Državljanstvo Republike Srpske

Državljanstvo Republike Srpske je državljanstvo koje se može dobiti u Republici Srpskoj. Svi državljani Republike Srpske su ujedno i državljni Bosne i Hercegovine.^[1]^[2]

Mahom se bazira se na principu ius sanguinis, odnosno na principu porekla. Tačnije državljanstvo može dobiti osoba koja imaju jednog roditelja sa državljanstvom Republike Srpske ili oba roditelja sa državljanstvom Republike Srpske, uz nekoliko izuzetaka, usled jedinstvenog političkog uređenja u Bosni i Hercegovini.^[3]

Sticanje državljanstva Republike Srpske i Bosne i Hercegovine[uredi | uredi izvor]

Državljanstvo Bosne i Hercegovine stiče se na jedan od sledećih načina:^[2]

Poreklom
Rođenjem na teritoriji BiH
Usvajanjem
Putem naturalizacije
Putem međunarodnog ugovora

Državljanstvo Republike Srpske stiče se na jedan od sledećih načina:^[4]

Poreklom
Rođenjem na teritoriji Republike Srpske
Usvajanjem
Putem naturalizacije
Putem međunarodnog ugovora

Sticanje državljanstva poreklom[uredi | uredi izvor]

Prema odredbama Zakona osoba stiče državljanstvo Republike Srpske poreklom:^[5]

Čiji su oba roditelja u trenutku rođenja imali državljanstvo Republike Srpske, bez obzira na mesto rođenja;
Čiji je jedan roditelj u trenutku rođenja bio državljananin Republike Srpske i da je osoba rođena na teritoriji Republike Srpske, i
Čiji je jedan roditelj u trenutku rođenja bio državljananin Republike Srpske, a osoba rođena u inostranstvu, ako bi osoba bilo bez državljanstva.

U slučaju da je osoba rođena u inostranstvu, a od jedan od roditelja je državljanin Republike Srpske, a drugi roditelj nema državljanstvo Bosne i Hercegovine (ni RS ni FBiH), može dobiti državljanstvo Republike Srpske ako do navršene 23. godine života (osoba će biti tretirana kao državljanin od rođenja):^[6]

Bude prijavljeno radi upisa kao državljanin RS nadležnom organu RS, odnosno diplomatsko-konzularnom predstavništvu BiH ili
Ako se do navrđene 23 godine života nastani na teritoriji RS.

Ukoliko osoba čije jedno od roditelja ima državljanstvo RS, a drugo FBiH, stiče državljanstvo ukoliko je:^[6]

U slučaju da je rođeno na teritoriji RS, stiče državljanstvo RS
U slučaju da je rođeno u inostranstvu:
- Stiče državljanstvo RS ako roditelji tako dogovore
- Stiče državljanstvo RS ako ga prijaviljuje za upis kod diplomatsko-konzularnom predstavništvu BiH roditelj koji ima državljanstvo RS (u slučaju da se ne dogovore)

Sticanje državljanstva rođenjem na teritoriji Republike Srpske[uredi | uredi izvor]

Dete rođeno ili nađeno na teritoriji Republike Srpske, čiji su roditelji bez državljanstva ili nepoznati, kao i osoba bez državljanstva postaje državljanin Republike Srpske. Ukoliko se do navršene 14 godine života dokaže da je to dete državljanin FBiH ili neke druge države, gubi državljanstvo RS.^[7]

Sticanje državljanstva usvajanjem[uredi | uredi izvor]

Usvojeno maloletno dete postaće državljanin Republike Srpske, imao strano državljanstvo ili je bez državljanstvo. Ako su usvojitelji različitog entitetskog državljanstva, postaće državljanin Republike Srpske, ukoliko se tako dogovore, u suprotnom, dete će postati državljanin Republike Srpske, ukoliko zahtev podnese usvojitelj državljanin Republike Srpske.^[8]

Sticanje državljanstva prirođenjem[uredi | uredi izvor]

Osoba sa stranim državljanstvom može dobiti državljanstvo ako su uspunjeni uslovi^[9]

Ima 18 godina života ili 16 godina ako je stekao poslovnu sposobnost emancipacijom
Da ima prijavljeno stalno mesto boravka i da stvarno boravi na teritoriji Bosne i Hercegovine najmanje 8 godina pre podnošenja zahteva, od toga najmanje 5 godina na teritoriji Republike Srpske
Da poznaje službeni jezik Republike Srpske
Da mu nije izrečena mera bezbednosti proterivanja stranca ili zaštitne mere udaljavanja iz zemlje od strane nadležnog organa ustanovljenog Ustavom Bosne i Hercegovine ili Ustavom Republike Srpske
Da nije osuđivan u Republici Srpskoj na izdržavanje kazne za krivična dela sa umišljajem na duže od tri godine u periodu od 8 godina pre podnošenja zahteva
Da mu prestane ranije državljanstvo nakon sticanja državljanstva Republike Srpske, osim ako se bilateralnim sporazumom iz člana 20. ovog zakona ne predviđa drugačije (osim kad to nije dozvoljeno (sličaj Argentine gde je ustavom zabranjeno odricanje argentinskog državljanstva) ili to nije razumno zahtevati

Sticanje državljanstva olakšanim prirođenjem[uredi | uredi izvor]

Brak[uredi | uredi izvor]

Osoba koja je u braku sa državljaninom RS može steći državljanstvo ako:^[10]

Da je brak trajao najmanje pet godina pre podnošenja zahteva i da još uvek traje u vreme podnošenja zahteva
Da mu prestane ranije državljanstvo nakon sticanja državljanstva Republike Srpske
Da ima stalno mesto boravka najmanje poslednje tri godine na teritoriji Bosne i Hercegovine, uključujući poslednju godinu dana na teritoriji Republike Srpske

Iseljenici[uredi | uredi izvor]

Iseljenici^[11] i njihova prva i druga generacija potomaka mogu steći državljanstvo RS ako:^[12]

Ima 18 godina života ili 16 godina ako je stekao poslovnu sposobnost emancipacijom
Da poznaje službeni jezik Republike Srpske
Da mu nije izrečena mera bezbednosti proterivanja stranca ili zaštitne mere udaljavanja iz zemlje od strane nadležnog organa ustanovljenog Ustavom Bosne i Hercegovine ili Ustavom Republike Srpske
Da nije osuđivan u Republici Srpskoj na izdržavanje kazne za krivična dela sa umišljajem na duže od tri godine u periodu od 8 godina pre podnošenja zahteva

Bračni drug može takođe steći državljanstvo RS. Bračni drug ne mora imati prijavljeno stalno mesto boravka i da stvarno boravi na teritoriji Bosne i Hercegovine najmanje 8 godina pre podnošenja zahteva, od toga najmanje 5 godina na teritoriji Republike Srpske — ako ispunjava sledeće odredbe:^[13]

Da je brak trajao najmanje pet godina pre podnošenja zahteva i da još uvek traje u vreme podnošenja zahteva
Da mu prestane ranije državljanstvo nakon sticanja državljanstva Republike Srpske

Maloletna osoba[uredi | uredi izvor]

Maloletna osoba može dobiti državljanstvo RS ispunjava sledeće uslove:^[14]^[15]

Ako su oba roditelja stekla državljanstvo prirođenjem, ili
Ako dete ima stalno prebivalište na teritoriji Republike Srpske, a jedan je roditelj stekao državljanstvo prirođenjem, ili
Ako je samo jedan roditelj stekao državljanstvo prirođenjem, dok je druti bez državljanstva ili nepoznatog državljanstva, a dete je etalno nastanjeno u inostranstvu

„Privelegovano” prirođenje[uredi | uredi izvor]

Osoba može steći državljanstvo RS za čije se prirođenje može smatrati od izrazitog značaja, ako je ispunilo sledeće uslove:^[16]

Da poznaje službeni jezik Republike Srpske
Da mu nije izrečena mera bezbednosti proterivanja stranca ili zaštitne mere udaljavanja iz zemlje od strane nadležnog organa ustanovljenog Ustavom Bosne i Hercegovine ili Ustavom Republike Srpske
Da nije osuđivan u Republici Srpskoj na izdržavanje kazne za krivična dela sa umišljajem na duže od tri godine u periodu od 8 godina pre podnošenja zahteva
Da poznaje jedan od jezika ustavotvornih naroda BiH
Da mu nije izrečena mjera bezbjednosti protjerivanja stranaca iz zemlje ili zaštitna mera udaljivanja stranaca sa teritorije BiH od strane organa čiji je legalitet uspostavljen Ustavom BiH i da je ova odluka još uvijek na snazi
Da nije osuđivan na izdržavanje kazne za krivična dela sa predomišljajem na duže od tri godine u periodu od 8 godina od podnošenja zahteva
Odluke o sticanju ili prestanku državljanstva BiH donosi Ministarstvo civilnih poslova i komunikacija BiH, osim odluka iz čl. 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 21, 22. i 23.
Odluke prema članu 13. donosi konsenzusom Veće ministara BiH

Promena entitetskog državljanstva[uredi | uredi izvor]

Osoba koja ima državljanstvo Federacije Bosne i Hercegovine i prebivalište u RS može steći državljanstvo RS, pri čemu gubi državljanstvo FBiH (nadležni organ u RS obaveštava nadležni organ u FBiH o promeni).^[17]^[18]

Isto tako, državljanin RS sa prebivalištem u FBiH, može steći državljanstvo FBiH i pritome izgubiti državljanstvo RS.^[17]^[18]

Prestanak državljanstva RS[uredi | uredi izvor]

Državljanstvo RS može prestati na jedan sledećih načina

Po sili zakona
Odricanjem
Otpustom
Oduzimanjem
Međunarodnim sporazumom

Otpust[uredi | uredi izvor]

Držljavljaninu RS se može odobriti otpust iz državljanstva iako živi na teritoriji RS:^[19]

Da je napunio 18 godina života ili da je navršenjem 16 godina života stekao poslovnu sposobnost emancipacijom
Da je ispunio vojnu obavezu
Da je izmirio sve doprinose, poreze i druge zakonske obaveze prema fizičkim i pravnim licima za koje postoji izvršna isprava
Da je izmirio obaveze iz socijalnog osiguranja i radnog odnosa
Da je izmirio imovinsko-pravne obaveze iz bračnih i roditeljskih odnosa prema licima koja imaju prebivalište na teritoriji Republike Srpske
Da se protiv njega u Republici Srpskoj ne vodi krivični postupak za krivična dela koja se gone po službenoj dužnosti, ili, ako je osuđen na kaznu zatvora u Republici Srpskoj, da je tu kaznu izdržao
Da je stekao državljanstvo neke druge države ili mu je garantovano državljanstvo neke druge države

Oduzimanje[uredi | uredi izvor]

Državljanstvo RS se može oduzeti:^[20]

Kad je državljanstvo stečeno pomoću prevare, lažnih informacija ili skrivanjem bilo koje relevantne činjenice koja se može odnositi na podnosioca zahteva
Kad državljanin Republike Srpske vrši dobrovoljno službu u stranim vojnim snagama uprkos pravnoj zabrani takve službe
Kad je državljanstvo Republike Srpske stečeno nakon stupanja na snagu zakona o držljavljnstvu, a nisu ispunjeni uslovi iz članova 11, 12. i 13. zakona

Dvojno državljanstvo[uredi | uredi izvor]

Državljanin RS može imati državljanstvo neke druge države ukoliko je potpisan i odobren u parlametarnoj skupštini sporazum između Bosne i Hercegovine i te države.^[21]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ član 2 Zakona o državljanstvu Republike Srpske
^ ^a ^b član 2 Zakona o državljanstvu Bosne i Hercegovine
^ Zakon o državljanstvu Republike Srpske
^ član 2 Zakona o državljanstvu Republike Srpske
^ Član 6. Zakona o državljanstvu RS
^ ^a ^b Član 7 Zakona o državljanstvu RS
^ Član 9 Zakona o državljanstvu RS
^ Član 10 Zakona o državljanstvu RS
^ Član 11 Zakona o državljanstvu RS
^ Član 12 Zakona
^ Iseljenikom se smatra osoba koje se iselilo iz Republike Srpske ili sa prostora bivše Bosne i Hercegovine sa namerom da se stalno nastani u inostranstvu
^ Član 13 Zakona o državljanstvu
^ Član 13 Zakona o državljanstvu RS
^ Član 15 Zakona o državljanstvu RS
^ Ako je osoba starija od 14 godina, mora dati svoj pristanak
^ Član 16 Zakona o državljanstvu RS
^ ^a ^b Član 31 Zakona o državljanstvu RS
^ ^a ^b Član 27 Zakona o državljanstvu FBiH
^ Član 22. Zakona o držljavljanstvu RS
^ Član 28. Zakona o držljavljanstvu RS
^ Član 20 Zakona o državljanstvu RS

Izvori[uredi | uredi izvor]

[1] član 2 Zakona o državljanstvu Republike Srpske

[Именован-20240418092833-2] član 2 Zakona o državljanstvu Bosne i Hercegovine

[3] Zakon o državljanstvu Republike Srpske

[4] član 2 Zakona o državljanstvu Republike Srpske

[5] Član 6. Zakona o državljanstvu RS

[Именован_2-20240418092833-6] Član 7 Zakona o državljanstvu RS

[7] Član 9 Zakona o državljanstvu RS

[8] Član 10 Zakona o državljanstvu RS

[9] Član 11 Zakona o državljanstvu RS

[10] Član 12 Zakona

[11] Iseljenikom se smatra osoba koje se iselilo iz Republike Srpske ili sa prostora bivše Bosne i Hercegovine sa namerom da se stalno nastani u inostranstvu

[12] Član 13 Zakona o državljanstvu

[13] Član 13 Zakona o državljanstvu RS

[14] Član 15 Zakona o državljanstvu RS

[15] Ako je osoba starija od 14 godina, mora dati svoj pristanak

[16] Član 16 Zakona o državljanstvu RS

[Именован_3-20240418092833-17] Član 31 Zakona o državljanstvu RS

[Именован_4-20240418092833-18] Član 27 Zakona o državljanstvu FBiH

[19] Član 22. Zakona o držljavljanstvu RS

[20] Član 28. Zakona o držljavljanstvu RS

[21] Član 20 Zakona o državljanstvu RS

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]