Poltava
| Poltava ukr. Полтава | |
|---|---|
   ,_%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0._%D0%A4%D0%BE%D1%82%D0%BE_%D0%B2_%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%85_%D1%83%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%97%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%83.jpg)  Poltava | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Ukrajina |
| Oblast | Poltavska oblast |
| Osnovan | 1174. |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2023. | 279.593 |
| — gustina | 2.714,5 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 49° 35′ 22″ S; 34° 33′ 05″ I / 49.58951° S; 34.55135° I |
| Vremenska zona | UTC+2 (EET), leti UTC+3 (EEST) |
| Površina | 103 km2 |
  Poltava Poltava na karti Ukrajine | |
| Ostali podaci | |
| Gradonačelnik | Oleksandr Mamaj |
| Poštanski broj | 36000–36499 |
| Veb-sajt | |
| rada-poltava.gov.ua/ | |
Poltava (ukr. Полтава) grad je u Ukrajini, u Poltavskoj oblasti. Nalazi se na obali reke Vorskla. Prema proceni iz 2022. u gradu je živelo 279.593 stanovnika.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Još uvek se ne zna kada je Poltava osnovana, iako ne postoje zapisi o gradu pre 1174. iz nepoznatih razloga, opštinske vlasti su odlučile da proslave 1100. godišnjicu grada 1999. godine. Naselje je zaista staro, jer su arheolozi pronašli ostatke naselja iz paleolita, kao i ostatke naselja skitskog plemena.
Srednji vek[uredi | uredi izvor]
Današnji naziv grada tradicionalno se vezuje za naselje Ltava koje se pominje u Ipatijevoj hronici 1174. godine.[1][2] Prema hronici, na Petrovdan (12. jula) 1182. godine, Igor Svjatoslavič je, goneći horde kumanskih kanova Končaka i Kobijaka, prešao reku Vorsklu kod Ltave i krenuo ka Perejaslavu), gde je Igorova vojska pobedila Kumane.[1] Tokom mongolske invazije na Kijevsku Rusiju 1238–1239. mnogi gradovi srednjeg Dnjepra su uništeni, verovatno uključujući Ltavu.[1]
Sredinom 14. veka region je bio deo Kijevskog vojvodstva, koje je bilo vazal Algirdasovoj Velikoj kneževini Litvaniji.[1] Prema ruskom istoričaru Aleksandru Šenjikovu, oblast oko današnje Poltave bila je deo Kumanskog vojvodstva koje je pripadalo Mansuru, Mamajevom sinu.[3] Šenjikov takođe tvrdi da se Mansursko vojvodstvo pridružilo Velikoj kneževini Litvaniji kao pridružena a ne vazalna država, i da je u to vreme već postojao grad Poltava.[3] Godine 1399. Mansurova vojska je pomogla vojsci Velikog vojvode Litvanije u bici na reci Vorskli, dok legenda kaže da je posle bitke kozak Mamaj pomogao Vitoldu da izbegne smrt.[3]
Grad se prvi put pominje pod imenom Poltava 1430. godine.[1] Navodno je 1430. godine litvanski vojvoda Vitold dao grad, zajedno sa Glinskom (danas selo u blizini grada Romnija) i Glinicom, Murzi Oleksu, koji je iz Zlatne horde prešao u Veliku kneževinu Litvaniju.[1] Godine 1430. Murza Oleksa je kršten kao Aleksandar Glinski, koji je bio rodonačelnik porodice Glinski.[1] Prema Šenjinkovu, Aleksandra Glinskog je 1390. godine krstio Kiprijan, mitropolit kijevski, koji je povratio titulu mitropolita kijevskog i cele Rusije (a ne mitropolita male Rusije i Litvanije) i 6. marta 1390. trajno preselio u Moskvu.[3]
Krimski kan Mengli Giraj je 1482. srušio Poltavu.[1]
Rani novi vek[uredi | uredi izvor]
Godine 1537. Ografena Vasilivna Glinska (Bajbuza) prešla je Poltavu svom zetu Mihailu Ivanoviču Gribunovu-Bajbuzi.[1]
Nakon Lublinske unije 1569. godine, teritorija oko Poltave ulazi u sastav Poljske krune. Godine 1630. Poltava je pripala poljskom magnatu Bartolomeju Obalkovskom.[1] Godine 1641. je pripala Aleksandru Konijecpoljskom.[1] In Godine 1646. Poltava je postala deo Višnjovjecke Ordinacije (veliko imanje Višnjovjeckih u levoobalnoj Ukrajini sa centrom u Lubninu), kojim je upravljao rusinsko-poljski magnat Jeremija Višnjovjecki (1612–1651).[1]
Godine 1648. grad je postao baza istaknutog puka ukrajinskih Kozaka, i služio je kao kozačko uporište tokom ustanka Bogdana Hmeljnickog.[1] IGodine 1650, u znak sećanja na pobedu kozačke vojske nad poljskom vojskom na reki Poltavki, mitropolit kijevski Silvestar Kosov naredio je da se u Poltavi osnuje manastir Vozdviženje časnog Krsta u Poltavi. Projekat je finansirao veliki broj uglednih meštana, među kojima su Martin Puškar, Ivan Iskra, Ivan Kramar i mnogi drugi.[1]
Tokom Perejaslavskog sabora 1654. godine, poltavski gradski delegati su se zakleli na vernost caru Moskve, nakon čega je stolnik Andrej Spasiteljev stigao u Poltavu i zabeležio 1.335 stanovnika koji su se zakleli na vernost.[1] Godine 1658. Poltava je postala centar antivladine pobune koju je predvodio Martin Puškar, koji je osporio legitimnost izbora Ivana Vihovskog na mesto hetmana Zaporoške vojske.[1] Ustanak je ugušen uz pomoć krimskih Tatara.[1]
Po tom pitanju boljar Vasilij Borisovič Šeremetjev pisao je Alekseju I 8. juna 1658.: "... Čerkaski [kozački] grad Poltava je opustošen i spaljen do temelja i samo ako Veliki vladar naredi da se ponovo izgradi na tatarskoj Sokmi (putu) Bakejevskog puta i zaštiti mnoge svoje suverene gradove od tatarskih pustošenja.".[1] Potpisivanjem mira u Andrusovu, grad je konačno pripao Ruskom carstvu, ali je ostao u sastavu Kozačkog hetmanata.
Grad je stradao u Velikom turskom ratu kada je 1695. godine Petro Ivanenko podigao antimoskovski ustanak uz pomoć krimskih Tatara, koji su opustošili lokalni manastir.[1] Iste godine Poltavski puk je aktivno učestvovao u Azovskom pohodu koji su rezultirali zauzimanjem turske tvrđave Kizi-Kermen (danas grad Berislav, Hersonska oblast).[1] Dana 8. jula (novi kalendar) ili 27. juna (stari kalendar) 1709. održana je bitka kod Poltave u blizini grada tokom Velikog severnog rata. Bitka se završila odlučnom pobedom Petra Velikog nad švedskim snagama i imala je veliki istorijski značaj za Ruse.[1] Godine 1710. u gradu i okolini zavladala je kuga.[1] Sredinom 18. veka Kolomak šuma kod Poltave postala je baza hajdamaka (kozačkih paravojnih grupa).[1]
Do 1770. Poltava je imala nekoliko fabrika cigala, pukovskog lekara i apoteku. Te iste godine grad je održao četiri sajma.[1] Godine 1775. postao je grad Novorosijske gubernije, koju je čuvala 8. četa Dnjeparskog štučkog puka sa sedištem u Kobeljaki.[1] Godine 1775. Poltavski manastir Vozdviženje časnog Krsta (rus. Крестовоздвиженский монастырь) postao je sedište episkopa novostvorene eparhije slavjansko-hersonske. Ova velika nova eparhija obuhvatala je zemlje Novorosijske i Azovske gubernije severno od Crnog mora.[4][5]
Pošto je veliki deo tog područja Rusija tek nedavno osvojila od Osmanskog carstva, a veliki broj pravoslavnih grčkih doseljenika je bio pozvan da se naseli u regionu, imperijalna vlada je izabrala poznatog grčkog naučnika Evgenija Vulgarisa da predsedava novom eparhijom. Posle njegovog penzionisanja 1779. godine, zamenio ga je drugi grčki teolog Nikifor Teotokis.[4][5]
Godine 1779. grad je osnovao Poltavsku županijsku školu, koja je postala njegova prva svetovna obrazovna ustanova.[1] Godine 1787. Katarina Velika se zaustavila u Poltavi na putu sa Krima, u pratnji Grigorija Potemkina, Aleksandra Suvorova i Mihaila Kutuzova.[1] U Poltavi, 7. juna 1787. godine, pred još jedan Rusko-turski rat, Potemkin je dobio titulu "princ od Tauride", dok je Suvorov dobio tabaket sa monogramom.[1] Godine 1802. grad je postao sedište novoosnovane Poltavske gubernije.[1] Stanovništvo grada 1802. godine činilo je oko 8.000 stanovnika.[1] Iste godine u Poltavi je otvorena bolnica sa 20 kreveta koju je finansirala vlada.[1]
19. vek[uredi | uredi izvor]
Dana 2. februara 1808. osnovana je Poltavska muška gimnazija.[1] Dana 20. juna 1808. godine u grad su pozvane oko 54 porodice zanatlija iz nemačkih kneževina koje su se naselile u novoosnovanom naselju Sloboda sa oko 50 kuća.[1] Godine 1810. u Poltavi je živelo 8.328 ljudi;[1] te iste godine podignuto je prvo gradsko pozorište.[1] U avgustu 1812. godine, po naređenju Maloruskog general-gubernatora Lobanova-Rostovskog, čuveni ukrajinski pisac i državnik Ivan Kotljarevski formirao je 5. poltavski konjički kozački puk.[1]
Do 1860. godine Poltava je imala oko 30.000 stanovnika, okružnu školu, gimnaziju, duhovnu akademiju, kadetski korpus, biblioteku i nekoliko škola. Godine 1870. otvorena je železnička stanica, što je dovelo do brzog ekonomskog rasta u regionu. Međutim, do 1914. godine stanovništvo Poltave (oko 60.000) je uglavnom radilo u malim preduzećima. Krajem 19. i početkom 20. veka Poltava je postala važan kulturni centar, gde su delovali mnogi predstavnici ukrajinskog nacionalnog preporoda.
20. vek[uredi | uredi izvor]
Tokom događaja 1917–1920, Poltava je bila pod vlašću niza vlada, uključujući Centralnu Radu, Hetmanat, Ukrajinsku Narodnu Republiku, Beli pokret i boljševike. Nakon što je postala deo Ukrajinske SSR, Poltava je doživela ubrzani industrijski rast, a njeno stanovništvo se povećalo na 130.000 do 1939. godine.
U Drugom svetskom ratu, nacistički Vermaht je okupirao Poltavu od kraja oktobra 1941. do 23. septembra 1943. godine, kada je ponovo zauzet tokom černigovsko-poltavske strateške ofanzive u bici na Dnjepru. Tokom nacističke okupacije jevrejska populacija (9,9% ukupne populacije 1939. godine) bila je zatvorena u getu pre nego što je ubijena tokom masovnih pogubljenja koje je izvršila Ajnzacgrupa i sahranjena u masovnim grobnicama u tom području.[6]
Do leta 1944. Vazduhoplovne snage Sjedinjenih Država izvele su brojne bombardovanje nacističke Nemačke pod nazivom Operacija Frantik. Vazduhoplovna baza Poltava, kao i avio-baza Mirgorod, korišćene su kao istočne lokacije za sletanje teških bombardera B-17 koji su učestvovali u tim operacijama.
Posleratna obnova Poltave nastavljena je 1950-ih i 1960-ih godina. Grad je postao važan centar vojnog obrazovanja u Sovjetskom Savezu, gde su se pripremali raketni i komunikacioni oficiri, a tu su bili smešteni i teški bombarderi Sovjetskog ratnog vazduhoplovstva.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Klima[uredi | uredi izvor]
Poltava ima toplo-letnju umerenokontinentalnu klimu (Kepen: Dfb), sa četiri različita godišnja doba, jedan je od najhladnijih gradova u Ukrajini. Godišnje padavine su prilično ravnomerno raspoređene, sa najvećom koncentracijom leti, a zimi padaju u obliku snega.[7][8][9]
| Klima Poltava (1991–2020, ekstremi 1948–danas) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 11,1 (52) |
16,0 (60,8) |
22,4 (72,3) |
29,9 (85,8) |
34,2 (93,6) |
35,7 (96,3) |
39,0 (102,2) |
39,4 (102,9) |
35,2 (95,4) |
29,6 (85,3) |
20,0 (68) |
13,5 (56,3) |
39,4 (102,9) |
| Maksimum, °C (°F) | −1,7 (28,9) |
−0,3 (31,5) |
5,6 (42,1) |
15,1 (59,2) |
21,7 (71,1) |
25,2 (77,4) |
27,5 (81,5) |
27,1 (80,8) |
20,7 (69,3) |
12,9 (55,2) |
4,8 (40,6) |
−0,2 (31,6) |
13,2 (55,8) |
| Prosek, °C (°F) | −4,2 (24,4) |
−3,4 (25,9) |
1,7 (35,1) |
9,9 (49,8) |
16,0 (60,8) |
19,7 (67,5) |
21,7 (71,1) |
21,0 (69,8) |
15,2 (59,4) |
8,4 (47,1) |
1,9 (35,4) |
−2,6 (27,3) |
8,8 (47,8) |
| Minimum, °C (°F) | −6,5 (20,3) |
−6,0 (21,2) |
−1,6 (29,1) |
5,2 (41,4) |
10,6 (51,1) |
14,6 (58,3) |
16,4 (61,5) |
15,5 (59,9) |
10,4 (50,7) |
4,8 (40,6) |
−0,4 (31,3) |
−4,7 (23,5) |
4,9 (40,8) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | −32,2 (−26) |
−29,1 (−20,4) |
−22,8 (−9) |
−11,1 (12) |
−1,7 (28,9) |
3,0 (37,4) |
7,2 (45) |
2,8 (37) |
−3,0 (26,6) |
−11,1 (12) |
−21,5 (−6,7) |
−28,6 (−19,5) |
−32,2 (−26) |
| Količina padavina, mm (in) | 41,7 (1,642) |
34,6 (1,362) |
37,5 (1,476) |
39,3 (1,547) |
53,0 (2,087) |
72,7 (2,862) |
69,0 (2,717) |
42,9 (1,689) |
54,1 (2,13) |
50,7 (1,996) |
45,2 (1,78) |
41,8 (1,646) |
582,5 (22,933) |
| Dani sa padavinama (≥ 1.0 mm) | 8,6 | 7,5 | 7,8 | 7,1 | 7,8 | 9,0 | 7,7 | 5,6 | 6,6 | 6,1 | 7,7 | 8,5 | 90,0 |
| Relativna vlažnost, % | 85,9 | 82,5 | 76,4 | 64,8 | 61,3 | 67,2 | 66,7 | 63,1 | 70,5 | 77,4 | 85,9 | 86,6 | 74,0 |
| Sunčani sati — mesečni prosek | 68 | 76 | 132 | 183 | 266 | 293 | 301 | 285 | 215 | 144 | 59 | 42 | 2.064 |
| Izvor #1: Pogoda.ru[10] | |||||||||||||
| Izvor #2: Svetska meteorološka organizacija (vlažnost i padavine 1981–2010; sunčani dani 1961–1990)[11][12] | |||||||||||||
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Prema proceni, u gradu je 2012. živelo 297.589 stanovnika.
| 1979. | 1989. | 2001. | 2012. |
|---|---|---|---|
| 278.931[13] | 314.740[13] | 317.998[13] | 297.589[13] |
Gradska vlada[uredi | uredi izvor]
Poltava je administrativni centar Poltavske oblasti. Međutim, Poltava je grad oblasne podređenosti, tako da je direktno podređen regionalnim vlastima, a ne regionalnoj administraciji koja se nalazi u samom gradu.
Vlada Poltave sastoji se od 50-članog Gradskog veća Poltave (ukr. Полтавська Міська рада) na čijem čelu je sekretar. Aktuelni gradonačelnik grada je Oleksandr Mamaj, koji je položio zakletvu 4. novembra 2010. nakon što je izabran sa više od 61 odsto glasova.[14] Godine 2015. ponovo je izabran za kandidata partije Savesti Ukrajine sa 62,9% u drugom krugu izbora za gradonačelnika.[15]
Teritorija Poltave je podeljena na 3 administrativna rejona (okruga):[16]
- Ševčenkov rejon,[17][18] na jugozapadu sa površinom od 2.077 hektara i populacijom od 147.600 u 2005. To je uglavnom stambena oblast i obuhvata centar grada.
- Kijevski rejon,[19] je najveći po površini, koji obuhvata 5.437 hektara, ili 52,8% od ukupnog grada koji se nalazi na severu i severozapadu. Njegov popis 2005. godine iznosio je 111.900. Ovaj okrug ima veliku industrijsku zonu.
- Podiljski rejon,[20] na istoku i jugoistoku, u dolini reke Vorskle, sa površinom od 2.988 hektara i populacijom od 53.700 2005. godine.
Kultura[uredi | uredi izvor]
Centar starog grada je polukružni neoklasični trg sa toskanskim redom od livenog gvožđa (1805–1811), podignutim u znak sećanja na stogodišnjicu bitke kod Poltave. Petar Veliki je slavio svoju pobedu u Spasiteljevoj crkvi, a to drveno svetilište iz 17. veka pažljivo je očuvano do danas. Petokupolna gradska katedrala, posvećena Vozdviženju časnog Krsta, vrhunski je spomenik kozačkog baroka, podignuta između 1699. i 1709. godine. U celini, katedrala predstavlja jedinstvo koje čak ni neoklasični zvonik nije uspeo da pokvari. Još jedna barokna crkva, posvećena Uspenju Presvete Bogorodice, srušena je 1934. i obnovljena 1990-ih.
Mala planeta 2983 Poltava koju je 1981. otkrio sovjetski astronom Nikolaj Černih nazvana je po ovom gradu.[21]
Sport[uredi | uredi izvor]
Najpopularniji sport je fudbal. U gradu se nalaze dva profesionalna fudbalska tima: FK Vorskla Poltava koja nastupa u Premijer ligi Ukrajine u fudbalu i FK Poltava koja nastupa u Drugoj ligi. U Poltavi postoje 3 stadiona: stadion Butovski Vorskla (glavni gradski stadion), stadion Dinamo se nalazi u centru grada i stadion Lokomotiva koji se nalazi u Podiljskom rejonu.
Poznati stanovnici[uredi | uredi izvor]
- Verka Serdjučka – ukrajinska pevačica
- Sonja Delone – ukrajinsko-francuska umetnica, suosnivač umetničkog pokreta Orfizam, poznat po upotrebi jakih boja i geometrijskih oblika
- Nikolaj Gogolj – pisac
- Anatolij Lunačarski – ruski marksistički revolucionar i prvi sovjetski narodni komesar prosvete odgovoran za kulturu i obrazovanje
- Mikola Lisenko – Kompozitor, osnivač prve ukrajinske škole klasične muzike
- Ivan Paskjevič – ukrajinski vojskovođa u ruskoj službi
- Simon Petljura – ukrajinski političar i državnik, vođa ukrajinske borbe za nezavisnost nakon Ruske revolucije 1917.
- Grigorij Skovoroda – ukrajinski pesnik, filozof i kompozitor
- Pajsije Veličkovski – pravoslavni monah i teolog poznat po promovisanju starecizma
Saobraćaj[uredi | uredi izvor]
Transportna infrastruktura Poltave sastoji se od dve glavne železničke stanice sa železničkim vezama sa Kijevom, Harkovom i Kremenčugom. Linija Poltava-Kijev je elektrifikovana i koristi je Poltava Ekspres. Elektrifikacija linije Poltava-Harkov je završena u avgustu 2008. godine.[22]
Avtovokzal služi kao gradska autobuska stanica. Autobusi za lokalne opštinske linije polaze sa „AC-2“ (autostanica br. 2 Ševčenkovom ulicom) i „AC-3“ (ulica Zinkivska). Lokalni opštinski autobusi staju duž Ševčenkove ulice. Maršrutke opslužuju područja gde redovan autobuski pristup nije dostupan, međutim, one su u privatnom vlasništvu i skuplje su u odnosu na gradske autobuse. Pored njih, trolejbuska mreža od 10 ruta od 72,6 kilometara prolazi kroz grad. Na trasama grada ide više od 50 trolejbusa.
Poltavu takođe opslužuje međunarodni aerodrom, koji se nalazi van granica grada u blizini sela Ivaški. Međunarodni autoput M03, koji povezuje Poltavu sa Kijevom i Harkovom, prolazi kroz južnu periferiju grada. Postoji i regionalni autoput P-17 koji prelazi Poltavu i povezuje je sa Kremenčukom i Sumijem.[23]
Obrazovanje[uredi | uredi izvor]
Poltava je oduvek bila jedan od najvažnijih naučnih i obrazovnih centara u Ukrajini. Glavni univerziteti i institucije visokog obrazovanja uključuju sledeće:
- Poltavski nacionalni pedagoški univerzitet V. G. Korolenko
- Nacionalni univerzitet "Jurij Kondratjuk Poltavska politehnika"
- Poltavska agrarna državna akademija
- Poltavski državni medicinski univerzitet kao Poltavski medicinski i stomatološki univerzitet 2021. godine Ukrajinska medicinska stomatološka akademija (UMSA) promenjena je u Poltavski državni medicinski univerzitet (PSMU)
- Poltavski univerzitet ekonomije i trgovine
- Poltavski vojni institut veza
- Poltavski pravni institut Nacionalnog pravnog univerziteta Jaroslav Mudrij
- Poltavski ogranak Državne akademije za statistiku, region i revizija Državnom komitetu za statistiku Ukrajine
Astronomija
- Poltavska gravimetrijska opservatorija (PGO) se nalazi malo severnije od centra grada (ulica Mjasojedov 27–29). Njegov glavni pravci rada su merenje rotacije Zemlje, varijacije geografske širine (primenjujući posmatranja zenitnih zvezda, posmatranja lunarne okultacije i drugo)
- Osmatračka stanica PGO u ruralnom području, nekih 20 km istočno duž autoputa M03-E40. Tu se nalazi i radioteleskop URAN-2 (ukr. URAN-2)
Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]
Veliko Trnovo, Bugarska (1963)
Filderštat, Nemačka- Lajnfelden-Ehterdingen
- Ostfildern, Nemačka
Irondikvojt, SAD
Kristijanstad, Švedska
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Zgrada Plemićke skupštine -
Državna upravna zgrada (Rusko carstvo) -
Crkva Spasa -
Poltavsko pozorište muzike i drame -
„Grand hotel“ trgovca Ginzburga -
Obelisk u čast Ivana Kotljarevskog -
Vila Bahmatskog u mavarskom stilu -
Krestovozdviženski manastir -
Tradicionalni ukrajinski bunar, "krinica -
Bivša zgrada Regionalne uprave -
Nacionalni tehnički univerzitet -
Masovna grobnica ruskih vojnika (poginulih u bici kod Poltave) -
Glavna pešačka ulica -
-
Okrugli trg u centru Poltave
.JPG)
,.jpg)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f h c č dž š aa ab av ag ad ađ Poltava: chronicles of the most important events. "History of Poltava" website.
- ^ Antipovich, G., Buryak, Voloskov, V., others. Poltava: a book for tourists. Ed.2. "Prapor". Kharkiv, 1989.
- ^ a b v g Duchy of the Mamai's descendants. Zarusskiy.org. 29 June 2008
- ^ a b Evgeniй Bulgaris (Eugenios Voulgaris's biography)
- ^ a b Nikifor Feotoki (Nikephoros Theotoki's biography)
- ^ „The Untold Stories. The Murder Sites of the Jews in the Occupied Territories of the Former USSR”. yadvashem.org. Arhivirano iz originala 07. 12. 2021. g. Pristupljeno 18. 6. 2017.
- ^ „Poltava, Ukraine Köppen Climate Classification (Weatherbase)”. Weatherbase. Pristupljeno 2020-10-02.
- ^ „Climate in Poltava, Ukraine”. Worlddata.info (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-10-02.
- ^ „Climate Poltava Oblast: Temperature, climate graph, Climate table for Poltava Oblast - Climate-Data.org”. en.climate-data.org. Pristupljeno 2020-10-02.
- ^ Pogoda i Klimat – Klimat Poltava [Weather and Climate – The Climate of Poltava] (na jeziku: ruski). Weather and Climate (Pogoda i klimat). Pristupljeno 29. 10. 2021.
- ^ „World Meteorological Organization Climate Normals for 1981–2010”. World Meteorological Organization. Arhivirano iz originala 17. 7. 2021. g. Pristupljeno 17. 7. 2021.
- ^ „Poltava Climate Normals 1961–1990”. World Meteorological Organization. Arhivirano iz originala 19. 7. 2021. g. Pristupljeno 18. 7. 2021.
- ^ a b v g „UKRAINE: Major Cities”. City Population. Pristupljeno 10. 11. 2012.
- ^ „Oleksandr Mamay won at the elections for the mayor of Poltava” (na jeziku: ukrajinski). Dzerkalo Tyzhnya. 6. 11. 2010. Arhivirano iz originala 23. 8. 2011. g. Pristupljeno 14. 5. 2011.
- ^ Mamai reelected as Poltava mayor – election commission, Interfax-Ukraine (16 November 2015)
- ^ „Poltavska Oblast, city of Poltava (raion councils of the cities)” (na jeziku: ukrajinski). Verkhovna Rada. Arhivirano iz originala 21. 5. 2011. g. Pristupljeno 4. 1. 2009.
- ^ „Official resource.” (na jeziku: ukrajinski). Oktiabrskyi Raion Council of Poltava. 2008. Arhivirano iz originala 2. 12. 2008. g. Pristupljeno 3. 1. 2009.
- ^ „Information of the Oktiabrskyi Raion of Poltava” (na jeziku: ukrajinski). Poltava City Council. 2007. Arhivirano iz originala 5. 4. 2009. g. Pristupljeno 3. 1. 2009.
- ^ „Information of the Kyivskyi Raion of Poltava” (na jeziku: ukrajinski). Poltava City Council. 2007. Arhivirano iz originala 5. 4. 2009. g. Pristupljeno 3. 1. 2009.
- ^ „Information of the Leninskyi Raion of Poltava” (na jeziku: ukrajinski). Poltava City Council. 2007. Arhivirano iz originala 5. 4. 2009. g. Pristupljeno 3. 1. 2009.
- ^ Schmadel, Lutz D. (2003). Dictionary of Minor Planet Names (5th izd.). New York: Springer Verlag. str. 246. ISBN 3-540-00238-3.
- ^ „Poltava-Kharkiv rail line” (na jeziku: ruski). Pristupljeno 21. 9. 2008.
- ^ Poltava – Plan. Kyiv Army-Cartographic Fabric.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Gradska uprava Poltave Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. septembar 2009)
- „Official website” (na jeziku: ukrajinski). Poltava City Council. Arhivirano iz originala 25. 09. 2009. g. Pristupljeno 10. 09. 2010.
- „News” (na jeziku: ukrajinski). Poltava Oblast State Administration. Arhivirano iz originala 20. 01. 2021. g. Pristupljeno 05. 05. 2022.
- „Poltava Istoricheskaya5” (na jeziku: ruski). poltavahistory.inf.ua.
- „Main” (na jeziku: ruski). Transport of Poltava (unofficial project). Arhivirano iz originala 17. 12. 2008. g. Pristupljeno 14. 5. 2011.
- „Photos of Poltava” (na jeziku: ruski).
- The murder of the Jews of Poltava Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. decembar 2021) during World War II, at Yad Vashem website.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
| Ostale | |
