Aung San Su Ći
(preusmereno sa Аун Сан Су Ћи)
| Aun San Su Ći | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Aun San Su Ći | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Datum rođenja | 19. jun 1945. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mesto rođenja | Rangun, Britanska Burma | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Religija | Teravada | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Univerzitet | Univerzitet u Delhiju Univerzitet u Oksfordu Univerzitet u Londonu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Profesija | Političar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Porodica | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Supružnik | Majkl Ejris (v. 1972 — njegova smrt 1999) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Deca | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Roditelji | Aun San (otac) Hin Ći (majka) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Porodica | Aun San Oo (brat) Ba Vin (ujak) Sein Vin (rođak) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Politička stranka | Nacionalna liga za demokratiju | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zvanični veb-sajt | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Сајт партије | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Potpis |  | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aun San Su Ći (burm. အောင်ဆန်းစုကြည် MCLTS: [aung hcan: cu. krany], IPA: /àʊN sʰáN sṵ tɕì/;[n. 1][2] Rangun, 19. jun 1945) burmanska je prodemokratska političarka, vođa partije Nacionalna liga za demokratiju i dobitnica Nobelove nagrade za mir 1991. Od aprila 2016. pa do februara 2021. godine se nalazila na novoosnovanom položaju državne savetnice Mjanmara a osim toga je bila i ministar spoljnih poslova.
Aung je najmlađa ćerka Aung Sana, oca nacije modernog Mjanmara, i Kin Ći. Ona je rođena je u Rangunu u Britanskoj Burmi. Po završetku studija na Univerzitetu u Delhiju 1964. godine i Univerzitet u Oksfordu 1968. godine, tri godine je radila u Ujedinjenim nacijama. Ona se udala se za Majkla Arisa 1972. godine, sa kojim je imala dvoje dece.
Aung San Su Ći se istakla u 8888 ustanku, 8. avgusta 1988, i postala generalna sekretarica NLD-a, partije koju je formirala uz pomoć nekoliko penzionisanih vojnih zvaničnika koji su kritikovali vojnu huntu. Na izborima 1990. NLD je osvojio 81% mesta u parlamentu, ali su rezultati poništeni, pošto je vojna vlada (Državno veće za mir i razvoj - SPDC) odbila da preda vlast, što je rezultiralo međunarodnim osudama. Ona je bila u pritvoru pre izbora i ostala je u kućnom pritvoru skoro 15 od 21 godine od 1989. do 2010. godine, postavši jedna od najistaknutijih političkih zatvorenika na svetu. Godine 1999. magazin Tajm imenovao ju je jednim od „Gandijeve dece“ i njegovim duhovnim naslednikom nenasilja.[3] Ona je preživela je pokušaj atentata u Depajinskom masakru 2003. godine kada je ubijeno najmanje 70 osoba povezanih sa NLD-om.[4]
Prvog februara 2021. je uhapšena od strane vojske tokom aktuelnog državnog udara, nakon što je vojska proglasila opšte izbore koji su se održali u novembru 2020. za falsifikovane.[5]
Ime[uredi | uredi izvor]
Aung San Su Ći, kao i druga burmanska imena, ne uključuje prezime, već je samo lično ime, u njenom slučaju izvedeno od tri rođaka: „Aung San“ od njenog oca, „Su“ od njene bake po ocu i „Ći“ od njene majke Kin Ki.[6]
U Mjanmaru, Aung San Su Ći se često naziva Dav Aung San Su Ći. Dav, što doslovno znači „tetka“, nije deo njenog imena, već je počast za svaku stariju i poštovanu ženu, poput „madam“.[7] Njene pristalice ponekad je oslovljavaju sa Dav Su ili Amaj Su („Majka Su“).[8][9][10][11][12][13][14][15]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Ime je na burmanskom jeziku, nije na engleskom jeziku, tako da se u ovom slučaju NE primenjuju pravila za transkripciju sa engleskog jezika odnosno [ŋ] u IPA zapisu (/aʊŋˌ/ tako nije Aung već Aun). Osim ovoga, referenca za izgovor kaže da se ne izgovara ng već n kao aun (“Aung” is roughly pronounced “Oun” (rhymes with “sound,” without the ‘d’ and ‘s’). Most Burmese people with the name ‘Aung’ spell it misleadingly with ‘ng’ because in Burmese, it is spelled with a silent ‘ng.’).
Aung San Su Či bi bila transkripcija prema IPA zapisu za izgovor imena u engleskom jeziku (/aʊŋˌsæn.suːˈtʃiː/); u engleskom jeziku je karakteristično nepostojanje slova odnosno glasa koji odgovara srpskom slovu i glasu ć, pa se u IPA zapisu za izgovor na engleskom koristi /tʃ/ umesto /tɕ/ koje se koristi u IPA zapisu za izgovor na burmanskom jeziku, o čemu takođe govori i referenca za izgovor (And “Kyi” is the one most people have trouble with. The pronunciation of “Kyi” does not even exist in English, so a “Chee” is the closest approximation. But for those who are familiar with Spanish or French, the ‘k’s in those languages are softened. But the “Kyi” is a combination of the soft ‘k’ and a ‘y’ sound, which is hard to explain.). U srpskom jeziku, transkribovanje imena iz burmanskog jezika prema izgovoru u engleskom ili bilo kom drugom jeziku je pogrešno. Nečujni alveolopalatalni afrikat [tɕ] je u IPA zapisu najbliži srpskom slovu ć (v. en:wikt:tɕ).
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Aung San Suu Kyi”. Desert Island Discs. 27. 1. 2013. BBC Radio 4. Arhivirano iz originala 26. 12. 2018. g. Pristupljeno 18. 1. 2014.
- ^ „Detaljno objašnjenje kako izgovoriti ime Aun San Su Ći”. viss.wordpress.com (na jeziku: engleski). 15. 9. 2007. Pristupljeno 14. 7. 2016. „“Aung” is roughly pronounced “Oun” (rhymes with “sound,” without the ‘d’ and ‘s’). Most Burmese people with the name ‘Aung’ spell it misleadingly with ‘ng’ because in Burmese, it is spelled with a silent ‘ng.’ “San” is pronounced close enough, but to be more exact, it has to be lengthened (so more “Saan” rather than “San”.) “Suu,” unlike the misleading lengthening of the vowel, is short and abrupt. So it’s more of a a snappy and quick “Su” rather than a long-voweled “Suu.” And “Kyi” is the one most people have trouble with. The pronunciation of “Kyi” does not even exist in English, so a “Chee” is the closest approximation. But for those who are familiar with Spanish or French, the ‘k’s in those languages are softened. But the “Kyi” is a combination of the soft ‘k’ and a ‘y’ sound, which is hard to explain.”
- ^ „The Children of Gandhi” (excerpt). Time. 31. 12. 1999. Arhivirano iz originala 5. 10. 2013. g.
- ^ Zarni Mann (31. 5. 2013). „A Decade Later, Victims Still Seeking Depayin Massacre Justice”. The Irrawaddy. Pristupljeno 1. 6. 2013.
- ^ „Myanmar's Aung San Suu Kyi 'detained by military', NLD party says”. BBC News. Pristupljeno 2. februar 2021.
- ^ Aung San Suu Kyi – Biography Arhivirano 27 oktobar 2007 na sajtu Wayback Machine Nobel Prize Foundation
- ^ „Myanmar Family Roles and Social Relationships”. Government of Myanmar. Arhivirano iz originala 26. 10. 2007. g. Pristupljeno 24. 9. 2007.
- ^ Min Lwin (28. 5. 2009). „Suu Kyi Protester Arrested”. The Irrawaddy. Arhivirano iz originala 2. 3. 2011. g. Pristupljeno 7. 8. 2011.
- ^ „ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို "အမေစု"ဟု အော်ဟစ် နှုတ်ဆက်”. ဧရာဝတီ (na jeziku: burmanski). 13. 11. 2010. Arhivirano iz originala 20. 2. 2013. g. Pristupljeno 7. 8. 2011.
- ^ „Aung San Suu Kyi”. Oxford Dictionaries Online. Arhivirano iz originala 17. 12. 2011. g. Pristupljeno 19. 6. 2012.
- ^ Aung San Suu Kyi should lead Burma Arhivirano 3 jun 2013 na sajtu Wayback Machine, Pravda Online 25 September 2007
- ^ The Next United Nations Secretary-General: Time for a Woman Arhivirano 4 mart 2016 na sajtu Wayback Machine Equality Now.org November 2005
- ^ MPs to Suu Kyi: You are the real PM of Burma Arhivirano 30 april 2011 na sajtu Wayback Machine. The Times of India 13 June 2007
- ^ Walsh, John (February 2006) Letters from Burma Arhivirano 30 jun 2015 na sajtu Wayback Machine Shinawatra International University
- ^ Deutsche Welle Article: Sentence for Burma's Aung San Suu Kyi sparks outrage and cautious hope Quote: The NLD won a convincing majority in elections in 1990, the last remotely fair vote in Burma. That would have made Aung San Suu Kyi the prime minister, but the military leadership immediately nullified the result. Now her party must decide whether to take part in a poll that shows little prospect of being just
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Miller, J. E. (2001). Who's Who in Contemporary Women's Writing. Routledge.
- Reid, R., Grosberg, M.. Myanmar (Burma). Lonely Planet. 2005. ISBN 978-1-74059-695-4..
- Stewart, Whitney (1997). Aung San Suu Kyi: Fearless Voice of Burma. Twenty-First Century Books. ISBN 978-0-8225-4931-4..
- Zaw, Aung (2014). The Face of Resistance: Aung San Suu Kyi and Burma's Fight for Freedom. Chiang Mai: Mekong Press.
- Aung San Suu Kyi (Modern Peacemakers). by Judy L. Hasday. 2007. ISBN 978-0-7910-9435-8.
- The Lady: Aung San Suu Kyi: Nobel Laureate and Burma's Prisoner. by Barbara Victor. 2002. ISBN 978-0-571-21177-7., or 1998 hardcover. ISBN 978-0-571-19944-0.
- The Lady and the Peacock: The Life of Aung San Suu Kyi. by Peter Popham. 2012. ISBN 978-1-61519-064-5.
- Perfect Hostage: A Life of Aung San Suu Kyi. by Justin Wintle. 2007. ISBN 978-0-09-179681-5.
- Tyrants: The World's 20 Worst Living Dictators. by David Wallechinsky. 2006. ISBN 978-0-06-059004-8.
- Aung San Suu Kyi (Trailblazers of the Modern World). by William Thomas. 2004. ISBN 978-0-8368-5263-9.
- No Logo: No Space, No Choice, No Jobs. by Naomi Klein. 2002. ISBN 978-0-312-42143-4.
- (ILCAA Study of Languages and Cultures of Asia and Africa Monograph Series). by Gustaaf Houtman. Mental culture in Burmese crisis politics: Aung San Suu Kyi and the National League for Democracy. 1999. ISBN 978-4-87297-748-6.
- Aung San Suu Kyi: Standing Up for Democracy in Burma (Women Changing the World). by Bettina Ling. 1998. ISBN 978-1-55861-197-9.
- Prisoner for Peace: Aung San Suu Kyi and Burma's Struggle for Democracy (Champions of Freedom Series). by John Parenteau. 1994. ISBN 978-1-883846-05-3.
- Des femmes prix Nobel de Marie Curie à Aung San Suu Kyi, 1903–1991. by Charlotte Kerner, Nicole Casanova, Gidske Anderson. 1992. ISBN 978-2-7210-0427-7.
- Aung San Suu Kyi, towards a new freedom. by Chin Geok Ang. 1998. ISBN 978-981-4024-30-3.
- Aung San Suu Kyi's struggle: Its principles and strategy. by Mikio Oishi. 1997. ISBN 978-983-9861-06-8.
- Finding George Orwell in Burma. by Emma Larkin. 2004. ISBN 978-0-14-303711-8.
- Character Is Destiny: Inspiring Stories Every Young Person Should Know and Every Adult Should Remember. by John McCain, Mark Salter. Random House. 2005. ISBN 978-1-4000-6412-0.
- Silverstein, Josef (leto 1996). „The Idea of Freedom in Burma and the Political Thought of Daw Aung San Suu Kyi” (PDF). Pacific Affairs. 69 (2): 211—228. JSTOR 2760725.
- Under the Dragon: A Journey Through Burma (1998/2010) by Rory MacLean. ISBN 978-1-84511-622-4.
- Richard, Shannon (8. 1. 2007). The Lady of Burma. London: OBERON Books Ltd. ISBN 9781849438919. Pristupljeno 5. 10. 2016.[mrtva veza]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Aung San Su Ći na sajtu Curlie
- Aung San Suu Kyi's website (Site appears to be inactive. Last posting was in July 2014)
- Nobel Peace Prize 1991, Aung San Suu Kyi at NobelPrize.org
- Aung San Suu Kyi – Summary, biography, excerpts from books
- Works by Aung San Su Ći at Open Library
- „Prikuljene vijesti i komentari o članku Aung San Su Ći”. The Guardian.
- „Prikuljene vijesti i komentari o članku Aung San Su Ći”. The New York Times.
- Peace Prize 2012 from India by Sarhad organisation PUNE City
- Awards Received by Daw Aung San Suu Kyi
- Aung San Su Ći na sajtu C-SPAN (jezik: engleski)
- The Laukathara And Its Influence On Myanmarism
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |