Doksorubicin
IUPAC ime | |
---|---|
(7S,9S)-7-[(2R,4S,5S,6S)-4-amino-5-hidroksi-6-metiloksan-2-il]oksi-6,9,11-trihidroksi-9-(2-hidroksiacetil)-4-metoksi-8,10-dihidro-7H-tetracen-5,12-dion | |
Klinički podaci | |
Prodajno ime | Doksil |
Drugs.com | Monografija |
MedlinePlus | a682221 |
Kategorija trudnoće | |
Način primene | Intravenozno |
Pravni status | |
Pravni status | |
Farmakokinetički podaci | |
Bioraspoloživost | 5% (Oralno) |
Metabolizam | CYP3A4 |
Poluvreme eliminacije | 12–18,5 časova nakon oslobađanja iz lipozoma[1] |
Izlučivanje | Bilijarno i fekaln o |
Identifikatori | |
CAS broj | 23214-92-8 |
ATC kod | L01DB01 (WHO) |
PubChem | CID 31703 |
DrugBank | DB00997 |
ChemSpider | 29400 |
UNII | 80168379AG |
KEGG | D03899 |
ChEBI | CHEBI:28748 |
ChEMBL | CHEMBL179 |
Hemijski podaci | |
Formula | C27H29NO11 |
Molarna masa | 543,52 g/mol |
| |
|
Doksorubicin (adriamicin, hidroksidaunorubicin) je lek koji se koristi hemoterapiji. On je antraciklinski antibiotik, blisko srodan asa prirodnim proizvodom daunomicinom, i poput svih antraciklina, on deluje putem interkalacije DNK.
Doksorubicin se često koristi za tretiranje širokog opsega kancera, koji obuhvata hematološke malignosti, nih tipova karcinoma, i sarkome mekog tkiva.
Doksorubicinovo najozbiljnije nepoželjno dejstvo je potencijalno smrtonosno oštećenje srca.
Ovaj lek se dozira intravenozno, u obliku hidrohloridne soli. Neka od njegovih prodajnih imena su Adriamycin PFS, Adriamycin RDF, i Rubex.[2] Doksorubicin je fotosenzitivan, te su kontajneri često oblošeni aluminijumskom folijom i/ili voštanim papirom.
Doksorubicin je dostupan u lipozomskoj formulaciji kao Doxil, Caelyx i Myocet.
Ovaj molekul je originalno izolovan tokom 1950-tih iz bakterija u uzorku zemljišta iz Italije.
Mehanizam dejstva
[уреди | уреди извор]Doksorubicin formira interakcije sa DNK putem interkalacije čime se inhibira makromolekulska biosinteza.[4][5] On inhibira rad enzima topoizomeraza II, koji opušta supernamotaje tokom transkripcije DNK. Doksorubicin stabilizuje kompleks topoizomerase II nakon prekidanja DNK lanca radi replikacije, čime se sprečava otpuštanje dvostrukog heliksa i time se zaustavlja proces replikacije.
Planarna aromatična hromoforna porcija molekula se interkalira između dva bazna para DNK molekula, dok se šestočlani šećer smešta u mali žleb i formira interakcije sa bočnim baznim parovima u neposrednom susedstvu mesta interlalacije. Ovaj mod vezivanja je uočen u nekoliko kristalnih struktura.[3][6]
Vidi još
[уреди | уреди извор]Reference
[уреди | уреди извор]- ^ Laginha, K.M. "Determination of Doxorubicin Levels in Whole Tumor and Tumor Nuclei in Murine Breast Cancer Tumors." Clinical Cancer Research. October 1, 2005. Vol. 11 (19). Retrieved on April 19, 2007.
- ^ Doxorubicin (Systemic). Mayo Clinic. Last updated on: June 15, 1999. Retrieved on April 19, 2007.
- ^ а б Frederick CA; Williams LD; Ughetto G; et al. (1990). „Structural comparison of anticancer drug-DNA complexes: adriamycin and daunomycin”. Biochemistry. 29 (10): 2538—49. PMID 2334681. doi:10.1021/bi00462a016. Crystal structure is available for download as a PDB file.
- ^ Fornari FA, Randolph JK, Yalowich JC, Ritke MK, Gewirtz DA (1994). „Interference by doxorubicin with DNA unwinding in MCF-7 breast tumor cells”. Molecular Pharmacology. 45 (4): 649—56. PMID 8183243.
- ^ Momparler RL, Karon M, Siegel SE, Avila F (1976). „Effect of adriamycin on DNA, RNA, and protein synthesis in cell-free systems and intact cells”. Cancer Res. 36 (8): 2891—5. PMID 1277199.
- ^ Pigram WJ, Fuller W, Hamilton LD (1972). „Stereochemistry of intercalation: interaction of daunomycin with DNA”. Nature New Biol. 235 (53): 17—9. PMID 4502404.