Moldavska Demokratska Republika
| Moldavska Demokratska Republika ''Republica Democratică Moldovenească'' | |||
|---|---|---|---|
 Mapa Moldavske Demokratske Republike 1917. godine | |||
| Geografija | |||
| Kontinent | Evropa | ||
| Regija | Srednja Evropa | ||
| Prestonica | Kišinjev | ||
| Društvo | |||
| Službeni jezik | rumunski | ||
| Politika | |||
| Oblik države | Republika | ||
| Vladari | |||
| — Predsednik | Jon Inkulec | ||
| Istorija | |||
| Postojanje | |||
| — Osnivanje | 1917. | ||
| — Ukidanje | 1918. | ||
| Zemlje prethodnice i naslednice Moldavije | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
| |||
| Ovaj članak je deo serije o istoriji Moldavije |
| Istorija Moldavije |
|---|
 |
Moldavska Demokratska Republika (rum. Republica Democratică Moldovenească) je postojala od 15. decembra 1917. do 9. aprila 1918. kad se ujedinila sa Kraljevinom Rumunijom.[1]
Moldavska Demokratska Republika nastala je za turbulentnih vremena Ruske revolucije 1917. kad se raspadala vojska i u zemlji zavladala anarhija.
Istorija[uredi | uredi izvor]
U Kišinjevu tadašnjem administrativnom središtu Besarabijske gubernije je 21. novembra 1917. osnovana skupština (rum. Sfatul Ţării — Savjet zemlje) u koji su ušli zastupnici iz redova moldavskog vojničkog kongresa, moldavskih zemljoposjednika i buržuazije, zastupnici su za predsjednika izabrali Iona Inkuleca.[1]
Skupština je 15. decembra (2. decembar) 1917. proglasila Moldavsku Demokratsku Republiku, na teritorije dotadašnje Besarabijske gubernije, kao sastavni dio Ruske republike.[1]
Sa druge strane ni boljševici nisu mirovali, tako da su 24. decembra 1917. (6. januar) 1918) sastali Besarabijski gubernijski izvršni komitet sovjeta radničkih i seljačkih deputata, zajedno sa Prezidijumom izvršnog komiteta Kišinjevskog sovjeta i Vojnim revolucionarnim komitetom južnog rejona rumunskog fronta, i odlučili osnovati — Revolucionarni štab sovjetske vojske Besarabijske gubernije. Taj štab je 31. decembra 1917. (13. januar 1918) pokrenuo akciju u kojoj su združene snage Crvene armije trebalo da zauzmu sve važnije objekte u Kišinjevu.[1]
Nakon tog se 1. januara (14. januara) 1918. Frontovski odjeljenje centralnog izvršnog komiteta sovjeta radnika i vojničkih komiteta rumunskog fronta, Crnomorske flote i Odeške gubernije proglasio vrhovnim autoritetom u Besarabijskoj guberniji i na rumunskom frontu, uključujući Odešku Sovjetsku Republiku.[1]
Teritoriju Besarabijske gubernije napala je 5. januara (18. januara) 1918. vojska Ukrajinske Narodne Republike, a 6. januara (19. januara) započela je svoje napadačke operacije i rumunska vojska, koja je do sredine marta 1918. potpuno zauzela čitavu Besarabijsku guberniju. U međuvremenu je 18. februara Moldavska Demokratska Republika proglasila svoju potpunu nezavisnost od Ruske republike.[1]
Skupština je 27. marta (9. aprila) 1918. izglasao da se Moldavska Demokratska Republika ujedini sa Kraljevinom Rumunijom.[1]
U aprilu 1919. su 2. i 3. ukrajinska Crvena armija pokrenule ofanzivu na Besarabiju i do 11. maja zauzele brojna naselja na desnoj obali Dnjestra, što je omogućilo da se u Tiraspolju osnuje — Besarabijska Sovjetska Socijalistička Republika, u koju su ušli Tiraspoljski okrug (Hersonska gubernija), Baltski i Olgopoljski okrug (Podolska gubernija).[1]
Oslobođenje od rumunske okupacije cijele Besarabijske gubernije prekinuo je napad bjeloarmejskih oružanih snaga Južne Rusije pod komandom generala Denjikina, što je omogućilo rumunskoj vojsci da u avgustu 1919. istjera sve jedinice Crvene armije izvan granica Besarabije pa je 10. septembra i Privremena radničko-seljačka vlada Besarabije prestala sa radom.[1]
U kontekstu rumunske okupacije i uz podršku rumunske komande 10. decembra 1919. skupštine objavio ujedinjenje Moldavske Demokratske Republike sa Kraljevinom Rumunijom. Istoga dana, skupština i Moldavska Demokratska Republika su ukinuti dekretom rumunskog kralja Ferdinanda.[1]
