Rusinska grkokatolička crkva Svetog Nikole u Ruskom Krsturu
| Grkokatolička crkva Svetog Nikole u Ruskom Krsturu | |
|---|---|
 Grkokatolička katedrala Svetog Nikole u Ruskom Krsturu | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Ruski Krstur |
| Opština | Kula |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1784. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Grkokatolička crkva Svetog Nikole u Ruskom Krsturu (rsn. Грекокатолїцка церква Святого Миколая у Руским Керестуре) je grkokatolička crkva u Ruskom Krsturu, koja je 2018. godine postala katedralna crkva novoustanovljene Krsturske grkokatoličke eparhije. Podignuta je 1784. godine, a današnji izgled je dobila u obnovi 1836. godine, što potvrđuje natpis iznad severnog portala.[1] Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Crkva je posvećena Prenosu moštiju Svetog oca Nikolaja, izgrađena je u duhu klasicizma kao jednobrodna građevina sa polukružnom oltarskom apsidom na istoku i visokim zvonikom koji se uzdiže nad zapadnom fasadom, oslanjajući se na četiri niska i masivna stupca međusobno povezana lucima. Crkva je dugačka 42 metra a široka 13,30 metara. Debljina zidova je 1,50 metara.[2] Na mestu uobičajenom za pevničke apside, 1906. godine probijeni su zidovi da bi se dogradile jednospratne sakristije pravougaonih osnova, odvojene od prostora naosa lučnim otvorima. Glavni portal je ukomponovan u polukružno završeni trem, znatno niži od visine broda. Bogata rezbarija ikonostasne pregrade rad je Aksentija Markovića iz 1791. godine. Za slikanu dekoraciju angažovan je tri godine kasnije Arsenije Teodorović, koji je takođe autor predstava na pevnicama i arhijerejskom tronu. Zidnu dekoraciju oslikao je 1936. godine Milenko Đurić.
Crkvena zvona su odnesena iz crkve za vreme Prvog svetskog rata. Nova zvona su nabavljena 1922. godine. Najveće zvono ima 1500 kilograma i nazvano je po svetom Petru. Sledeće po veličini zvono nosi ime svetog Georgija i ima 850 kilograma, potom sv. Nikola 400 kilograma, sv Jovan 200 kilograma i zvono koje se zove sv. Mihajlo, 100 kilograma.[2]
Između 1961–1963. godine obavljena je restauracija ikonostasa. Konzervatorski radovi su izvedeni 1972. godine.
Počevši od 2003. godine, Ruski Krstur je bio centar grkokatoličkog apostolskog egzarhata, koji je 2018. godine uzdignut na stepen Krsturske eparhije, čime je crkva Svetog Nikole postala katedrala (saborna crkva).[3]
Nalazi se pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od velikog značaja.
Galerija[uredi | uredi izvor]
_05.jpg)
_04.jpg)
_02.jpg)
_01.jpg)
_03.jpg)
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Ruski Krstur
- Grkokatolicizam u Srbiji
- Rusini u Srbiji
- Spisak spomenika kulture u Zapadnobačkom okrugu
- Spomenik kulture od velikog značaja
- Grkokatolička crkva Uspenja Presvete Bogorodice u Kucuri
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Vojvodina onlajn/Rusinska grkokatolička crkva-Ruski Krstur”. Arhivirano iz originala 15. 07. 2014. g. Pristupljeno 10. 07. 2014.
- ^ a b Makaj, Mihajlo (1968). Hrišćanski kalendar za vernike Križevačke Eparhije 1969. Ruski Krstur: Vojvođanski Vikarijat Križevačke Eparhije. str. 69.
- ^ „Veroispovest/Grkokatolička crkva”. Arhivirano iz originala 09. 03. 2017. g. Pristupljeno 10. 07. 2014.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Laboš, Fedor (1979). Istoriя Rusinoh Bačkeй, Srimu i Slavoniї 1745-1918. Vukovar: Soюz Rusinoh i Ukraїncoh Gorvatskoй.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Rusinska grkokatolička crkva — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- Spisak spomenika kulture od velikog značaja u Vojvodini
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
