11. vazduhoplovna lovačka divizija NOVJ
| Jedanaesta lovačka vazduhoplovna divizija | |
|---|---|
.svg) Jugoslovenska partizanska zastava | |
| Postojanje | 7. januar 1945. Mesto formiranja: Srem |
| Formacija | 111. puk 112. puk 113. puk četa za vezu |
| Jačina | oko 1000 vojnika i oficira[traži se izvor] |
| Deo | Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije |
| Angažovanje | |
Jedanaesta vazduhoplovna lovačka divizija NOVJ formirana je 7. januara 1945. godine u Sremu, u sastavu Grupe vazduhoplovnih divizija. U sastavu je imala tri puka (111, 112. i 113.), četu za vezu, pokrentnu avio-radionicu i trenažni lovački kurs za obuku pilota.
Brojno stanje divizije kretalo se oko 1000 ljudi. Dana 15. maja, imala je 109 oficira, 250 podoficira i 625 vojnika, od toga 136 letača i oko 110 aviona sovjetske proizvodnje (Jak-1, Jak-3, Jak-9). Za vreme borbenih dejstava, divizija se nalazila:
- Štab sa prištapskim jedinicama do 27. marta u Rumi, od 27. marta do 3. maja u Bačkom Brestovcu, a od 3. do 15. maja u Mađarmečkeu u Mađarskoj
- 111. puk do 28. marta u Novom Sadu, a od 28. marta do 25. maja u Somboru
- 112. puk do 10. marta u Velikim Radincima (jedna eskadrila u Zemunu), od 10. do 29. marta u Nadalju, od 29. marta do 4. maja u Klenku kod Šapca, a od 4. do 14. maja u Mađarmečkeu
- 113. puk do 17. marta u Rumi, a posle u Bačkom Brestovcu
Divizija je bila namenjena, prvenstveno za zaštitu borbenih dejstava jurišne avijacije, za zaštitu aerodroma i borbu protiv neprijateljske avijacije. Međutim, zbog neaktivnosti nemačke avijacije oko 2/3 borbenih zadataka otpalo je na dejstva po ciljevima na zemlji i na izviđanje. Od 17. do 31. januara, divizija je podržavala dejstva Prve jugoslovenske armije, napadajući ciljeve u rejonima Vukovar, Đakovo, Vinkovci, Županja, Brčko i Bijeljina. Divizija je u februaru podržavala jedinice Druge jugoslovenske armije, dejstvujući po snagama nemačkog 91. armijskog korpusa na komunikaciji Vlasenica–Zvornik–Bijeljina, a od 6. do 21. marta učestvovala u likvidaciji nemačkog mostobrana na levoj obali reke Drave kod Donjeg Miholjca i Valpova. Zajedno sa 42. vazduhoplovnom jurišnom divizijom učestvovala je u pripremi i ofanzivi na Sremskom frontu i u završnim operacijama za oslobođenje severozapadnog dela Jugoslavije.
Do kraja rata, izvršila je 3464 borbena leta i uništila ili neutralisala 3 aviona, 87 pav topova, 45 topova, 36 lokomotiva, 200 vagona, blizu 1000 kamiona, 4 dereglije, 12 magacina i izazvala 75 požara na objektima od važnosti za neprijatelja.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vojna enciklopedija (knjiga četvrta). Beograd 1972. godina.
- Lazarević, Božo (1972). VAZDUHOPLOVSTVO U NOR-u 1941—1945. Beograd: Vojnoizdavački zavod.
