Okućnica Ilije Miloševića
Okućnica Ilije Miloševića | |
---|---|
Opšte informacije | |
Mesto | Vrbica |
Opština | Aranđelovac |
Vrsta spomenika | Nepokretno kulturno dobro - spomenik kulture |
Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac |
Okućnica Ilije Miloševića, nalazi se u Aranđelovcu, u naselju Vrbica, opština Aranđelovac. Nastala je u 19. veku. Zaštićena je kao spomenik kulture od 1992. godine.
Položaj i izgled
[uredi | uredi izvor]Okućnica se nalazi na ulazu u Aranđelovac, na desnoj strani puta iz pravca Topole. Dvorište je veoma prostrano i sačuvano je sedam objekata prvobitne okućnice: stara i nova kuća, mlekar, magaza, vajat, koš, bunar.
Stara kuća
[uredi | uredi izvor]Stara kuća je centralni objekat u ovom kompleksu. Građevina se nalazi na ravnom terenu, postavljena na plitkim temeljima od kamena. Za izgradnju su korišćeni krečni malter i kamen. Krov je četvorovodan, pokriven je ćeramidom i blagog je nagiba. Unutrašnji prostor čine tri dela. Prvi deo čini „kuća” sa ognjištem koje je naknadno zazidano. Drugi i treći deo čine soba i pomoćna prostorija.
Nova kuća
[uredi | uredi izvor]Nova kuća je sagrađena 1917. godine. Za razliku od stare, nova kuća je zidana od opeke sa malterisanim i okrečenim zidovima. Kuća se nalazi na kosom terenu. Deo kuće na kosini je postavljen visokim temeljnim zidom od kamena i tu je sagrađen podrum. Krov je četvorovodan i polustrm. Pokrivač krova čini biber crep.
Mlekar
[uredi | uredi izvor]Mlekar se nalazi na plitkim temeljima napravljenim od lomljenog kamena. U pitanju je kvadratna građevina sa zidovima od brvana. Do polovine visine objekta zidovi su izgrađeni od brvana horizontalno slaganih, a na uglovima „ućertanim”. Gornji delovi zidova su izgrađeni od zasečenih dasaka što omogućava provetravanje. Krov je četvoroslivan. Krovni pokrivač je ćeramida.
Magaza
[uredi | uredi izvor]Magaza je izdvojena od ostalih objekata u kompleksu. Postavljena je na ravnom terenu. U osnovi je pravougaona građevina koja se nalazi na visokom temeljnom zidu, izgrađenom od lomljenog kamena. Sagrađena je od brvana sa konstrukcijom greda, stubova i kosnika. Na ulazu se nalazi prostrani trem sa dva slobodna, hrastova stuba. Krov je četvorovodan sa pokrivačem od ćeramide.
Vajat
[uredi | uredi izvor]Vajat se nalazi između stare i nove kuće. Deo vajata koji se nalazi bliže staroj kući postavljen je na visoki temeljni zid. To je bilo potrebno jer je teren u ovom delu nešto većeg nagiba. Sagrađen je od masivnih hrastovih brvana, „ućertanim” na krajevima. Na ulazu se nalazi prostran trem sa dva ornamentisana hrastova stuba. Krov je četvoroslivan sa pokrivačem od biber crepa. Blagog je nagiba.
Koš
[uredi | uredi izvor]Koš je građevina izdužene osnove, ograđena visokim temeljnim zidom od kamena sa tumbasom. Konstrukciju građevine čine greda, stubovi i kosnici. Krov je na dve vode, a pokrivač je od crepa.
Bunar
[uredi | uredi izvor]Bunar je dubok 12 m. Nalazi se iznad mlekara. Ozidan je kamenim blokovima. Santrač je građen od dasaka u donjoj zoni, a gornji deo je zatvoren nakovanim lajsnama.[1]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ Grković, Marko; Munjić, Jelena; Stefanović, Aleksandra; Tomić, Milica; Đorđević, Slavica (2017). Kaličanin-Krstić, Marija, ur. Pregled nasleđa. Kragujevac: Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac. str. 11. ISBN 978-86-907841-9-6.