Miloš Zekić
miloš zekić | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lični podaci | |||||||||||
Datum rođenja | 2. februar 1915. | ||||||||||
Mesto rođenja | Tepen, kod Šekovića, Austrougarska | ||||||||||
Datum smrti | 24. decembar 1984.69 god.) ( | ||||||||||
Mesto smrti | Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija | ||||||||||
Profesija | vojno lice | ||||||||||
Delovanje | |||||||||||
Član KPJ od | 1936. | ||||||||||
Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||||||||||
Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1973. | ||||||||||
Čin | general-potpukovnik | ||||||||||
Heroj | |||||||||||
Narodni heroj od | 20. decembra 1951. | ||||||||||
Odlikovanja |
|
Miloš Zekić (Tepen, kod Šekovića, 2. februar 1915 — Beograd, 24. decembar 1984) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-potpukovnik JNA i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je 2. februara 1915. u selu Tepen, kod Šekovića. Poticao je iz siromašne seljačke porodice. Nakon osnovne škole i niže gimnazije, upisao je Učiteljsku školu, gde se priključio revolucionarnom omladinskom pokretu. Zbog organizovanja učeničkog štrajka, isključen je iz škole, bez prava upisa u sve škole. Zbog političke aktivnosti više puta je hapšen i proganjan od policije. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je novembra 1940. godine.[1]
Učestvovao je u Aprilskom ratu 1941, a nakon kapitulacije Jugoslovenske vojske, izbegao je zarobljavanje i vratio se u Šekoviće. Potom je uspostavio vezu sa Oblasnim komitetom KPJ za tuzlansku oblast, od koga je dobio zadatak da u svom kraju radi na prikupljanju oružja, stvaranju borbenih desetina i priprema narod na ustanak. Prilikom odlaska u Tuzlu, da podnese izveštaj Oblasnom komitetu, bio je uhapšen od ustaša i poveden u Vlasenicu. Zahvaljujući hrabrosti i snalažljivosti, uspio je da se tokom puta oslobodi ustaške patrole i pobegne. Nakon podnošenja izveštaja Oblasnom komitetu, Vojno partijsko rukovodstvo za tuzlansku oblast odlučilo se da napusti Tuzlu i pređe u Šekoviće.[1]
Na početku ustanka u istočnoj Bosni, jula 1941. bio je komandir Sreskog štaba za Birač. Učestvovao je u napadu na žandarmerijsku kasarnu u Šekovićima, oslobođenju Vlasenice, oslobođenju Stupara, napadima na Kladanj, Caparde, Zvornik, odbrani oslobođene teritorije i dr. Pored hrabrosti u borbi, isticao se i kao dobar organizator narodnih masa. Kad je novembra 1941. formiran Birčanski partizanski odred, postavljen je za zamenika komandanta, a januara 1942. za komandanta odred. U vreme najtežih nemačko-ustaških pritisaka i kriznih situacija, s kojima se suočavao Narodnooslobodilački pokret u istočnoj Bosni, Birčanski odred se držao veoma čvrsto.[2]
Tokom Druge neprijateljske ofanzive, januara 1942, odred je zarobio celu domobransku satniju, a kod sela Sajtovići potukao kolonu Nemaca i zarobio 13 mitraljeza, 150 pušaka i dva minobacača. Septembra 1942, sa delom Birčanskog odreda stupio je u Šestu istočnobosansku udarnu brigadu. Nakon prelaska brigade u Srem, oktobra 1942. postao je komandant Prvog fruškogorskog bataljona, koji je ušao u sastav brigade. Januara 1943. ponovo je postavljen za komandanta Birčanskog partizanskog odreda, ali je, u vreme pokreta Šeste istočnobosanske brigade u sastav Glavnine operativne grupe Vrhovnog štaba NOV i POJ, postavljen na dužnost zamenika komandanta brigade.[2]
Učestvovao je u borbama na Sutjesci, tokom maja i juna 1943. godine. Istakao se u borbama sa višestruko jačim neprijateljskim snagama, a potom posle proboja iz obruča, postavljen je za komandanta Šeste istočnobosanske brigade. Oktobra 1943. posebno se istakao u borbama za oslobođenje Tuzle, kada je njegova brigadom vodila teške borbe protiv Nemaca, koji su pokušavali da povrate oslobođeni grad. Neposredno je učestvovao u nizu juriša i protivjuriša. Zajedno sa brigadom, bio je pohvaljen naredbom Vrhovnog komandanta NOV i POJ Josipa Broza Tita.[2]
Novembra 1943. predvodio je brigadu u borbama na Crvenim stijenama, na Romaniji, a krajem istog meseca prebacio je brigadu usiljenim maršem u Birač, gde razbija koncentraciju neprijateljskih snaga čime je spasao bolnicu 17. istočnobosanske divizije. Nedugo potom, ranjen je u borbama iz bliskog odstojanja s ustašama u srebreničkom srezu. Početkom marta 1944. postavljen je za komandanta 38. istočnobosanske divizije, s kojom je vodio borbe protiv nemačkih i kvislinških jedinica širom istočne Bosne. U toku Narodnooslobodilačkog rata biran je novembra 1943. za člana Zemaljskog antifašističkog veća narodnog oslobođenja Bosne i Hercegovine (ZAVNOBiH).[2]
Nakon oslobođenja Jugoslavije, nastavio je profesionalnu vojnu karijeru u Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA), gde je obavljao dužnosti — komandanta divizije, vojnog izaslanika u Rumuniji, zamenika načelnika Personalne uprave JNA, član Opunomoćstva CK KPJ za JNA, član Kontrolne komisije CK SKJ za JNA. Završio je Višu vojnu akademiju JNA 1953. godine. Penzionisan je 1973. u činu general-potpukovnika. Biran je za člana Glavnog odbora Socijalističkog saveza radnog naroda Bosne i Hercegovine i za člana Glavnog odbora Saveza boraca NOR Bosne i Hercegovine. U više saziva bio je poslanik Savezne narodne skupštine.[3][4][2]
Umro je 24. decembra 1984 u Beogradu, a po sopstvenoj želji sahranjen je u Šekovićima, nedaleko od manastira Lovnica.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden ratne zastave, Orden zasluga za narod prvog reda, Orden bratstva i jedinstva prvog reda, Orden partizanske zvezde drugog reda, Orden za hrabrost i dr.[5] Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.[2]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Narodni heroji 2 1982, str. 367.
- ^ a b v g d đ Narodni heroji 2 1982, str. 368.
- ^ Ko je ko 1970, str. 1182.
- ^ Leksikon 1981, str. 1025.
- ^ Ko je ko 1957, str. 796.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Ko je ko u Jugoslaviji — biografski podaci o jugoslovenskim savremenicima. Beograd: Sedma sila. 1957. COBISS.SR 4864263
- Ko je ko u Jugoslaviji — jugoslovenski savremenici. Beograd: Hronometar. 1970. COBISS.SR 4897031
- Vojni leksikon. Beograd: Vojnoizdavački zavod. 1981. COBISS.SR 41164039
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
- Rođeni 1915.
- Umrli 1984.
- Šekovljani
- Komunisti Bosne i Hercegovine
- Učesnici Aprilskog rata
- Jugoslovenski partizani
- Borci Šeste proleterske brigade
- Diplomci Više vojne akademije JNA
- General-potpukovnici JNA
- Poslanici Skupštine SFRJ
- Članovi Organizacije SKJ u JNA
- Nosioci Partizanske spomenice 1941.
- Narodni heroji - Z
- Oficiri NOVJ