Slunj

Slunj
Centar Slunja
Administrativni podaci
Država	Hrvatska
Županija	Karlovačka
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2011.	1.674
— gustina	4,26 st./km2
Aglomeracija (2011.)	5.076
Geografske karakteristike
Koordinate	45° 06′ 55″ S; 15° 35′ 06″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	392,54 km2
Slunj Slunj na karti Hrvatske
Ostali podaci
Gradonačelnik	Jure Katić (HDZ)
Poštanski broj	47240
Pozivni broj	+385 47
Registarska oznaka	KA

Slunj je grad u Hrvatskoj, u Karlovačkoj županiji. Prema rezultatima popisa iz 2011. u gradu je živelo 5.076 stanovnika, a u samom naselju je živelo 1.674 stanovnika.

Slunj se nalazi na Kordunu, na obalama rijeka Slunjčice i Korane. Kroz njega prolazi glavni magistralni put koja vodi prema Plitvičkim jezerima i srednjem i južnom Jadranu.

Istorija

Stara tvrđava Frankopana

Slunj se prvi puta spominje u 12. stoljeću, a o burnim prošlim vremenima svjedoče i danas zidine Starog frankopanskog grada sagrađenog na kamenoj uzvisini iznad rijeke Slunjčice. Stari grad istorijsko je središte feudalnog vlastelinstva knezova Krčkih-Frankopana, a prvi put se spominje u 15. stoljeću. Pod njegovom zaštitom razvija se naselje i osnuje franjevački samostan na drugoj obali Slunjčice. Tokom 16. stoljeća naselje propada u turskim ratovima, a feudalni grad se pretvara u graničnu odbrambenu tvrđavu. Ovde je bila bitka kod Slunja (1584). Potkraj 17. stoljeća naselje se obnavlja i razvija u današnji grad Slunj.

Zanimljivo je razdoblje Slunja za vrijeme kratkotrajne francuske vladavine od 1809. do 1813. godine koji je tada bio najistočniji granični dio Napoleonovog carstva. Iako su Napoleonovi pohodi imali osvajački karakter oni su ujedno doprinosili širenju novih naprednijih ideja koje su uticale na privredni i društveni razvoj ovog područja. U to vrijeme gradili su se putevi, mostovi preko rijeka te žitni magazini potrebni za vojne svrhe. Kao svjedok tog vremena i danas štrče zidine Napoleonovog magazina.

Srbi u Slunju

Gradnja pravoslavne kapele u Slunju krenula je marta 1896. godine pozivom da se daju prilozi koji su poslali predsednik crkvene opštine Petar Grba i perovođa B. Dobrosavljević. Apel je imao uspeha pa se nižu brojni priložnici. Godine 1901. završena je gradnja srpske pravoslavne crkve u Slunju; predstojala je opskrba enterijera. Srbi pravoslavci sa svih strana slali su novčane priloge ili sami darovali crkvene utvari i sasudi. Hram je osvećen na Sv. Iliju 1904. godine, od strane vladike Mihajla. Žandarmerija u sastavu od 14 naoružanih ljudi je tokom svečanosti zlostavljala pojedine viđenije Srbe, poput porodice Nikole Kukića. Stojan Novaković, penzionisani kraljevski kotarski akcesista, koji je u 74. godini života 1908. godine preminuo u Slunju, bio je jedan od Srba koji je veoma doprinijeo napretku tog mjesta. Rođen je u selu Glini, a njegovim trudom sagrađena je u Slunju pravoslavna crkva i osnovana srpska štedionica kao zadruga. Bio je godinama načelnik u Slunju a sahranjen je u Slušnici kraj Slunja.

Između dva rata u Slunju je osnovna škola bila osmorazredna 1928. godine. Radila je i mešovita osmorazredna Građanska škola još od 1876. godine.

Tokom Drugog svetskog rata hiljade Srba je ubijeno u opštini Slunj i time je promenjena demografska struktura. Većinski srpska opština postala je većinski hrvatska. U slunjskom srezu porušene su crkve u Veljunu i Primišlju.

U Slunju je sjedište istoimene parohije Srpske pravoslavne crkve. Parohija Slunj pripada Arhijerejskom namjesništvu karlovačkom u sastavu Eparhije Gornjokarlovačke. U Slunju se nalazi hram Srpske pravoslavne crkve Svetog Arhangela Mihaila, nepoznata godina izgradnje, srušen u Drugom svjetskom ratu, a obnovljen 1967. godine. Parohiju sačinjavaju: Slunj, Zečev Varoš, Miljevac, Tatar Varoš, Kremen i Taborište.

Slunj se od jeseni 1991. do avgusta 1995. nalazio u Republici Srpskoj Krajini.

Stanovništvo

Glavni članak: Demografija Slunja

Ulica u Slunju

Popis 2011.

• Hrvati — 4.463 (87,9%)
• Srbi — 534 (10,5%)

Popis 2001.

• Hrvati — 5.305 (87,0%)
• Srbi — 575 (9,4%)

Popis 1991.

• opština Slunj

ukupno: 18.962

• Hrvati — 12.091 (63,76%)
• Srbi — 5.540 (29,21%)
• Muslimani — 509 (2,68%)
• ostali — 822 (4,33%)

Slunj (naseljeno mesto), popis 1991.

Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Slunj je imalo 2.026 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:

Popis 1991.‍
Hrvati			1.149	56,71%
Srbi			582	28,72%
Jugosloveni			105	5,18%
Muslimani			15	0,74%
Crnogorci			7	0,34%
Albanci			3	0,14%
Mađari			2	0,09%
Bugari			1	0,04%
Makedonci			1	0,04%
Slovenci			1	0,04%
Česi			1	0,04%
ostali			4	0,19%
neopredeljeni			119	5,87%
region. opr.			1	0,04%
nepoznato			35	1,72%
ukupno: 2.026

Popis — Slunjski distrikt 1910.

ukupno: 46.360

• Srbi — 24.652 (53,2%)
• Hrvati — 21.655 (46,7%)

Naseljena mesta opštine Slunj, popis 1991.

Opština Slunj

• površina: 802 km²
• br. stanovnika: 18.962
• br. naseljenih mesta: 54

Batnoga (481), Bogovolja (372), Broćanac (175), Bukovac Perjasički (26), Veljun (463), Glinica (123), Gnojnice (239), Gojkovac (184), Gornja Visočka (28), Gornja Močila (39), Gornje Primišlje (418), Gornji Kremen (800), Gornji Lađevac (561), Gornji Popovac (453), Grabovac Drežnički (209), Donja Visočka (29), Donje Primišlje (183), Donji Lađevac (445), Donji Nikšić (920), Donji Poloj (32), Donji Furjan (470), Drežnik Grad (830), Đurin Potok (174), Zagorje (72), Zbjeg Močilski (0), Jezero II (deo) (0), Klanac Perjasički (50), Komesarac (308), Kordunski Ljeskovac (316), Korita Rakovička (87), Kruškovača (419), Kuzma Perjasička (42), Lipovača Drežnička (267), Maljevac (388), Mašvina (191), Nova Kršlja (251), Podmelnica (1.128), Ponor (159), Rakovica (1.012), Ruševica (298), Sadilovac (82), Selište Drežničko (649), Slunj (2.026), Tatar Varoš (262), Tobolić (0), Točak (147), Tržić Primišljanski (69), Hrvatski Blagaj (128), Cvijanović Brdo (311), Cvitović (929), Cetin Grad (910), Cetinski Varoš (441), Crno Vrelo (137) i Šljivnjak (229).

Naseljena mjesta

Naseljena mjesta koja pripadaju gradu Slunju:

Arapovac Bandino Selo Blagaj Bukovac Perjasički Veljun Veljunska Glina Veljunski Ponorac Videkić Selo Glinsko Vrelo Gornja Visočka

Gornja Glina Gornje Primišlje Gornje Taborište Gornji Kremen Gornji Lađevac Gornji Nikšić Gornji Popovac Gornji Furjan Gornji Cerovac Grobnik

Donja Visočka Donja Glina Donje Primišlje Donje Taborište Donji Kremen Donji Lađevac Donji Nikšić Donji Poloj Donji Popovac Donji Furjan

Donji Cerovac Dubrave Zapoljak Zečev Varoš Jame Klanac Perjasički Kosa Kosijer Selo Kuzma Perjasička Kutanja

Lađevačko Selište Lapovac Lumbardenik Mali Vuković Marindolsko Brdo Miljevac Mjesto Primišlje Novo Selo Pavlovac Podmelnica

Polje Rabinja Rastoke Salopek Luke Sastavak Slunjčica Snos Sparednjak Stojmerić

Točak Tržić Primišljanski Cvijanović Brdo Cvitović Crno Vrelo Čamerovac Šljivnjak

Znamenite ličnosti

• Milan Neralić

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 

Vidi još

• Kordun

Literatura

• Dabić, Vojin S. (2000). Vojna krajina: Karlovački generalat (1530—1746). Beograd: Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve. 
• CD-rom: „Naselja i stanovništvo RH od 1857—2001. godine“, Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Hrvatske, Zagreb, 2005.
• Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9. 

Spoljašnje veze

• Turistička zajednica grada Slunja
• Službene stranice grada Slunja