Nacionalni park Kruger

Koordinate: 24° 0′ 41″ S 31° 29′ 7″ E / 24.01139° J; 31.48528° I / -24.01139; 31.48528
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Nacionalni park Kruger
IUCN kategorija II (nacionalni park)
Mapa sa lokacijom zaštićene oblasti Nacionalni park Kruger
Mapa sa lokacijom zaštićene oblasti Nacionalni park Kruger
Mestopokrajine Limpopo i Mpumalanga  Južnoafrička Republika
Najbliži gradMbombela, Palaborva
Koordinate24° 0′ 41″ S 31° 29′ 7″ E / 24.01139° J; 31.48528° I / -24.01139; 31.48528
Površina19.486 km²[1][2][3]
Osnovano31. maja 1926. godine[4][5] (1898)
Upravljačko teloJužnoafrički nacionalni parkovi

Nacionalni park Kruger jedan je od najvećih zaštićenih područja na prostoru Afrike. Pokriva površinu od 19.486 km², a proteže se kroz pokrajine Limpopo i Mpumalanga u severoistočnom delu Južnoafričke Republike, 360 km u pravcu sever-jug i 65 km u pravcu istok-zapad. Administrativni centar parka nalazi se u Skukuzi. Oblast nacionalnog parka je prvi put zaštićena 1898. godine od strane Vlade Južnoafričke Republike, a 1926. godine oformljen je nacionalni park, ujedno i prvi u državi.

Na zapadnoj i južnoj strani od parka nalaze se provincije Limpopo i Mpumalanga. Severnu granicu čini Zimbabve, a istočnu Mozambik. Nacionalni park Kruger zajedno sa Nacionalnim parkom Gonarezu i Nacionalnim parkom Limpopo čini veliki međunarodni rezervat pod imenom Veliki Limpopo prekogranični park. U okviru parka nalazi se i Kruger kanjon, koji je pod Unesko zaštitom. Park ima devet glavnih kapija za ulaz.[6]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Period pre uspostavljanja rezervata (—1898)[uredi | uredi izvor]

Prostor koji park pokriva danas bio je deo istočne granice Južnoafričke Republike pre Drugog burskog rata. Pol Kriger, predsednik Južnoafričke Republike proglasio je ovo područje zaštićenim, a u to vreme u njemu su živeli pripadnici naroda Conga.[7] Mnogi stanovnici parka radili su na izgradnji železničke stanice, koja je povezala gradove Maputo i Pretoriju krajem 19. veka. Abel Čepmen jedan od lovaca nagovestio je da se na ovom području previše lovi divljač i privukao pažnju javnosti.

Životinjski rezervat Sabi (1898—1926)[uredi | uredi izvor]

Impale i zebre u parku
Jedan od predela parka
Baobab drvo u parku
Potok u parku
Turistički putevi za obilazak parka

Godine 1895. Jabok Lusi predstavio je predlog Vladi Južnoafričke Republike za stvaranje životinjskog rezervata na prostoru sadašnjeg nacionalnog parka. Nakon toga područje je prošireno i njene granice bile su od reke Olifants do reke Sabi na severu. Predlog je prihvaćen za raspravu u septembru 1985. godine, a 26. marta 1898. godine, predsednik Pol Kriger proglasio je ovaj prostor parkom za divlje životinje, a kasnije je ovaj prostor bio poznat kao Sabi rezervat.

Park je inicijalno stvoren da bi se u njemu kontrolisao lov i zaštitile ugrožene životinje.[8]

Džejms Stivenson postao je prvi upravnik rezervata 1902. godine.[8] Rezervat se nalazio u južnom delu današnjeg nacionalnog parka.[9] Nacionalni park Kruger osnovan je 1898. godine, a rezervat Šingedži nazvan po istoimenoj reci ušao je u sastav nacionalnog parka 1903. godine.[10]

Tokom narednih decenija, svi meštani koji su živeli na prostoru nacionalnog parka su iseljeni, poslednji narod Makuleke, šezdesetih godina 20. veka. Rezervati Sabi, susedni Šingedži i okolne farme ušle su u sastav nacionalnog parka da bi se njegov prostor uvećao i veće područje zaštitilo.[11]

Prve velike grupe turista posetile su Sabi rezervat tokom 1923. godine. Turistički vozovi koristili su železničku liniju za grad Komatiport do granice sa Mozambikom. Tura je uključivala kratku šetnju kroz park uz pranju oružanih snaga.[12][13]

Nacionalni park Kruger (1926—1946)[uredi | uredi izvor]

Nakon proglašenja nacionalnog parka Kruger 1926. godine, prva tri turistička vozila ušla su u park u 1927. godine, 180 automobila 1928. i 850 automobila 1929. godine.[5] Džejms Stivenson se povukao sa mesta upravnika parka 30. aprila 1946. godine, a bio je upravnik Nacionalnog parka Kruger i rezervata Sabi.[14]

Park u periodu od 1946—1994[uredi | uredi izvor]

Stivensona je zamenio pukovnik Dž. Sandenberg iz vazduhoplovstva Južnoafričke Republike.[12] Tokom 1959. godine počelo je postavljanje ograda na granice parka. Radovi su počeli duž južne granice koju čini reka Krokodil, a 1960. godine zapadne i severne granice bile su ograđene, a nakon toga i istočna granica koju čini granični prelaz sa Mozambikom. Svrha ograđivanja parka bila je da spreči bolesti, olakša obilazak parka i zaustavi lovce.[12][15]

Severno područje parka koje je nastanjivao narod Makuleke je oduzeto, a oni su proterani od strane Vlade Južnoafričke Republike 1969. godine i preseljeni u južne predele van granica nacionalnog parka.[16][17]

Park u periodu od 1994—danas[uredi | uredi izvor]

Godine 1996. pripadnici plemena Makuleke su podneli zahteve za zemljište na 19842 hektara na području Pafuri u najsevernijem delu parka.[18] Zemlja im je na kraju vraćena, međutim oni su odlučili da se ne nasele tamo već angažuju u privatnom sektoru, ulagajući u turizam parka. Ovaj potez rezultirao je izgradnjom nekoliko igrališta i objekata za namene parka, od kojih su imali prihode.[19][20]
Krajem devedesetih godina ograde između rezervata Klaseri, Oliflant i Balule Game bile su skinute i oni su ušli u sastav Nacionalnog parka Kruger, kome je dodato 400.000 hektara. Godine 2002. Nacionalni park Kruger, Nacionalni park Gonarezu u Zimbabveu i Nacionalni park Limpol u Mozambiku uključeni su u prekogranični park Veliki Limpopo.[11][14]

Godine 2009. predviđena je izgradnja hotela sa četiri zvezdice severoistočno od parka na obali reke Krokodil, kako bi park imao veće prihode i manje zavisio od državnih subvencija.[15][21][22]

Lokacija i geografija[uredi | uredi izvor]

Park je stacioniran na severoističnom delu Južnoafričke Republike, na istočnim delovima pokrajina Limpopo i Mpumalanga. Limpopo je jedini grad u Južnoj Africi koji se graniči sa Nacionalnim parkom Kruger.[11] To je jedan od najvećih nacionalnih parkova na svetu, površine 19.486 km², a dužine je 360 km i ima prosečnu širinu od 65 km.[9] Najširi deo parka čini 90 km od istoka ka zapadu.[9][23]

Na severu i jugu parka nalaze se reke Limpopo i Korokodil i čine njene prirodne granice. Na istoku se nalaze planine Lebombo, koje park odvajaju od Mozambika. Park se nalazi na nadmorskoj visini od 200 m na istiku do 840 m na jugozapadu. Kroz park protiče nekoliko reka, uključujući reke Sabi, Olifants, Krokodil, Letabu i Limpopo.[24]

Klima[uredi | uredi izvor]

Klima u parku je suptropska. Letnji dani su topli, a kišna sezona traje od septembra do maja. Na zvaničnoj internet prezentaciji Nacionalnog parka Kruger stoji da su septembar i oktobar najsušniji periodi koji kulminiraju kišom krajem oktobra.[25][26]

Skukuza
Klimatogram
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
 
 
94
 
 
33
21
 
 
96
 
 
32
20
 
 
66
 
 
31
19
 
 
38
 
 
29
15
 
 
14
 
 
28
10
 
 
11
 
 
26
6
 
 
11
 
 
26
6
 
 
8
 
 
27
9
 
 
28
 
 
29
13
 
 
40
 
 
30
16
 
 
63
 
 
31
18
 
 
92
 
 
32
20
Prosečne maks. i min. temperature u °C
Ukupne padavine u mm
Izvor: SAWS[27]

Flora i fauna[uredi | uredi izvor]

Nacionalni park Kruger obiluje velikim brojem različitih biljnih vrsta, a mnoge od njih su endemske za ovo područje. U parku su popisane vrste poput Combretum apiculatum, Sclerocarya birrea, Themeda triandra, Panicum maximum, Acacia nigrescens, Colophospermum mopane, Terminalia sericea i mnoge druge. Akacija raste duž reka i potoka u parku.[25][28][29]

Sisari[uredi | uredi izvor]

Crnoleđi šakali u parku
Lavovi u parku

Svih velikih pet životinja Afrike popisane su u parku, gde ima više više vrsta sisara od bilo kog drugog rezervata prirode u Africi. U parku postoji veliki broj kamera, pomoću kojih se popisuju i posmatraju kretanja vrsti.[30] U parku postoji veliki broj slonova, vodeći ljudi parka pokušali su da ih odvedu na druga područja, ali nisu us peli. Popopisu iz 2004. godine bilo je 11670 slonova, 2005. 13500, 2009. godine 11672, a 2012. godine 16900 slonova. Ovaj park predodređen je za 8000 slonova, a oni u velikoj meri, hraneći se uništavaju veliki broj stabala, što pravi veliku štetu drugim životinjama, naročito pticama.[31]

Na prostoru parka popisana je i ugrožena vrsta afričkog divljeg psa, kojih u čitavoj Južnoafričkoj Republici ima oko 400.[32]

Populacije divljih životinja u parku 2009. i 2010. godine
Vrste Broj (2009) Broj (2010)[33]
Crni nosorog 350 590-660
Obični gnu 9,612 11,500
Equus quagga burchellii 17,797 26,500
Tragelaphus sylvaticus 500 500
Afrički bivo 27,000 37,500
Eland antilopa 300 460
Afrički slon 11,672 13,700
Južnoafrička žirafa 5,114 9,000
Veliki kudu 5,798 9,500
Nilski konj 3,000 3,100
Impala 150,000 120,000
Alcelaphus buselaphus lichtensteinii 50
Redunca fulvorufula 150
Tragelaphus angasii 300
Konjska antilopa 90
Sabljasta antilopa 290
Bradavičasta svinja 3,500
Močvarna antilopa 5,000 5,500
Beli nosorog 7.000 do 12.000[34] 10,500
Afrički divlji pas 240
Acinonyx jubatus jubatus 120 120
Krokodil 4,420
Afrički leopard 2,000 1,000
Lav 2,800 1,600
Pegava hijena 2,000 3,500

Ptice[uredi | uredi izvor]

Vrsta papagaja Poicephalus cryptoxanthus, fotografisana u parku

Od 517 vrsta ptica pronađenih u Krugeru, 253 vrste su stalni stanovnici 117 su uzgojne vrste, a 117 selice.[35] Neke od većih ptica su osetljive na degradaciju staništva. Park nastanjuju vrste kao što su Torgos tracheliotos, Polemaetus bellicosus, Ephippiorhynchus senegalensis, Ardeotis kori i Bucorvus leadbeateri koja se retko viđa. U parku se nalazi između 25 i 30 parova vrste Ephippiorhynchus senegalensis.[35] Godine 2012. 178 porodica vrste Bucerotidae okružilo je park i u njemu postavilo 78% gnezda.[36]

Ostali kičmenjači[uredi | uredi izvor]

U parku je popisano 114 vrsta gmizavaca, uključujući crnu mambu, afričkog pitona i 3000 krokorila.[37] Park nastanjuje 33 vrste vodozemaca kao i 50 vrsta riba.[38] Zambezi ajkula uhvaćena je na ušću reka Limpopop i Luvuhvu, u julu 1950. godine.[39][40]

Beskičmenjaci[uredi | uredi izvor]

U parku je popisani 219 vrsta leptira i skelara. Po popisu iz 2018. godine u parku je nastanjeno 350 vrsta paukolikih zglavkara.[41] U parku postoji sedam vrsta paukova uključujući vrstu Harpactirinae, ali i devet vrsta škorpija, 7 vrsta lažnih skoprija, 18 vrsta solpugida i dve vrste kosaca.[42][43]

Zaštita i sukobi u parku[uredi | uredi izvor]

Kao i većina predela i nacionalnih parkova Afrike, Kruger je ugrožen zbog krijumčarenja životinja i ilegalne seče šuma.[44] Mnogi lovci su u potrazi za slonovima i nosorozima.[45] U parku je zaposleno 650 čuvara, a od 2013. godine u opremu parka uvršćena su dva aviona za izviđanje.[23][46] Na ulasku u park postoje senzori, a zone zaštite najveće su na strani prema Mozambiku odakle mnogi lovci ulaze u park.[47][48][49][50] Lovci koji dolaze u ovaj park opremljeni su modernom opremom za lov i uglavnom su građani Mozambika. Godine 2012. uhapšeno je oko 200 lovaca, dok je 30 ubijeno u sukobima.[51][52][45][53] U julu 2012. godine, čuvari parka i policajci bili su zastrašivani i ucenivanji da bi dali informacije o kretanju nilskih konja i slonova.[54][55][56][57][58][59][60]

Lov u parku uglavnom se odvija noću, a lovci ne prave razliku izmešu belih i crnih nosoroga. Ipak, gubici crnog nosoroga su mali, jer je on osetljiv i vrlo agresivan.[29][61][62][63][64]
Zabrane lova na nosoroga pokazale su se kao neefikasne, a njegov njegov rog po kilogramu vredi između 66.000 i 82.000 američkih dolara.[62][65][66][67][68][29][69][70]

U periodu od 2001—2012. godine na prostoru Nacionalnog parka Kruger ubijeno je 949. nosorga, a 520 njih 2013. godine.[67][66][71][72]

U okviru nacionalnog parka najviše slonova ubijeno je osamdesetih godina 20. veka.[73]

Galerija[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ East, Rob, ur. (1989). „Chapter 10: South Africa”. Antelopes: Southern and South-Central Africa Pt. 2: Global Survey and Regional Action Plans. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, roughly the Size of Wales. Antelope Specialist Group. str. 60. ISBN 978-2-88032-970-9. 
  2. ^ Merriam Webster's Collegiate Encyclopedia. Merriam-Webster. 2001. str. 902. ISBN 978-0-87779-017-4. 
  3. ^ „The Official SADC Trade, Industry and Investment Review 2006” (PDF). Southern African Development Community. 2006. str. 217. Pristupljeno 23. 7. 2011. 
  4. ^ House of Assembly Debates, cols 4366-81, 31 May 1926.
  5. ^ a b Stevenson-Hamilton, James. (1937). South African Eden: The Kruger National Park 1902-1946. Struik Publishers, 1993.
  6. ^ UNESCO - Biosphere Reserve Information
  7. ^ Stevenson-Hamilton, James (1939). South African Eden. London. 
  8. ^ a b Kruger National Park Arhivirano 2008-10-31 na sajtu Wayback Machine, Lonely Planet. str. 467.
  9. ^ a b v Foxcroft, Llewellyn C.; Richardson, DM; Wilson, JR (2008). „Ornamental Plants as Invasive Aliens: Problems and Solutions in Kruger National Park, South Africa”. Environmental Management. 41 (1): 32—51. PMID 17943344. doi:10.1007/s00267-007-9027-9. 
  10. ^ McNeely, Jeffrey A., International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, The Great Reshuffling, IUCN. . 2001. ISBN 978-2-8317-0602-3.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć)
  11. ^ a b v Kruger National Park Arhivirano 2008-10-31 na sajtu Wayback Machine, Lonely Planet. str. 468.
  12. ^ a b v Bulpin, T.V., Treasury of Travel Series: Kruger National Park, Creda Press, 1974.
  13. ^ Pienaar, U. de V., Neem uit die Verlede, Sigma Pers, 1990.
  14. ^ a b Lombard Steyn, Louzel (21. 2. 2017). „New R269.5m Skukuza Safari Lodge to open in Kruger in 2018”. traveller24.com. Arhivirano iz originala 23. 07. 2018. g. Pristupljeno 23. 7. 2018. 
  15. ^ a b Viljoen, Buks (4. 3. 2011). „Duur hotels 'sal einde van Krugerpark wees'”. Beeld. 
  16. ^ Steenkamp, C. (2000). „The Makuleke Land Claim” (PDF). IIED Evaluating Eden Programme. Arhivirano iz originala (PDF) 22. 7. 2011. g. 
  17. ^ Kruger National Park (2007). „Kruger History”. Pristupljeno 4. 8. 2007. 
  18. ^ „COMMISSION ON THE RESTITUTION OF LAND RIGHTS MEDIA STATEMENT ON A CLAIM BY THE MAKULEKE TRIBE ON A PORTION OF THE KRUGER NATIONAL PARK AND OTHER AREAS”. South African Commission on Restitution of Land Rights. 6. 8. 1996. Arhivirano iz originala 4. 6. 2011. g. Pristupljeno 9. 12. 2009. 
  19. ^ Africa, Siyabona (2007). „Pafuri Camp”. Kruger Park. Arhivirano iz originala 14. 2. 2007. g. 
  20. ^ Africa, Siyabona (2007). „Outpost”. Kruger Park. 
  21. ^ „RADISSON BLU SAFARI RESORT KRUGER NATIONAL PARK” (PDF). www.sanparks.org. Pristupljeno 23. 7. 2018. 
  22. ^ „Radisson Blu Safari Resort Kruger Park”. south-african-lodges.com. Pristupljeno 23. 7. 2018. 
  23. ^ a b Viljoen, Buks (14. 12. 2012). „Stropers: R100 000 vir inligting”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  24. ^ More than 476 Kruger rhinos poached in 2013. See: De Sakutin, Stephane (25. 10. 2013). „Over 100 rhinos poached in S.Africa in past month”. Yahoo! News, South Africa. Arhivirano iz originala 28. 10. 2013. g. Pristupljeno 29. 10. 2013. 
  25. ^ a b Buks Viljoen, Buks Viljoen (15. 2. 2012). „Stropers raak ál beter, meer waaghalsig”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  26. ^ Tempelhoff, Elise (22. 12. 2012). „Stropers slaan veral híér toe: Gebied van SANParke loop meeste deur”. Volksblad. Arhivirano iz originala 29. 4. 2015. g. Pristupljeno 27. 8. 2013. 
  27. ^ „Climate data for Skukuza”. South African Weather Service. Arhivirano iz originala 23. 8. 2011. g. Pristupljeno 7. 3. 2010. 
  28. ^ Viljoen, Buks (29. 11. 2012). „SANW gryp báie meer aan grens”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  29. ^ a b v Viljoen, Buks (12. 1. 2011). „5 renosterstropers in Krugerwildtuin doodgeskiet”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  30. ^ Kruger National Park webcams
  31. ^ Tempelhoff, Elise (1. 11. 2012). „Twee doodgeskiet wat glo wil stroop”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  32. ^ C. Michael Hogan. 2009. Painted Hunting Dog: Lycaon pictus, GlobalTwitcher.com, ed. N. Stromberg Arhivirano 2010-12-09 na sajtu Wayback Machine
  33. ^ „Kruger Statistics & Animal Numbers » Big 5, Kruger National Park » Dreamfields Guesthouse”. dreamfieldsguesthouse.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 05. 10. 2017. g. Pristupljeno 5. 10. 2017. 
  34. ^ „Response from SANParks to Misleading Reports and Claims about Rhino Sales and Hunting in National Parks”. 15. 7. 2009. Arhivirano iz originala 21. 1. 2010. g. Pristupljeno 16. 10. 2009. 
  35. ^ a b Engelbrecht, Derek. „Kruger National Park's Big 6 Birds”. Birders. Sanparks. Pristupljeno 9. 1. 2013. 
  36. ^ Jackson, Neels (27. 12. 2012). „Wildtuin help sy bromvoëls só”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 9. 1. 2013. 
  37. ^ Pienaar, Passmore & Carruthers, Die Paddas van die Nasionale Krugerwildtuin. Sigma Press, 1976
  38. ^ Pienaar, U. de V., The Freshwater Fishes of the Kruger National Park, Koedoe Vol 11, No 1 (1968)
  39. ^ Viljoen, Buks (13. 1. 2012). „2 stropers doodgeskiet”. Beeld. Arhivirano iz originala 19. 2. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  40. ^ Tempelhoff, Elise (9. 10. 2012). „Stroper geskiet in wildtuin, 1 gewond”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  41. ^ [Checklist of the butterflies and skippers of the Kruger National Park, Mark C. Williams https://www.sanparks.org/docs/parks_kruger/conservation/scientific/ff/invertebrates/checklist_butterflies&skippers.pdf]
  42. ^ [New Baboon Spider Discovered In Survey Of Kruger http://www.krugerpark.co.za/krugerpark-times-3-16-baboon-spider-23462.html]
  43. ^ Dippenaar-Schoeman et al., 2018
  44. ^ „Elephant Poachers Take Aim at South Africa’s Famed Refuge”. 13. 11. 2015. Pristupljeno 23. 2. 2018. 
  45. ^ a b „Kruger-heining terug?: Regering wil renosterstropers só uit wildtuin hou”. Beeld. 17. 1. 2012. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  46. ^ Tempelhoff, Elise (7. 11. 2012). „Oë in die lug teen park se stropers”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  47. ^ Tempelhoff, Elise (30. 3. 2012). „Nee vir draad tussen wildtuin, buurland”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  48. ^ Tempelhoff, Elise (26. 6. 2012). „Kruger: Staat sê ja vir 2 buffers: Sones sal ook help om stropery te keer”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  49. ^ Tempelhoff, Elise (11. 11. 2012). „‘Wildtuin is slagveld’”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  50. ^ Viljoen, Buks (24. 10. 2012). „Honde deel van stryd teen stropers”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  51. ^ Meyer, Jani (25. 9. 2012). „Dragtige koei, nog 7 renosters gestroop”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  52. ^ Tempelhoff, Elise (27. 6. 2012). „Stropery: Minister moet bedank, eis groep”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  53. ^ „Heining kan skans bied teen stropers”. Beeld. 18. 1. 2012. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  54. ^ Groenewald, Yolandi (23. 8. 2016). „Poaching syndicates target Kruger rangers”. Oxpeckers. Pristupljeno 25. 8. 2016. 
  55. ^ Viljoen, Buks (9. 2. 2012). „Afgetredes ingeroep om te help in wildtuin”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  56. ^ Viljoen, Buks (28. 3. 2012). „‘Verkeerslid help met stropery’: Hof hoor hoe vier beplan”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  57. ^ Viljoen, Buks (1. 3. 2012). „Vier van Kruger vas oor stropery: Voertuie uitgesnuffel”. Beeld. Arhivirano iz originala 19. 2. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  58. ^ Viljoen, Buks (2. 3. 2012). „Vier bly in Skukuza-selle”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  59. ^ Viljoen, Buks, Jody Nel (27. 7. 2011). „Wildtuin-veldwagter vas weens renosterstropery”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  60. ^ Viljoen, Buks (5. 12. 2006). „Húlle slaan nié bokke dood, sê drie van wildtuin”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  61. ^ Viljoen, Buks (5. 4. 2012). „Veldwag met dood gedreig in 4 se saak”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  62. ^ a b Viljoen, Buks (4. 12. 2012). „Toeriste kry gestroopte swartrenoster in Kruger”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  63. ^ „Hoeders van die horing”. Beeld. 19. 5. 2012. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  64. ^ Tempelhoff, Elise (23. 8. 2013). „Kommentaar en ontleding: Stroop vir terreur-geld”. Beeld. Arhivirano iz originala 26. 08. 2013. g. Pristupljeno 27. 8. 2013. 
  65. ^ Tempelhoff, Elise (13. 6. 2012). „245 renosters al vanjaar gestroop; 161 in arres”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  66. ^ a b Cilliers, Susan (13. 8. 2012). „5 gestroop in één park: Nuwe plan nodig vir renosters, sê kenners”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  67. ^ a b South Africa's 18,780 white and 1,916 black rhinos were still increasing in 2012, see: Otto, Hanti (5. 4. 2012). „Minister is ‘optimisties’ oor stropery”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  68. ^ Otto, Hanti (25. 4. 2012). „Hy kyk renoster in oë”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  69. ^ Louw-Carstens, Marietie (10. 4. 2012). „Hy hoor stropers se byle: Nr. 164 by haar kalf geskiet, gestroop”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  70. ^ Carnie, Tony (22. 1. 2014). „11 poachers killed in rhino war”. iol news. Pristupljeno 22. 1. 2014. 
  71. ^ Tempelhoff, Elise (30. 3. 2012). „Nee vir draad tussen wildtuin, buurland”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  72. ^ Elise Tempelhoff, Elise Tempelhoff (9. 4. 2012). „Interpol se hulp ingeroep teen renosterstropery”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 
  73. ^ Swart, Magda (13. 11. 2012). „Radikale reddingsplan”. Beeld. Arhivirano iz originala 16. 5. 2013. g. Pristupljeno 25. 1. 2013. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Nacionalni park Kruger na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Национални_парк_Кругер&oldid=26948286”