Periferija Središnja Makedonija

Za druge upotrebe pogledajte stranicu Makedonija (višeznačna odrednica).

Periferija Središnja Makedonija grč. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Država	Grčka
Admin. centar	Solun
Površina	18.811 km2
Stanovništvo	2011.
— broj st.	1.882.108
— gustina st.	100,05 st./km2
Okruzi	Imatija Kilkis Pela Pijerija Ser Solun Halkidiki
Zvanični veb-sajt

Periferija Središnja (Centralna) Makedonija (grč. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας / Peripheria Kentrikis Makedonias) je jedna od 13 periferija u Grčkoj. Smeštena je na severu zemlje i obuhvata središnji deo Egejske Makedonije. Upravno sedište periferije i njen najveći grad je Solun, drugi po važnosti grad u Grčkoj.

Periferija Središnja Makedonija je po broju stanovnika i po važnosti druga u zemlji, odmah posle Periferije Atike sa glavnim gradom Atinom.

Položaj i upravna podela periferije

Položaj: Periferija Središnja Makedonija graniči se sa:

• sever: Severna Makedonija,
• istok: periferija Istočna Makedonija i Trakija,
• jugoistok: samoupravna monaška država Sveta gora,
• jug: Egejsko more,
• jugozapad: periferija Tesalija,
• zapad: periferija Zapadna Makedonija.

Podela periferije Središnje Makedonije na okruge i opštine

Podela: Periferija je podijeljena na 7 okruga:

1. Imatija
2. Kilkis
3. Pela
4. Pijerija
5. Ser
6. Solun
7. Halkidiki

Dalja podela na opštine izgleda prema tablici:

Geografija

Solun, upravno sedište periferije Središnje Makedonije

Pela, prestonica drevne Makedonije

Halkidiki, „biser“ turizma Severnog Egeja

Reljef: Središnja Makedonija je prirodno mešovita oblast, koja pokriva površinu 18.811 km² na severu Grčke. Središnja Makedonija je zaštićena planinskim vencem Vermiona, sa severa planinama Kajmakčalan i Nidže, na severoistoku planina Belasica, a na jugoistoku se izdiže visoki Olimp. Pored toga, Halkidiki, a posebno Sveta gora imaju planinski karakter. U središnjem delu se nalazi ravnica, Solunsko polje (0-200 m n.v.), njen najnaseljeniji i privredno najnapredniji deo, tj. „žila kucavica“ pokrajine. Južni deo je izrazito primorski, posebno poluostrvo Halkidiki, koji svojom dugom, razuđenom obalom izlazi na Egejsko more.

Klima: U priobalnom delu (Halkidiki, Solun, Pijerija) klima je izrazito sredozemna, dalje od mora ona prelazi u prelazni oblik, da bi na planinama i višim delovima postala umereno kontinentalna klima.

Vode: Pokrajina Središnja Makedonija dugom obalom izlazi na severozapadni i severni obod Egejskog mora. Ono u okviru pokrajine stvara dva zaliva, Solunski i Orfanski. Od reka najvažniji su Vardar i Struma, koji u pokrajini svojim donjim tokovima tvore priobalne ravnice, koje su plodno i dobro naseljene. U severoistočnom delu postoji prirodno jezero, Dojransko jezero, na državnoj granici sa Severnom Makedonijom.

Istorija

Glavni članak: Egejska Makedonija

Stanovništvo

U periferiji Središnja Makedonija živi blizu 2 miliona stanovnika (procena 2010. godine). Gustina naseljenosti je znatna (preko 100 st./km²), što je više od državnog proseka (oko 80 st./km²). Poslednjih godina broj stanovnika raste. Središnji, niži delovi južni, primorski delovi su mnogo bolje naseljeni od planinskih delova po obodu.

Najveći broj stanovnika čine etnički Grci, ali ima i Vlaha i Makedonaca na severu. Poslednjih decenija značajan deo manjina je pogrčen. Najveći deo Grka vodi poreklo od prebeglica iz Male Azije.

Privreda

Sa privrednog stanovišta Središnja Makedonija je privredno razvijena oblast za nivo Grčke. U svemu prednjači Solun, koji je važno industrijsko i trgovačko središte, a njegova luka je jedna od najvažnijih na Balkanu. Ostatak pokrajine je mahom sa lakom industrijom (posebno prehrambena industrija).

Zbog povoljnih prirodnih uslova, zemljoradnja je razvijena u dolinama i ravnicama. Preovlađuju sredozemne kulture (agrumi, maslina), ali i žitarice.

Turizam je poslednjih decenija postao veoma važna privredna grana, posebno u primorju (Halkidiki, Katerini). Važno turističko odredište je i grad Solun sa svojom bogatom kulturnom i istorijskom zaostavštinom.

Vidi još

• Egejska Makedonija
• Solun
• Halkidiki
• Sveta gora

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt