Episkop temišvarski Georgije (Letić)
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
| Georgije Letić | |
|---|---|
.jpg) | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 19. april 1872. |
| Mesto rođenja | Stari Bečej, Austrougarska |
| Datum smrti | 8. novembar 1935. (63 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Jugoslavija |
Georgije (svetovno dr Đorđe Letić, Stari Bečej, 6/19. april 1872 — Beograd, 8. novembar 1935) bio je episkop Srpske pravoslavne crkve.
Svetovni život[uredi | uredi izvor]
Dr Georgije Letić rođen je 19. aprila 1872. godine u Starom Bečeju od oca Miloša, učitelja, i majke Mileve. Osnovnu školu završio je u Bačkom Gradištu, gimnaziju u Novom Sadu, a bogoslovske nauke na bogosloviji u Sremskim Karlovcima i fakultetu[1] u Černovicama, gde je u leto 1897. godine i promovisan za doktora teologije.[2] Ivan Ivanić mu je bio bratić, njihove majke su bile rođene sestre.[3]
Monaški život[uredi | uredi izvor]
Zamonašen je 4. aprila 1895. godine u u manastiru Beočinu. Na Cveti iste godine rukopoložen je za jerođakona, a kasnije proizveden u čin protođakona i arhiđakona. Marta 1898. rukopoložen je u čin prezvitera. Za protosinđela proizveden je na Božić 1899, a za pridvornog arhimandrita 7. maja 1901. godine. Pre izbora za episkopa bio je od 1897. godine redovni profesor crkvenog prava, katihetike i pedagogike u Karlovačkoj bogosloviji, izvesno vreme nastojatelj manastira Beočina, patrijaraški skevofilaks (rizničar), član redakcionog odbora "Bogoslovskog glasnika" i raznih komisija. Bio je član književnog odbora Matice srpske i nosilac srpskih kraljevskih ordena: Sv. Save III reda i Takovskog krsta III reda.[4]
Episkopsko zvanje[uredi | uredi izvor]
Za episkopa temišvarskog izabran je jednoglasno 27. novembra 1903. godine, a posvećen 27. marta 1904, u karlovačkoj Sabornoj crkvi od patrijarha Georgija, episkopa budimskog Lukijana i bačkog Mitrofana. Ustoličenje u temišvarskoj Sabornoj crkvi izvršio je patrijaraški izaslanik protosinđel Danilo (Pantelić), potonji episkop dalmatinsko-istrijski, 10. maja 1904. godine.
Do Prvog svetskog rata episkop Georgije posvetio arhipastirskom radu i crkveno-školskim i narodnim poslovima svoje prostrane eparhije. Posebnu pažnju posvetio je školstvu, ne samo u svojoj eparhiji, već u celoj mitropoliji. Njegovom zaslugom izvedenaje reforma veronaučne nastave u veroispovednim školama Karlovačke mitropolije, 1907. godine, a njegov Katihizis pravoslavne hrišćanske crkve[5] je upotrebljavan kao udžbenik ne samo u osnovnim školama ove mitropolije, već i u Bosni, Hercegovini i Dalmaciji.
Posle završenog Prvog svetskog rata, 1918. godine, episkop Georgije postaje čuvar patrijaršijskog prestola u Sremskim Karlovcima, koji je mučeničkom smrću patrijarha Lukijana (1908-1913) ostao upražnjen, jer Beč nije dozvoljavao saziv narodno-crkvenog sabora radi izbora novoga patrijarha. Trebalo je, po mišljenju bečkih vlastodržaca, da Srpska crkva u Austrougarskoj za vreme rata bude obezglavljena. U isto vreme episkop Georgije bio je i mandator upražnjenih eparhija Gornjokarlovačke i Bačke.
Prilikom popunjenja upražnjenih eparhija, 1920. godine, episkop Georgije je izabran za episkopa bačkog, ali je ova odluka nekoliko nedelja kasnije na njegovu molbu stavljena van snage i on je ostao i dalje na položaju episkopa temišvarskog sve do 1931. godine. Posle predaje Temišvara rumunskim vlastima, episkop Georgije se preselio u Veliku Kikindu, a odatle je upravljao i delom eparhije u Rumuniji. Od 1. januara 1931. godine, posle umirovljenja episkopa vršačkog Ilariona (Radonića), episkop Georgije je administrirao Vršačkom eparhijom sve dok se ona 1931. godine nije, sa delom Temišvarske eparhije u Jugoslaviji, sjedinila u Banatsku eparhiju. Te godine je episkop Georgije izabran za episkopa banatskog.
Manastiri su bili posebna briga episkopa Georgija. Njegovim trudom obnovljen je manastir Kusić, koji su Turci spalili 1788. godine. Svojim ličnim sredstvima podigao je u Petrovgradu (danas Zrenjanin) ženski manastir Svete Melanije. Od svoga oca, srpskog pravoslavnog veroispovednog učitelja, episkop Georgije nasledio je ljubav prema školi i školskoj omladini. Za srednjoškolce otvorio je internate u Velikoj Kikindi i Temišvaru, poseban muški i poseban ženski internat. Godinu dana pred svoju smrt osniva Vaspitni dom školske omladine u Vršcu i Velikom Bečkereku.
Umro je 8. novembra 1935. godine u Beogradu, a sahranjen u Sabornoj vršačkoj crkvi.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Srpski sion", Sremski Karlovci 15. februar 1904.
- ^ "Srpski sion", Sremski Karlovci 17. jul 1897.
- ^ Milanović, Jasmina (2012). DELFA IVANIĆ, USPOMENE. Beograd: INSTITUT ZA SAVREMENU ISTORIJU. str. 216. ISBN 978-86-7403-172-8.
- ^ "Istočnik", Sarajevo 31. mart 1904.
- ^ "Srpski sion", Sremski Karlovci 1904.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
- Kostić, Slobodan (1925). Šematizam Pravoslavne srpske eparhije temišvarske u Kraljevini Rumuniji za 1924. godinu. Temišvar: Eparhijska uprava.
