Padina (Kovačica)
Padina | |
---|---|
Administrativni podaci | |
Država | Srbija |
Autonomna pokrajina | Vojvodina |
Upravni okrug | Južnobanatski |
Opština | Kovačica |
Stanovništvo | |
— 2011. | 4.774 |
— gustina | 88,2/km2 |
Geografske karakteristike | |
Koordinate | 45° 07′ 05″ S; 20° 43′ 35″ I / 45.1181° S; 20.7265° I |
Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
Aps. visina | 105 m |
Površina | 54,1 km2 |
Ostali podaci | |
Poštanski broj | 26215 |
Pozivni broj | 013 |
Registarska oznaka | PA |
Padina (slč. Padina) je naselje u opštini Kovačica, u Južnobanatskom okrugu, u Srbiji. Nalazi se na širem obodu Deliblatske peščare. Prema popisu iz 2022. bilo je 4774 stanovnika.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Padina je osnovana 1806. godine, a osnovale su je slovačke porodice iz centralne Slovačke.
Pre nego što su Slovaci naselili Padinu 1806. godine, na ovom prostoru se nalazilo naselje sa istim imenom “Padina”. U ovom naselju su najpre kratko živeli Rumuni naseljenici stočari, a potom Slovaci graničari. Još ranije Padina je bila pustara, na kojoj je stoka pasla. I samo ime “Padina” je srpskog porekla, označava kosinu uzvišenja (dine). Ali život na ovom prostoru nije bio lak, zbog duboko postavljene podzemne vode, i zato su se stanovnici odselili.
U tom periodu Vojvodina je pripadala Austriji i na tom prostoru se nalazila vojna granica prema Osmanskom carstvu. Padina je bila osnovana kao graničarsko naselje sa ciljem da se ojača vojna granica. Situacija se na ovom prostoru kroz Prvi srpski ustanak protiv Osmanskog carstva 1804. godine destabilizovala. Vojne vlasti Habsburške monarhije su morale brzo da reaguju i odlučile su da ojačaju granicu. Da bi granicu mogli bolje da kontrolišu odlučili su da Padinu nasele slovačkim, a Samoš srpskim stanovništvom.
Vojne vlasti su izmerile 83 zemljišta i sagradile male kuće od blata, kako bi novo stanovništvo moglo da se naseli. Sagrađene su bile i opštinske zgrade od kvalitetnog materijala. Tek posle dve godine, Padina je mogla da primi novo stanovništvo, ali pod veoma teškim uslovima. Slovaci u Padinu dolaze u dve grupe. Prva grupa je došla kad je Padina bila osnovana, 1806. godine, a druga 1808. godine. Svaka grupa se sastojala od 80 porodica. To su bile porodice iz županija Novohradskej, Peštianskej i Gemerskej. Samo manji broj porodica došlo je iz županija Liptovskej i Nitranskej.
Za drugu grupu Slovaka odgovoran je bio Martin Hamaliar (prvi sveštenik). Martin Hamaliar je ovaj predlog dao nadvojvodi Ludvigu, koji je bio upravnik vojne granice. Broj stanovnika nije odgovarao veličini atara, te je bilo potrebno naseliti još više stanovnika. Nadvojvoda Ludvig je obećao da će iskopati i sagraditi nove bunare. Zbog toga je Hamaliar predložio da selo dobije ime po nadvojvodi Ludvigu „Ludwigsdorf“ (Ludvigovo selo). Kasnije je to na mađarskom jeziku bilo Lajošfalva. Ipak, stanovnici su selo zvali Padina.
Život prvih slovačkih porodica nije bio nimalo lak. Borili su se protiv nedostatka vode i protiv peščanih vetrova. Na ovom prostoru se nalazila Deliblatska peščara i zbog toga je bilo mnogo peščanih vetrova. U prvim godinama od osnovanja, stanovnici Padine su stalno imali problema sa nedostatkom vode. Jedan bunar nije bio dovoljan za pijaću vodu, te su stanovnici morali da odlaze u Kovačicu po vodu. Zbog toga su Padinci vodu cenili i štedeli. Kako 1814. godine još uvek nisu sagrađeni novi bunari, stanovnici odlučuju da napuste Padinu. Vlasti vojne granice to nisu dozvolile. Zahvaljujući molbi sveštenika Jana Stehla, Padina je 1817. godine dobila pet bunara. Još i 1930-tih oni bez konja i bureta su morali kupovati vodu.[1]
Kada je ukinuta banatska vojna granica popisano je 1873. godine stanovništvo. Tada je u "Ludvigsdorfu" (nemački naziv za Padinu) bilo 30 Švaba, tri Srbina i 3722 Slovaka. Ukupno je u to vreme bilo u mestu 3755 stanovnika.[2]
Demografija
[uredi | uredi izvor]U naselju Padina žive 4442 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 37,8 godina (36,9 kod muškaraca i 38,7 kod žena). U naselju ima 2048 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,81.
Ovo naselje je pretežno naseljeno Slovacima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
|
|
m | ž |
|||
? | 8 | 5 | ||
80+ | 34 | 44 | ||
75—79 | 56 | 105 | ||
70—74 | 124 | 145 | ||
65—69 | 139 | 164 | ||
60—64 | 120 | 158 | ||
55—59 | 164 | 163 | ||
50—54 | 204 | 186 | ||
45—49 | 224 | 216 | ||
40—44 | 220 | 199 | ||
35—39 | 212 | 170 | ||
30—34 | 233 | 203 | ||
25—29 | 208 | 177 | ||
20—24 | 225 | 184 | ||
15—19 | 183 | 187 | ||
10—14 | 168 | 196 | ||
5—9 | 182 | 182 | ||
0—4 | 193 | 179 | ||
Prosek : | 36,9 | 38,7 |
| ||||||||||||||||||||||||
|
Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
---|---|---|---|---|---|---|
Muški | 2.354 | 652 | 1.519 | 115 | 56 | 12 |
Ženski | 2.306 | 335 | 1.529 | 351 | 76 | 15 |
UKUPNO | 4.660 | 987 | 3.048 | 466 | 132 | 27 |
Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
---|---|---|---|---|---|
Muški | 1.538 | 750 | 0 | 0 | 160 |
Ženski | 695 | 409 | 0 | 0 | 24 |
UKUPNO | 2.233 | 1.159 | 0 | 0 | 184 |
Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
Muški | 4 | 347 | 112 | 12 | 47 |
Ženski | 0 | 3 | 72 | 9 | 3 |
UKUPNO | 4 | 350 | 184 | 21 | 50 |
Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
Muški | 2 | 11 | 25 | 20 | 9 |
Ženski | 0 | 11 | 9 | 38 | 27 |
UKUPNO | 2 | 22 | 34 | 58 | 36 |
Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
Muški | 21 | 3 | 0 | 15 | |
Ženski | 8 | 70 | 0 | 12 | |
UKUPNO | 29 | 73 | 0 | 27 |
Znamenite ličnosti
[uredi | uredi izvor]Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Ulaz u Padinu
-
Janošikova ulica
-
Ulica Branka Radičevića
-
Park
-
Spomenik palim borcima NOB
-
Park
-
Slovačka evangelistička crkva
-
Bista Josipa Broza Tita
-
Bista Martina Lutera
-
Najstariji Bunar
-
Najstariji Bunar
-
Crkveni dom slovačke evangelističke crkve
-
Dom kulture
-
Etno kuća
-
Hristova duhovna crkva
-
Mesna zajednica
-
OŠ Maršal Tito
-
Vatrogasni dom
-
Groblje
-
Groblje
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Vreme", 21. avgust 1935.
- ^ "Zastava", Novi Sad 1873. godine
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
- Satelitska mapa (Wikimapia)[mrtva veza]
- Gugl satelitska mapa (Maplandia)
- Plan naselja na mapi (Mapquest)
- neoficiálna stránka Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. maj 2010)
- Výtvarne umenie vojvodinských Slovákov * Politika vojvodinských Slovákov