Pređi na sadržaj

Islamizam i islamski terorizam na Balkanu

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Povećan je broj incidenata koji uključuju navodni radikalni islamizam na Balkanu od 1990-ih. [1]

Bosna i Hercegovina[uredi | uredi izvor]

  • 1997. Autobombaški napad u Mostaru, u organizaciji Ahmeda Zuhaira (Abu Handala), [2] saudijskog mudžahedina koji se borio u Bosni. [3] Handala je kasnije uhapšen i zatočen 2007. u Gvantanamu.
  • Dana 19. oktobra 2005. godine bosanski Šveđanin Mirsad Bektašević uhapšen je tokom policijske racije u Sarajevu, zajedno sa danskim državljaninom. Pronađeno je: ručno napravljen kaiš za samoubice sa 18 kg (40 lb) fabrički napravljenog eksploziv, uređaji za merenje vremena, detonatori i Hi-8 video traka sa snimcima koji pokazuju kako se pravi bomba domaće izrade. [4] Pronađen je snimak (koji će biti objavljen nakon planiranih napada) dvojice uhapšenih, u skijaškim maskama, okruženi eksplozivom i oružjem, u kojem kažu da će napasti lokacije u Evropi da bi kaznili narode snagama u Avganistanu i Iraku. [5] Oni su osumnjičeni za planiranje samoubilačkog napada na zapadnu ambasadu u Sarajevu. [6]
  • 27. jun 2010. teroristički napad na policijsku stanicu Bugojno, u kojem su IED eksplodirale uz zidove straže, ubivši jednog, jednog teško ranivši, a nekoliko policajaca ranivši. Počinilac Haris Čaušević, Bošnjak, osuđen je na 35 godina zatvora. On je izjavio da se ne kaje. [7] [8]
  • Mevlid Jašarević, 23-godišnji Bošnjak, rođen u Srbiji, pucao je na američku ambasadu u Sarajevu 28. oktobra 2011. godine, pri čemu je jedan lokalni policajac koji je čuvao ambasadu ranjen u ruku, dok je strijelac ranio policijski snajperista. [9] Dana 24. aprila 2012. federalna velika porota u DC je podigla optužnicu protiv Jašarevića za pokušaj ubistva i druge prekršaje u vezi sa napadom na ambasadu. [10] Bosanski sud ga je 6. decembra 2012. osudio na 18 godina zatvora.
  • Husein Bosnić "Bilal", bosanski muslimanski sveštenik i nezvanični vođa selafističkog pokreta u Bosni, uhapšen je u septembru 2014. i trenutno mu se sudi za regrutovanje boraca ISIS-a. [11] U svojim raznim hutbama, takođe je zagovarao „pobedu islama“, promovišući rat i krvoproliće. Štaviše, 2012. godine pozvao je druge muslimane da se pridruže džihadu i da brane islam, zbog čega je nakratko uhapšen i ubrzo pušten. [12]
  • Operacija Ruben [ <span title="The material near this tag is possibly inaccurate or nonfactual. (February 2019)">сумњиво</span> ]

Bugarska[uredi | uredi izvor]

Naselje Iztok u Pazardžiku, naseljeno muslimanima (Romima), uključuje islamističku zajednicu na čijem je čelu nelicencirani imam Ahmed Musa. [13]

Kosovo[uredi | uredi izvor]

Kosovo ima uglavnom sekularno muslimansko stanovništvo, što je deo kulturnog ostatka iz otomanskog doba. [14] [15] Tradicionalni islam na Kosovu je hanefijska škola, opisana kao „liberalna“ i „umerena“. [15]

Islamističke dobrovoljce u Oslobodilačkoj vojsci Kosova iz zapadne Evrope, etničkih Albanaca, Turaka i severnoafričkog porekla, regrutovali su islamistički lideri u zapadnoj Evropi, saveznici Bin Ladena i Zavahirija. [16] Oko 175 jemenskih mudžahedina je stiglo početkom maja 1998. godine. [16] Bilo je i desetak saudijskih i egipatskih mudžahedina. [17]

Od Kosovskog rata, došlo je do sve veće radikalizacije islama na Kosovu. [15]  Vehabizam, koji je dominantan u Saudijskoj Arabiji, stekao je uporište na Kosovu kroz saudijsku diplomatiju. [15] Saudijskim novcem su plaćene nove džamije, dok su imami obrazovani u Saudijskoj Arabiji stigli od kraja rata 1999. godine. [15] Tokom administracije UN-a, organizacije Saudijske Arabije su nastojale da uspostave kulturno uporište na Kosovu. [18] Saudijske organizacije su tokom administracije UN osnovale 98 vehabističkih škola. [19]

Kosovska policija uhapsila je oko 40 osumnjičenih islamističkih militanata 11. avgusta 2014. Za njih se sumnjalo da su se borili sa islamističkim pobunjeničkim grupama u Siriji i Iraku. [20]

Do aprila 2015. godine ukupno 232 kosovska Albanca otišla su u Siriju da se bore protiv islamističkih grupa, najčešće Islamske države. [21] Prema izveštajima kosovske policije, njih 40 je iz grada Srbica (Skenderaj). [22] Od septembra 2014. godine, ukupno 48 etničkih Albanaca je ubijeno u borbama u Siriji. [23] Broj boraca sa Kosova je najmanje 232, a procenjuje se na više od 300 (od 11. februara 2016. godine). [24]

Studija UNDP-a iz 2017. pokazuje da je islamski ekstremizam na Kosovu porastao. [25]

Hrvatska[uredi | uredi izvor]

Bombaški napad na Rijeku 1995. godine dogodio se 20. oktobra 1995. u Rijeci, Hrvatska, kada je islamska teroristička organizacija pokušala da uništi policijsku stanicu tako što je automobilom sa bombom prošla kroz zid zgrade. Povređeno je 27 zaposlenih u policijskoj stanici i dva slučajna prolaznika na ulici, iako je jedini ubijeni napadač.

Posljednjih dana rata u Bosni, Hrvatsko vijeće obrane (HVO), vojna snaga bosanskih Hrvata, zarobila je Tal'at Fu'ad Kasima kada je pokušao da uđe u Bosnu i Hercegovinu. [26] Kasim, važan član al-Gama'a al-Islamiiia, ubrzo je prebačen u Egipat uz aktivnu pomoć Hrvatske. Zbog toga i zbog toga što je Hrvatska de fakto kontrolisala Hrvatsko vijeće odbrane, vojnu organizaciju koja je zarobila Tal'at Fu'ad Kasima, donesena je odluka da se izvrši teroristički napad u Hrvatskoj.

Uz pomoć CIA-e, zvaničnici su pregledali video snimak napada. Američki i hrvatski istražni izvori došli su do zaključka da je ovaj napad organizovao Hasan al-Šarif Mahmud Saad. Saad je tek te godine došao da živi u Bosni; ranije je živeo u Italiji. Ubrzo nakon napada, bosanski zvaničnici su otkrili da Saad planira novi teroristički napad na NATO snage, koji je trebalo da se dogodi u decembru 1995. godine. Nekoliko dana nakon što je taj napad propao, poginuo je u srednjoj Bosni u obračunu sa snagama Hrvatskog vijeća obrane. [27]

Grupe[uredi | uredi izvor]

Grupe etničkih Albanaca uhapsila je policija u novembru 2016. na Kosovu, u Albaniji i Makedoniji zbog planiranja terorističkih napada. [28] [29] Koordinirali su ih komandantiLavdrim Muhadžeri i Ridvan Haćifi, obojica kosovski Albanci, i planirali su napade na međunarodne i državne institucije, u krajnjoj liniji sa namerom da se uspostavi Islamska država. Planirali su da napadnu fudbalsku reprezentaciju Izraela tokom utakmice u Albaniji, a potencijalno i institucije kosovske vlade i objekte Srpske pravoslavne crkve. [30] Grupu etničkih Albanaca, imigranata rođenih na Kosovu, u Italiji, uhapsila je italijanska policija u Veneciji 30. marta 2017. godine zbog planiranja dizanja u vazduh mosta Rialto. [31]

Značajni ljudi[uredi | uredi izvor]

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „The Balkans - a hub of worldwide terrorist network?”. 
  2. ^ Hećimović 2009, str. 185.
  3. ^ Kohlmann 2004, str. 198.
  4. ^ „Trio 'linked to terrorist films'”. BBC News. 25. 4. 2007. Pristupljeno 4. 7. 2009. 
  5. ^ Krebs, Brian (5. 7. 2007). „Terrorism's Hook Into Your Inbox”. Washington Post. Pristupljeno 4. 7. 2009. 
  6. ^ McGrory, Daniel (7. 6. 2006). „British computer whiz-kid exports terror via internet”. The Times. Pristupljeno 27. 12. 2006. 
  7. ^ „Haris Čaušević osuđen na 35 godina zatvora”. 2015-07-15. 
  8. ^ „Harisu Čauševiću za teroristički napad u Bugojnu 35 godina zatvora”. 
  9. ^ Mackey, Robert; Gladstone, Rick (2011-10-28). „Gunman Fires at U.S. Embassy in Sarajevo”. The New York Times. 
  10. ^ „FBI — Individual Indicted in Connection with Machine Gun Attack on U.S. Embassy in Bosnia-Herzegovina in 2011”. Fbi.gov. Pristupljeno 2012-04-29. 
  11. ^ „Middle East Updates / Bosnian imam on trial for recruiting ISIS fighters”. Haaretz. 2015-02-11. 
  12. ^ Sladojević, Dragan (18. 2. 2014). „Vehabijski vođa Bosnić "zvecka" sabljama!” (na jeziku: srpski). Pristupljeno 11. 9. 2014. 
  13. ^ „The Roma and the Radicals: Bulgaria's Alleged ISIS Support Base”. 2016-01-11. 
  14. ^ FITZGERALD, MARY (2012). „'Islam-lite' Kosovars determined to stay secular”. The Irish Times (na jeziku: engleski) (While 90 per cent of Kosovo’s ethnic Albanian majority identify themselves as Sunni Muslim, this has more of a cultural than a religious resonance centuries after Ottoman Turks first brought Islam to the region. In general, Kosovar Muslims wear their faith lightly – overall mosque attendance is low and several other tenets are either observed casually or not at all). Pristupljeno 9. 4. 2020. 
  15. ^ a b v g d Testa 2016.
  16. ^ a b Yossef Bodansky (4. 5. 2011). bin Laden: The Man Who Declared War on America. Crown Publishing Group. str. 398—403. ISBN 978-0786122073. 
  17. ^ Lyubov Grigorova Mincheva; Ted Robert Gurr (3. 1. 2013). Crime-Terror Alliances and the State: Ethnonationalist and Islamist Challenges to Regional Security. Routledge. str. 34—. ISBN 978-0-415-50648-9. 
  18. ^ Mincheva & Gurr 2013, str. 34.
  19. ^ Mincheva & Gurr 2013, str. 34–35.
  20. ^ „Kosovo police arrest 40 for fighting in Iraq, Syria”. Reuters. 
  21. ^ „Fight the Good Fight: With the Western Balkans at Peace, Some Go Abroad to Look for War”. The Economist. 18. 4. 2015. 
  22. ^ „Vesti - 100 Albanaca sa KiM ratuje u Siriji”. B92. Pristupljeno 2014-06-10. 
  23. ^ „Još jedan kosovski Albanac poginuo u Siriji” [Another Kosovo Albanian Killed in Syria] (na jeziku: srpski). Info.ks. 15. 9. 2014. 
  24. ^ „Who are the Kosovar fighters in Syria?”. aljazeera.com. 2016-02-11. Pristupljeno 2019-09-11. 
  25. ^ „Religious Extremism Has Grown in Kosovo, UN Study”. 2017-06-28. 
  26. ^ „Islamic Group Hits Croatia”. by Reuters. The New York Times. 1995-10-22. Pristupljeno 2008-08-10. 
  27. ^ „Al-Qaida's Bosnian war move”. 3. 10. 2008. Arhivirano iz originala 22. 11. 2015. g. Pristupljeno 2015-09-15. 
  28. ^ Stanglin, Doug (17. 11. 2016). „Kosovo thwarts 'synchronized' Islamic State terror attacks”. News. USA Today. 
  29. ^ Dearden, Lizzie (17. 11. 2016). „Isis attack on Israeli football team foiled by police at World Cup qualifier in Albania”. World News. The Independent. 
  30. ^ „Lavdrim Muhaxheri, ISIS Warrior, Remains Threat to Kosovo”. Balkan Insight. 18. 11. 2016. 
  31. ^ Squires, Nick (2017-03-30). „Italian police ...”. Telegraph. London. 
  32. ^ „Albania Charges Imam with Recruiting for ISIS”. 2015-12-30. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Исламизам_и_исламски_тероризам_на_Балкану&oldid=27788610”