Gimarais

Gimarais (Gimaraiš) port. Guimarães
Dvorac Gimarais
Zastava Grb
Administrativni podaci
Država	Portugalija
Okrug	Braga
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2009.	162.592
— gustina	674,52 st./km2
Urbano područje	52.181
Geografske karakteristike
Koordinate	41° 26′ 40″ S; 8° 17′ 41″ Z
Aps. visina	189 m
Površina	241,05 km2
Gimarais (Gimaraiš) Gimarais (Gimaraiš) na karti Portugalije
Poštanski broj	48xx
Pozivni broj	+(351) 253
Veb-sajt
www.cm-guimaraes.pt

Gimarais (port. Guimarães), ili Gimaraiš, je značajan grad u Portugaliji, smešten u njenom severnom delu. Grad je u sastavu okruga Braga, gde čini jednu od opština.

Gimarais je imao veoma važnu ulogu u ranoj istoriji Portugalije, pa ga nazivaju i „gradom-kolevkom portugalske državnosti“.

Staro jezgro Gimaraisa je pod zaštitom UNESKO-a kao svetska baština od 2001. godine kao izvanredno sačuvan primer razvoja srednjovekovnog središta u savremeni grad bogat arhitektonskom kulturnom baštinom od 15. do 19. veka koja je sačuvala stare materijale i postupke gradnje. U skladu sa datim Gimarais će, zajedno sa Mariborom, biti Evropska prestonica kulture 2012. godine.

Ovde se nalazi fudbalski klub Vitorija Gimarais.

Geografija

Grad Gimarais se nalazi u severnom delu Portugalije. Od glavnog grada Lisabona grad je udaljen 365 km severno, a od Portoa grad 55 km severoistočno.

Reljef: Gimarais se nalazi u brdskom području severozapadnog dela Iberijskog poluostrva, poznatom kao Minjo. Planinsko područje Marao izdiže se istočno od grada. Nadmorska visina grada je 180–200 m.

Klima: Klima u Gimaraisu je blaga umereno kontinentalna klima sa značajnim uticajem Atlantika i Golfske struje (velike količine padavina).

Vode: Gimarais leži na rečici Penji, koja protiče južnim obodom grada.

Istorija

Citadela Castro de Briteiros

Čuvanje starih običaja na Sajmu u Gimaraisu

Područje grada naseljeno još u vreme praistorije. Postoje nalazi o ljudskom prisustvu na ovim prostorima još od bronzanog doba, najznačajniji spomenik iz praistorije je citadela Castro de Briteiros, koja je najznačajniji spomenik keltske kulture u Portugaliji. Dati prostor u 1. veku p. n. e. gard osvaja Stari Rim. Starorimski Trajanov oltar je nadgrobni spomenik posvećen caru Trajanu iz 2. veka koji se nalazi u obližnjem selu Kaldas Taipas.

Gimarais je pod nazivom Vimaranes u 9. veku (868. g.) osnovao Vimara Peres, kao sedište područja povraćenog od Arapa Mavara, novoosnovanog vojvodstva Portukalense, koje će u 12. veku postati Portugalija. Zbog toga ga Portugalci zovu i "Grad-kolevka". Henrik Burgundski, vojvoda Portugalije, je 1095. godine osnovao Drugo portugalsko vojvodstvo (Kondado Portukalense), a njegov sin, Alfons I Portugalski, koji je rođen u Gimaraisu 25. jula 1109. godine, je proglasio nezavisnost ovog vojvodstva od Leonskog kraljevstva nakon bitke za Sao Mamede (1128. g.) koju je vodio protiv svoje majke Tereze Leonske i njenog ljubavnika Fernaoa Peresa de Trave.

Od 15. veku Gimaraisom su vladali vojvode od Braganse, a grad je za vreme Marije II Portugalske, 1853. godine, dobio gradska prava i samostalnost. Tada je grad uređen u modernom urbanističkom planu, prema načelima simetrije i higijanskim uslovima. Srednjovekovne zidine su srušene, a otvorene su široke avenije i ulice (Martins Sarmento Largo, Largo Kondesa do Junkal i aleje Sv. Damasusa), a jezero iz 17. veka Largo da Miserikordija je preimenovalo u Largo Žoao Franko.

Tokom 20. veka grad je naglo industrijalizovan, pa je danas jedno od privredno najvažnijih gradova u državi.

Stanovništvo

Demografija

Gimarais je po broju stanovnika 13. grad u Portugaliji. Evolucija rasta populacije Gimaraisa (1864—2001):

Znamenitosti

Gimarais Guimarães
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Istorijski centar Gimaraisa port. Praça da Oliveira
Mesto	Braga, Minho, Ave, Portugalija
Koordinate	41° 26′ 42″ S; 8° 17′ 27″ Z
Površina	24.285, 24.095 km2 (2,6140×1011, 2,5936×1011 sq ft)
Kriterijum	kulturna: ii, iii, vi
Upis	2001. (25. sednica)
Veb-sajt	http://whc.unesco.org/en/list/1031 UNESKO

Građevine i druge znamenitosti su uglavnom u istorijskom središtu (Stari grad), kao što su :

• Dvorac (Castelo) je staro rimsko utvrđenje koje je polovinom 10. veka, po nalogu galicijske grofice Mumadone, preuređena kako bi zaštitila grad i samostan od napada Normana i Arapa. Ovde je 1109. godine rođen Afonso I Portugalski, a od 1140. god. prva prestonica Portugala, područja između Minhoa i Tagusa. Dvorac je jedan od najbolje sačuvanih rimskih utvrđenja u Portugalu. Sastoji se od utvrđenih zidina sa tornjevima na uglovima oko relativno malog trouglastog dvorišta. Najviša kula Torre de Menagem ima visinu od 27 m. Kraljevska porodica Salazar je napustila dvorac 1940-ih.
• Crkva sv. Mihaila (São Miguel Capela do Castelo) se nalazi u blizini Dvorca. Potiče iz ranog 12. veka, gde je 1111. god. kršten prvi portugalski kralj Afons I. Na ulazu se nalazi replika izvorne krstionice, čiji se original sada nalazi u Gospinoj crkvi u gradu (Igreja de Nossa Senhora da Oliveira). Iznutra je slabo osvetljena i ostavlja sumoran utisak, a zanimljivi su brojni grobni spomenici ugrađeni u pod crkve.
• Kneževska palata (Paco dos Duques de Bragança) iz 1420. god. Afonsa I. Portugalskog izgrađena je po francuskom modelu u normansko-burgundkom stilu i jedno je od najlepših prestonica iz 15. veka. 1960-ih je Salazar, uz nju izgradio prostorije za službene državne posete.
• Kip Afonsa I. Portugalskog u dvorištu palate je napravio kipar Antonio Soares dos Reis 1887. godine.
• Largo do Brasil (Largo do Brasil) je jedno od najlepših mesta u gradu. Na svom jugoistočnom kraju ima baroknu crkvu Igreja dos Santos Passos iz 1769. god.
• Tu su još i znamenite palate Paco dos Duques i Palacio de Vila Flor Guimarães.

U Gimaraisu su tri glavna muzeja međunarodnog kulturnog značaja: Museu Alberto Sampaio (sakralne umetnosti), Museu de Arte Moderna Primitiva (moderne naivne umetnosti) i Museu da Socidedade Martins Sarmento..

Gradovi prijatelji

Gimarais je pobratimljen sa sledećim gradovima:

Londrina, Brazil (1987) Me-Zoči, Sao Tome i Principe (1989) Briv la Gajar, Francuska (1992) Igualada, Španija (1994) Takoronte, Španija (1996) Rio de Žaneiro, Brazil (1998)

Kajzerslautern, Nemačka (2000) Kolonija del Sakramento, Urugvaj (2000) Kompjenj, Francuska (2004) Turkoan, Francuska (2007) Ribeira Grande de Santijago, Zelenortska Ostrva (2007) Pleven, Bugarska

Galerija

• 
  Palata vojvoda od Braganse (15. v.)
• 
  Kip Alfonsa I. Portugalskog
• 
  Museu Alberto Sampaio
• 
  Gospina crkva na trgu Oliveira
• 
  Stari Grad
• 
  Largo do Brasil
• 
  Pogled na grad sa dvorca
• 
  Toural osvetljen noću

Panorama Gimaraisa

Vidi još

• FK Vitorija Gimarais

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt
• Virtuelni obilazak grada