Banatski Brestovac

Banatski Brestovac
Banatski Brestovac;
	Pravoslavna crkva u selu
	Grb
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južnobanatski
Grad	Pančevo
Stanovništvo
— 2011.	3.251
— gustina	56/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 43′ 39″ S; 20° 48′ 27″ I / 44.727591° S; 20.807517° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	61 m
Površina	57,3 km2
	Banatski Brestovac Banatski Brestovac na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	26234
Pozivni broj	013
Registarska oznaka	PA

Banatski Brestovac (mađ. Beresztóc (do 1898. Bresztóvácz) ili Temes-Aga; nem. Banat Brestowatz ili Rustendorf) je seosko naselje koje se nalazi na teritoriji grada Pančeva, u Južnobanatskom okrugu Autonomne Pokrajine Vojvodine, u Republici Srbiji. Prema konačnim rezultatima popisa stanovništva iz 2011. godine, u Banatskom Brestovcu živi 3251 stanovnik.^[1]

Geografija[uredi | uredi izvor]

Banatski Brestovac je lociran u blizini reke Dunav, i to na 44° 43' 44.3" severne geografske širine i 20° 48' 46.52" istočne geografske dužine.

U blizini Banatskog Brestovca, pored Dunava, nalazi se kamp i naselje Jabukov cvet. Osnovano je na mestu koje se koristilo kao stacionar za radnike tokom betoniranja dunavskog nasipa. U početku je nastao samo kamp, a kasnije nastaje i zidano naselje. Kamp je je posećen od strane domaćih i inostranih turista. Naselje je snabdeveno strujom.

Poreklo imena, prošlost[uredi | uredi izvor]

Brestovac je svoje srpsko ime dobio po brestovoj šumi, koja je okruživala selo u vreme naseljavanja. Druga verzija je da su prvi doseljenici, Srbi, došli iz sela Brestovik pa su u ime sećanja na stari kraj novo selo nazvali Brestovac.

Banatski Brestovac se prvi put pominje 1717. godine pod imenom Praestowatz. Tada je u naselju živelo 12 porodica. 1763. godine doseljeno je 130 nemačkih familija. Tada je u selu bilo i 104 srpskih domaćinstava. Brestovac je 1764. godine pravoslavna parohija u Pančevačkom protoprezviteratu.^[2] Austrijski carski revizor Erler je 1774. godine konstatovao da mesto "Prestovac" pripada Pančevačkom distriktu. Selo ima militarski status a stanovništvo je bilo srpsko.^[3] Kada je 1797. godine popisan pravoslavni klir Temišvarske eparhije u mestu su zapisana dva sveštenika. Parosi, pop Živan Poštić (rukop. 1787) i pop Grigorije Stegović (1782). Pop Grigorije je rukopoložen u Bosni, u Novoj Dubici i naselio se tu (u vojnoj granici) sa svojim narodom avgusta 1796. godine.^[4]

Demografija[uredi | uredi izvor]

Prema popisu iz 2002. bilo je 3517 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 3715 stanovnika).

U naselju Banatski Brestovac živi 2795 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,5 godina (38,0 kod muškaraca i 40,9 kod žena). U naselju ima 1067 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,30.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[5]
Godina	Stanovnika
1948.	4.068
1953.	4.289
1961.	4.322
1971.	3.809
1981.	3.865
1991.	3.715	3.661
2002.	3.517	3.618

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[6]

Srbi	3.029	86,12%
Muslimani	179	5,08%
Romi	97	2,75%
Jugosloveni	42	1,19%
Bošnjaci	18	0,51%
Crnogorci	13	0,36%
Makedonci	12	0,34%
Mađari	8	0,22%
Hrvati	6	0,17%
Bugari	6	0,17%
Slovaci	4	0,11%
Rusi	3	0,08%
Rumuni	3	0,08%
Česi	1	0,02%
Nemci	1	0,02%
nepoznato	60	1,70%

Stanovništvo prema polu i starosti^[7]


	m	ž
?	24	32
80+	23	39
75—79	46	92
70—74	72	106
65—69	80	107
60—64	79	101
55—59	71	64
50—54	131	108
45—49	182	146
40—44	145	141
35—39	106	122
30—34	88	85
25—29	108	106
20—24	156	122
15—19	145	141
10—14	117	104
5—9	84	92
0—4	78	74
Prosek :	38,0	40,9

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	871	944	1.053	1.027	1.068	1.106	1.067

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	204	204	167	245	129	78	25	8	1	6	3,30

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	1.456	464	887	68	35	2
Ženski	1.512	305	894	287	26	0
UKUPNO	2.968	769	1.781	355	61	2

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	738	232	0	2	220
Ženski	382	130	0	0	50
UKUPNO	1.120	362	0	2	270
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	19	37	50	9	42
Ženski	1	1	55	27	8
UKUPNO	20	38	105	36	50
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	1	31	23	15	8
Ženski	5	15	6	27	42
UKUPNO	6	46	29	42	50
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	10	0	0	39
Ženski	7	0	0	8
UKUPNO	17	0	0	47

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

1910	3,752	Nemci	63.4%	Srbi	34.8%
1921	3,805	Nemci	69.5%	Srbi	29.5%
1935	N/A	Nemci	2,478	Srbi	N/A
1991	3,715	Srbi	87.07%	Muslimani	7.51%	Jugosloveni	1.91%	Romi	1.31%	Crnogorci	0.64%	Hrvati	0.45%
2002	3,517	Srbi	86.12%	Muslimani	5.08%	Romi	2.75%	Jugosloveni	1.19%	Crnogorci	0.36%	Hrvati	0.17%

Galerija[uredi | uredi izvor]

Mesna zajednica. Mesto gde je do 1945. bila katolička crkva

Poznate ličnosti[uredi | uredi izvor]

Igor Kokoškov, srpski košarkaški trener
Slađana Stamenković, atletičarka- maratonka^[8]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Republici Srbiji 2011 – Starost i pol — Republički zavod za statistiku. . Београд. 2012. ISBN 978-86-6161-028-8.
^ "Srpski sion", Sremski Karlovci 1905.
^ J.J. Erler: "Banat", Pančevo 2003.
^ "Temišvarski zbornik", Novi Sad 9/2017.
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
^ „Mi smo pretrčali polumaraton, a vi? | www.subotica.info - Dešavanja, najave, intervju, sve o Subotici”. www.subotica.info. Pristupljeno 2021-09-17.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Republici Srbiji 2011 – Starost i pol — Republički zavod za statistiku. . Београд. 2012. ISBN 978-86-6161-028-8.

[2] "Srpski sion", Sremski Karlovci 1905.

[3] J.J. Erler: "Banat", Pančevo 2003.

[4] "Temišvarski zbornik", Novi Sad 9/2017.

[5] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[6] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[7] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[8] „Mi smo pretrčali polumaraton, a vi? | www.subotica.info - Dešavanja, najave, intervju, sve o Subotici”. www.subotica.info. Pristupljeno 2021-09-17.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]