Čečava

Koordinate: 44° 41′ 06″ S; 17° 44′ 08″ I / 44.684946° S; 17.735474° I / 44.684946; 17.735474
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Čečava
Čečava
Administrativni podaci
DržavaBosna i Hercegovina
EntitetRepublika Srpska
OpštinaTeslić
Stanovništvo
 — 2013.Pad 1.585
Geografske karakteristike
Koordinate44° 41′ 06″ S; 17° 44′ 08″ I / 44.684946° S; 17.735474° I / 44.684946; 17.735474
Vremenska zonaUTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST)
Površina78 km2
Čečava na karti Bosne i Hercegovine
Čečava
Čečava
Čečava na karti Bosne i Hercegovine
Ostali podaci
Poštanski broj74274
Pozivni broj053
Veb-sajtwww.cecava.org

Čečava je naseljeno mjesto u opštini Teslić, Republika Srpska, BiH. Prema preliminarnim podacima popisa stanovništva 2013. godine, u naselju je živjelo 1.585 stanovnika.

Položaj[uredi | uredi izvor]

Nalazi se u sjeveroistočnom dijelu opštine, 20 km od Teslića. Leži u slivu rijeke Mala Ukrina. Gravitira Doboju, Prnjavoru i Banjoj Luci. Prvi put se u istoriji pominje 1323. godine.

Čečava leži na sjevernim obroncima planine Javorova, koja je sa selima Osivicom i Gornjom Radnjom izdvaja od ostale teritorije opštine. Pokriva površinu od 78.070.597 m² (7.807 hektara). Graniči se sa selima: Gornji Vijačani i Kulaši (opština Prnjavor) na sjeverozapadu, Osredci, Ljeb i Stanari (opština Stanari) na sjeveroistoku, Rastuša, Ukrinica i Osivica (opština Teslić) na istoku, Gornji Ranković, i Pribinić (opština Teslić) na jugu i Šnjegotina Gornja (opština Teslić) na zapadu. Administrativni centar sela je u slivu potoka Čečavica u rijeku Mala Ukrina.

Naziv[uredi | uredi izvor]

U nazivu sela postoji korijen Praslovenska riječ „čečati“, koja znači škripati, brzo pisati. Zbog brojnih lokaliteta u Čečavi koji nose naziv „klanac“ vjeruje se da je selo tako i dobilo ime.

Istorija[uredi | uredi izvor]

U prvoj polovini 14. vijeka Bosnom je vladao ban Stefan II Kotromanić. 1323. godine on šalje kneza Grgura Stipanića da mu od bugarskog kralja dovede zaručnicu, a po obavljenom zadatku, izdaje povelju kojom mu zbog te usluge poklanja pet sela iz Usore:

To je prvo pominjanje Čečave u istorijskim dokumentima. O ovom događaju u čečavskom kraju se još uvijek prenose usmene priče. Čečavci vjeruju da je u povratku knez Grgur zaručnicu vodio preko Čečave i da su tu i odmarali. U zaseoku Plane, istočno od brda Grualj (543 mnv), nalazi se Kraljičino brdo za koje vjeruju da je mjesto na kome se povorka odmarala.

Sledeći bitniji događaj u istoriji Čečave je velika seoba Srba 1690. godine. Tom prilikom se i stanovništvo Čečave iselilo u današnju Slavoniju. Kod Slavonske Požege danas se nalaze srpska sela Čečavac i Čečavački Vučjak. Kod Broda, na desnoj obali rijeke Save postoje porodice sa prezimenom „Čečavac“.

O događajima iz istorije sela do početka 19. vijeka nema pisanih dokumenata. U periodu 1933—1940. godine sveštenik Stojan Stanković vodi Ljetopis parohije čečavske u kojem zapisuje i do tada usmeno prenošene podatke o događajima iz 19. vijeka. Ljetopis je nešto manje detaljno vođen i u periodu 1952—1975.

Spomenici[uredi | uredi izvor]

Spomenici palim borcima
  • Na mjestu Mramorje u Brđanima je nalazi se srednjovjekovna akropola od sedam sanduka.
  • Na mjestu Kamenje u Stanojevićima nalazi se grupa od 27 stećaka.
  • Kod Blagojevića kuća se nalazi srednjovjekovna nekropola od preostala tri stećka.
  • U centru sela postoji „partizansko groblje“ (1962), spomenik žrtvama fašizma (1976), spomenik borcima otadžbinskog rata 1941—1945 i spomenik palim borcima „Otadžbinskog rata 1992—1995.“.[1]
  • U centru sela su postavljene biste Živojina Preradovića i Mire Jotanović.
  • Na osnovnoj školi u Gornjoj Čečavi se nalazila spomen ploča palim proleterima.

Infrastruktura[uredi | uredi izvor]

Osnovna škola Jevrem Stanković
Crkva Rođenja Presvete Bogorodice

U Čečavi se nalazi Crkva Rođenja Presvete Bogorodice (osnovana 1865. godine),[2] devetogodišnja osnovna škola „Jevrem Stanković“ [3] (osnovana 1882. godine), sa stambenom zgradom za školsko osoblje i područnim školama [4] u selima Ukrinica, Kiseljak i Rastuša (nedavno prestala sa radom), ambulanta, pošta — p.b. 74274, veterinarska stanica, diskoteka [5], nekoliko prodavnica, kafana i drugih uslužnih radnji.

Zbog svog razbijenog tipa, selo ima vrlo dugačku mrežu lokalnih puteva od kojih je samo manji dio asfaltiran. Pitanje javnog vodovoda nije riješeno i većina stanovništva snabdijeva se uglavnom iz manjih vodovodnih sistema sa lokalnih izvorišta.

Smještena je na putu koji povezuje Teslić sa Dobojem i Prnjavorom. U vrijeme rata u BiH to je bio jedini put iz Teslića prema Doboju i dalje prema Srbiji.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Nacionalnost[6] 1991. 1981. 1971. 1961.
Srbi 2.503 2.919 2.794 3.051
Hrvati 36 41 33 56
Crnogorci 7 2 1
Jugosloveni 54 78 15 1
Muslimani 1 1 2
Slovenci 2
ostali i nepoznato 22 12 17 2
Ukupno 2.616 3.058 2.865 3.111

Porast broja stanovnika prema dostupnim podacima:

Godina Broj stanovnika
1865. 1.200
1901. 1.479
1933. 2.129
1991. 2.616
Demografija[6]
Godina Stanovnika
1961. 3.111
1971. 2.865
1981. 3.058
1991. 2.616
2013. 1.585

Bitniji zaseoci Čečave su: Stupe, Brđani, Gaj, Lokva, Petkovići, Plane, Potočani, Prodanovići, Rečani/Riječani, Savkovići, Stanojevići i Šušnjarani.

Prezimena porodica iz Čečave su: Bjegojević, Vaselić, Vasiljević, Vasić, Vidović, Vukašinović, Vučić, Gajić, Gačić, Gojković, Goričanac, Dević, Dujić, Dujaković, Đekić, Đukanović, Đukić, Jotanović, Ignjić, Ilić, Kovačević, Krunić, Kršić, Lazić, Lukić, Majstorović, Malić, Mikanović, Milašinović, Miletić, Miljić, Mitrović, Pepić, Petković, Petrović, Perić, Prodanović, Prodić, Savić, Savković, Simeunić, Simeunčević, Stanković, Stanojević, Suvajac, Tešić, Tomić, Cvijić.

Krsna slava sela („masla“) je Spasovdan.

Znameniti Čečavci[uredi | uredi izvor]

  • Jevrem Stanković (1855—1916), sveštenik
  • Veselin Stanković (1932—2016), generalni direktor rafinerije nafte u Novom Sadu,
  • Pahomije Gačić (1952), episkop vranjski,
  • Prof. Dr. Milovan Perić (1957), naučnik i stručnjak s međunarodnom reputacijom[7]
  • Branko Perić (1954), sudija Suda Bosne i Hercegovine,[8]
  • Slavko Tomić-Vrebac (1919—?), Četnički vojvoda u Ravnogorskom pokretu

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Kapi zavičaja: Čečava”. Radio-televizija Republike Srpske. 30. 3. 2009. Pristupljeno 10. 11. 2012. 
  2. ^ „Radovan Pilipović: Čečava — Mala Srbija u Bosni (SPC, 18. septembar 2015)”. Arhivirano iz originala 20. 09. 2015. g. Pristupljeno 19. 09. 2015. 
  3. ^ „OŠ „Jevrem Stanković"”. Jevremstankovic.info. 24. 5. 2010. Arhivirano iz originala 3. 6. 2013. g. Pristupljeno 2. 3. 2013. 
  4. ^ „područne škole”. Jevremstankovic.info. Arhivirano iz originala 19. 9. 2013. g. Pristupljeno 2. 3. 2013. 
  5. ^ „Diskoteka Boki”. Diskoteka-boki.com. 24. 1. 2012. Pristupljeno 2. 3. 2013. 
  6. ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
  7. ^ „Priča o profesoru Milovanu Periću”. dijaspora.mhrr.gov.ba. 16. 12. 2020. Pristupljeno 7. 1. 2021. 
  8. ^ „Branko Perić”. Hjpc.ba. 3. 2. 2013. Arhivirano iz originala 26. 2. 2007. g. Pristupljeno 2. 3. 2013. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Branko Perić: Čečava, selo u Republici Srpskoj.
  • Petar Bogunović: Iz usorskog kraja i okoline [1937], reprint 2000, Prosvjeta.
  • Advan Hozić: Teslić u NOB, 1985, SO Teslić.
  • Petar Skok: Etimološki rečnik srpskoga ili hrvatskoga jezika.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Čečava na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Чечава&oldid=27725730”