnog univerziteta Grocke. U muzeju su bili izloženi nalazi dr Kostića sa Dubočajskog lokaliteta, koji je on poklonio opštini Grocka 1978. godine.

Nakon restauracije kuća nije adekvatno održavana i već krajem 80-tih godina 20. veka je zahtevana nova obnova krova, da bi 90-ih bila pod ključem i ponovo izložena propadanju, kada je Dubočajska zbirka povučena iz nje. Rančićeva kuća ponovo je sanirana 2003. godine, na insistiranje i inicijativu Vojislava Vokija Kostića, sina dr Kostića i pod pokroviteljstvom Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda i Skupštine grada Beograda, ali zbirka nije vraćena. Od 2018. godine je ova zbirka izložena u postavci Legata dr Aleksandra Kostića u biblioteci „Ilija Garašanin” koja se nalazi u sklopu Gročanske čaršije; autori postavke su kustos Zorica Atić, direktor Centra za kulturu Grocka, zatim kustosi dr Miloš Spasić i Dragana Stojić iz Muzeja grada Beograda, i arheolog Rade Milić iz Centra za urbani razvoj. Godine 2007. u Rančićevu kuću se 2007. godine useljava tek osnovani Centar za kulturu Grocka.^[5]

Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]

Godine 1974. prilikom radova na rekonstrukciji i adaptaciji tada veoma zapuštene i gotovo urušene Rančićeve kuće, tokom radova na uređenju okućnice, pojavile su se naznake da se radi o višeslojnom arheološkom lokalitetu. U dvorištu je otvorena sonda veličine 3 × 3 m u kojoj su se pokazali različiti arheološki slojevi. Ispod površinskih ostataka iz 19. i 20. veka pronađeni su fragmenti turske keramike iz perioda od 16. do 18. veka, ispod njih pretežno negleđosana keramika iz 15. veka, da bi se završili sa najdubljim slojem iz ranog neolita — ostacima vinčanske i starčevačke kulture.^[5]

Napomene[uredi | uredi izvor]

^ Visina kuće varira, u zavisnosti od oblika terena. Na terenu sa nagibom kuće se grade sa podzidom od kamena. Podzid može biti toliko visok da se uz kuću postavljaju stepenice, najčešće drvene, koje vode na ajat i doksat.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b ^v Gradski zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda/Rančićeva kuća
^ ^a ^b ^v ^g ^d Atić 2018, str. 30-37
^ ^a ^b „Rančićeva kuća u Grockoj”. Spomenici kulture u Srbiji. SANU. Pristupljeno 22. 10. 2018.
^ ^a ^b Grocka : spomeničko nasleđe 1970, str. 20
^ ^a ^b ^v Atić 2018, str. 44-49
^ Rešenje Zavoda br.525/4 od 27.6.1966, Kulturno dobro od velikog značaja, “ Službeni glasnik SRS“br.14/79

Literatura[uredi | uredi izvor]

Živković, Nada (2011). „Gročanske kuće - paradigma vremena” (PDF). Nasleđe: 267—279. Pristupljeno 01. 10. 2018. COBISS.SR 186737932
Atić, Zorica (2018). Toplina varoškog doma Grocke : Gročanska čaršija i Rančićeva kuća. Grocka: Centar za kulturu Grocka.
Grocka : spomeničko nasleđe. Beograd: Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. 1970. COBISS.SR 83013639

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[5] Visina kuće varira, u zavisnosti od oblika terena. Na terenu sa nagibom kuće se grade sa podzidom od kamena. Podzid može biti toliko visok da se uz kuću postavljaju stepenice, najčešće drvene, koje vode na ajat i doksat.

[Завод-1] v Gradski zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda/Rančićeva kuća

[Атић_30-37-2] v ^g ^d Atić 2018, str. 30-37

[САНУ-3] „Rančićeva kuća u Grockoj”. Spomenici kulture u Srbiji. SANU. Pristupljeno 22. 10. 2018.

[Гроцка_:_споменичко_наслеђе_20-4] Grocka : spomeničko nasleđe 1970, str. 20

[Атић_44-49-6] v Atić 2018, str. 44-49

[7] Rešenje Zavoda br.525/4 od 27.6.1966, Kulturno dobro od velikog značaja, “ Službeni glasnik SRS“br.14/79

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[5]

[6]

p r u Nepokretna kulturna dobra u gradu Beogradu
Barajevo	Kuća porodice Jeftić Crkva brvnara u Vraniću Zgrada škole u Vraniću Nadgrobni spomenik Milisava Čamdžije Stara škola, Boždarevac Stara mehana u Barajevu Kuća porodice Stevanović Crkva Svetog arhanđela Mihaila u Beljini Crkva Svete Trojice u Baćevcu
Voždovac	Rodna kuća vojvode Stepe Stepanovića u Kumodražu Stara kuća porodice Živković Mitrovićev dom na Avali Banjički logor Spomenik Neznanom junaku na Avali Hotel „Avala“ u Beogradu Crkva Svete Trojice u Ripnju
Vračar	Kuća vojvode Petra Bojovića Zgrada Treće beogradske gimnazije Zgrada Državne hemijske laboratorije u Beogradu Dom braće Krstić Kuća braće Nikolić Socijalistički narodni dom Kafana „Tri lista duvana“ Kuća vajara Đorđa Jovanovića Dom Društva za ulepšavanje Vračara Vozarev krst Muzička škola „Stanković“ Genčićeva kuća Spomenik Vasi Pelagiću Narodna biblioteka Srbije Kuća arhitekte Milana Zlokovića Kuća arhitekte Momira Korunovića Kuća Popovića Kuća Bogdana Gavrilovića Dom Udruženja novinara Srbije Kuća Mihaila Popovića Kuća Flašar u Beogradu Kuća pukovnika Elezovića u Beogradu Zgrada Tehničkog fakulteta u Beogradu Dom Udruženja jugoslovenskih inženjera i arhitekata u Beogradu Spomenik Karađorđu u Beogradu Zgrada auto servisa „Fiat” u Beogradu Kuća Josifa Šojata u Beogradu Kuća Petronijevića
Grocka	Rimska grobnica u Brestoviku Rimska grobnica na lokalitetu Dubočaj Rančićeva kuća Mitrovićeva kuća Karapešićeva kuća Vlajkovićeva kuća Cincarska kuća u Grockoj Teomirovićeva kuća Panićeva kuća Topalovićeva kuća Popovićeva kuća Smiljanićeva kuća Markovićeva kuća Božićeva kuća u Grockoj Manastir Rajinovac Spomenik i spomen kosturnica u Ritopeku
Zvezdara	Spomenik Vuku Karadžiću Novo groblje (Beograd) Astronomska opservatorija u Beogradu Crkva Sv. Nikole u Višnjici Hram Pokrova Presvete Bogorodice u Beogradu Studentski dom kralj Aleksandar I u Beogradu Crkva Svetog Antuna Padovanskog u Beogradu
Zemun	Zemunska tvrđava Nikolajevska crkva u Zemunu Kuća porodice Karamata Kuća u kojoj se rodio Dimitrije Davidović Kuća Afrodite Bialo Kuća sa sunčanim satom Crkva Sv. Trojice u Zemunu Kuća u Ul. Glavnoj 7 Špirtina kuća Magistrat u Zemunu Zgrada carinarnice u Zemunu Markovićeva kuća u Grockoj Ičkova kuća Kontumacka kapela Svetih arhanđela Mihaila i Gavrila Kontumacka kapela Svetog Roka Livnica Pantelić Kuća Burovca na Gardošu Crkva Sv. Dimitrija (Hariševa kapela) Crkva Svetih Arhanđela Mihaila i Gavrila u Batajnici Bogorodičina crkva (Zemun) Dom srpske pravoslavne crkvene opštine Zemun Zemunsko groblje na Gardošu Zemunska gimnazija Kuća inženjera Pavla Horvata Kuća dr Save Nedeljkovića Srpska škola u Gornjoj varoši u Zemunu Zemunska pošta Evangelistička crkva (Zemun) Zgrada komande vazduhoplovstva Zgrada Dečjeg doma kraljice Marije Osnovna škola Kraljica Marija Binderova kuća u Zemunu Stara kapetanija u Zemunu Zgrada Vodne zajednice u Zemunu Stara zgrada Poljoprivrednog fakulteta u Zemunu Srpska škola u Batajnici Crkva Uznesenja Blažene djevice Marije
Lazarevac	Spomen crkva u Lazarevcu Spomenik knezu Stanoju Nadgrobni spomenik knezu Aksentiju Miladinoviću Čaršijska kuća porodice Vasić Kuća porodice Dimitrijević Kuća porodice Đurđić Kuća porodice Miletić Kuća porodice Perlić Kuća porodice Krdžalić Crkva Svetog Velikomučenika Dimitrija
Mladenovac	Manastir Pavlovac Spomenik despotu Stefanu Lazareviću (Crkvine) Spomen česma „Crkvenac“ Spomenik palim ratnicima 1912—1918. Kuća porodice Badžak Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Jagnjilu sa sobrašicama
Novi Beograd	Staro sajmište Muzej savremene umetnosti Crkva Svetog Georgija u Bežaniji Palata Srbije Hangar Starog aerodroma Zgrada Stare osnovne škole u Bežaniji Sava centar Zapadna kapija Beograda
Obrenovac	Kuća u selu Draževcu Kuća u kojoj se rodio narodni heroj Vlada Aksentijević Crkva brvnara u Orašcu Stara mehana u Ušću Mehana Uzun Mirka Apostolovića Stara Osnovna škola Dom porodice Mihajlović Crkva u Obrenovcu Stara varoška kuća Spomenik streljanim taocima Stara zadružna kuća Rankovića Manastir Grabovac Crkva Svetog Vaznesenja u Drenu Crkva Pokrova Presvete Bogorodice u Bariču Sokolski dom (Obrenovac)
Palilula	Memorijalni muzej Nadežde i Rastka Petrovića Crkva Svetog Marka u Beogradu Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković“ Zgrada Arhiva Srbije Groblje oslobodilaca Beograda Poslovno-stambena zgrada Petra Jankovića Hotel „Metropol“ Kuća Milutina Milankovića Crkva Svetog cara Konstantina i carice Jelene u Ovči Zgrada Seizmološkog zavoda Zgrada Pravnog fakulteta u Beogradu Palata Glavne pošte Zgrada Vojnogeografskog instituta u Beogradu Kuća Nevene Zaborski u Beogradu Vila Prendić u Beogradu Stara mehana u Velikom Selu
Rakovica	Manastir Rakovica
Savski venac	Konak kneza Miloša u Topčideru Topčiderska crkva (Crkva Sv. Apostola Petra i Pavla) Crkveni konak u Topčideru Amam kneza Miloša Muzej Tome Rosandića Manakova kuća Porodična kuća Nikole Nestorovića Skulptura „Žetelica“ Muzej 4. jula Ilegalna štamparija CK KPJ na Banjičkom vencu Obelisk u Topčiderskom parku Spomenik Arčibaldu Rajsu Doktorova kula u Beogradu Zgrada Oficirske zadruge Vaznesenjska crkva Kuća porodice Veljković Kuća Branislava Nušića Zgrada prve srpske opservatorije Zaostavština Dragomira Glišića Kuća porodice Popović-Predić Abadžijske kuće Beogradska nadbiskupija Železnička stanica Beograd–Glavna Kuća dr Arčibalda Rajsa Kuća Isidore Sekulić Kuća porodice Najdanović Zgrada Oficirskog doma Stara zgrada Generalštaba Zgrada „Manježa“ Kuća dr Aleksandra Belića Dom sirote dece Parni mlin u Beogradu Krst sa Male pijace Hotel „Bristol“ Vojna bolnica na Vračaru Zgrada državne štamparije Univerzitetska dečja klinika Kasarna 7. puka Kuća kralja Petra I Karađorđevića Kuća Vukićevića Vučina kuća na Savi Kuća Dragoljuba Gošića Palata Ministarstva finansija Kraljevine Jugoslavije Vila Dušana Tomića Vila Olge Mos Palata Ministarstva šuma i ruda i Ministarstva poljoprivrede i voda Zgrade Generalštaba vojske Srbije i Crne Gore i Ministarstva odbrane Manastir Vavedenje Presvete Bogorodice u Beogradu Crkva Svetog arhangela Gavrila u Beogradu Zgrada Sokolskog doma „Matica“ Zgrada Arhiva Jugoslavije Kuća trgovca Dušana Lazića u Beogradu Vila Stevke Milićević u Beogradu Zgrada Ministarstva saobraćaja u Beogradu Hala 1 Beogradskog sajma Dvorski kompleks na Dedinju u Beogradu Fabrika hartije Milana Vape Vila Rajh u Beogradu Zgrada Socijalnog osiguranja u Beogradu Vila Lazića i Mitrovića u Beogradu Vila glumice Marice Popović u Beogradu Zgrada Ministarstva socijalne politike i narodnog zdravlja u Beogradu Kuća arhitekte Jovana Ilkića u Beogradu Dom Radničke komore u Beogradu Vila Šterić u Beogradu
Sopot	Crkva Sv. Nikole u Sibnici Sopotski han Stara kuća porodice Žujović Han Radosavljevića Han Pantića Osnovna škola u Malom Popoviću Manastir Kastaljan Nadgrobni spomenik vojvodi Pavlu Cukiću Stara kuća porodice Žmurić Crkva Svetog Marka u Stojniku
Stari grad	Dositejev licej Konak kneginje Ljubice Beogradska tvrđava Božićeva kuća Terazijska česma Turbe Šeih Mustafe Kafana "?" Spomenik knezu Mihailu Kapetan Mišino zdanje Bajrakli džamija u Beogradu Kuća slikara Đorđa Krstića Dom Jevrema Grujića Zgrada zadužbine Nikole Spasića Dom Jovana Cvijića Krsmanovićeva kuća na Terazijama Prva varoška bolnica Zgrada Uprave fondova u Beogradu Zgrada Realke u Beogradu Spomenik zahvalnosti Francuskoj Čukur česma Stara kuća na Varoš kapiji Zgrada Ministarstva pravde Zgrada Smederevske banke Zgrada Narodne banke Srbije u Ulici kralja Petra Osnovna škola Kralj Petar Prvi Dorćolska osnovna škola Palilulska osnovna škola Kuća Jovana Smederevca Građanske kuće u Ul. Knez Mihailovoj br. 46, 48 i 50 Dom Mike Alasa Zgrada Beogradske zadruge Zgrada Ministarstva prosvete Zgrada trgovca Stamenkovića Robni magazin Spomenik Dositeju Obradoviću Spomenik Josifu Pančiću Saborna crkva u Beogradu Palata „Anker“ Palata „Atina“ Zgrada stare telefonske centrale Zgrada hotela „Moskva“ Dom porodice Pavlović Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“ Kuća Branislava Kojića Igumanova palata Zgrada „Srpska kruna“ Zgrada u Ul. Kralja Milana 1 Zgrada u Ul. Kralja Milana 3 Zgrada Narodnog pozorišta u Beogradu Crkva Aleksandra Nevskog Dom Svetog Save Kuća Stevana Mokranjca u Beogradu Zgrada Beogradske opštine Zgrada Starog dvora Zgrada Novog dvora Grobnica narodnih heroja na Kalemegdanu Hotel „Nacional” Zgrada umetničke škole Zgrada Narodne skupštine Palata „Albanija“ Kuća Nikole Pašića Bioskop „Balkan“ Kuća Filipa Filipovića Kuća Nikole Predića Zanatski dom Dom vojske u Beogradu Zgrada Patrijaršije Zgrada PRIZAD-a (TANJUG) Zgrada Prometne banke Kuća Bete i Riste Vukanovića Kuća Jovana Skerlića Kuća porodice Ribar Kuća Milana Piroćanca Zgrada Velike škole Zgrada Kolarčevog narodnog univerzizeta Etnografski muzej Kuća Laze Pačua Zgrada Agrarne banke Kuća dr Stanoja Stanojevića Dom društva Crvenog krsta Atelje Uroša Predića Kuća u Ul. Cara Dušana 10 Kuća Stevana Kaćanskog Spomenik Moši Pijade Kuća Dimitrija Krsmanovića Kuća vajara Dragomira Arambašića Kafana „Ruski car“ Zgrada Ekonomske škole Zgrada Prve beogradske gimnazije Spomenik Pobedniku Kuća Miladina Pećinara Palata SANU Zgrada Druge ženske gimnazije (Škola „Nikola Tesla“) Zgrada Trgovačke akademije Fotografski atelje Milana Jovanovića Kuća porodice Hristić-Mijušković Kuća Milana A. Pavlovića Moderna garaža u Beogradu Hotel „Mažestik“ Kuća Leone Panajot Kuća Mihaila Đurića Kuća porodice Milovanović Kuća Radisava Jovanovića Zgrada Društva svetog Save Kuća Dimitrija Živadinovića Kuća Andre Đorđevića Parno kupatilo braće Krsmanović Kuća Zdravka Đurića Zgrada Ljubomira Miladinovića Kuća trgovca Crvenčanina Zgrada Josifa Šojata Kuća Milorada Pavlovića Zgrada Jakova Čelebonovića Spomen dom vajara Radete Stankovića Botanička bašta Jevremovac Zgrada Ministarstva pošta Kompleks radničkih stanova Palata penzionog fonda Zgrada Aero kluba Dom vračarske štedionice u Beogradu Zgrada Penzionog fonda Beočinske fabrike cementa u Beogradu Kuća izdavača i knjižara Gece Kona u Beogradu Dom sindikata (Beograd) Bitef teatar Beogradska sinagoga Kuća knjižara Marka Markovića Termoelektrana „Snaga i svetlost“ Zgrada Klasne lutrije u Beogradu Hotel „Prag” u Beogradu Umetnička livnica „Plastika“ u Beogradu Spomenik vojvodi Vuku Kuća građevinara Karla Knola u Beogradu Zgrada sa slikarskim ateljeima i galerijom Salona Muzeja savremene umetnosti u Beogradu Dom Saveza nabavljačkih zadruga državnih službenika u Beogradu Spomenik Vasi Čarapiću u Beogradu Zgrada predstavništva Prvog dunavskog parobrodarskog društva u Beogradu Zgrada „Progresa” u Beogradu Zgrada Doma štampe Zgrada Hempro Zgrada Službe društvenog knjigovodstva Jugoslavije
Surčin	Crkva Sv. Paraskeve u Boljevcima Crkva Svetog Vaznesenja u Jakovu Crkva Sv. Nikole u Dobanovcima Manastir Fenek Crkva Svetog Arhanđela Gavrila u Progaru Stara porodična kuća Aćimovića Crkva Svete Petke u Surčinu Crkva Svetog Save u Bečmenu Crkva Svetog Jovana Preteče u Petrovčiću Muzej vazduhoplovstva u Beogradu Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Ugrinovcima
Čukarica	Zgrada škole u Žarkovu Osnovna škola „Ljuba Nenadović“ Crkva Svetog Nikole u Ostružnici Janićevi dućani u Ostružnici Janićeva kafana u Ostružnici Zgrada u Ul. Turgenjevljevoj 1 Fabrika šećera Zgrada Kovnice novca Crkva Rođenja Bogorodice sa Boračkim grobljem