Pol Gringard

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Pol Gringard
Pol Gringard 2009.
Lični podaci
Datum rođenja(1925-12-11)11. decembar 1925.
Mesto rođenjaNjujork, SAD
Datum smrti13. april 2019.(2019-04-13) (93 god.)
Mesto smrtiNjujork, SAD
Naučni rad
Poljemedicina, neuronauka
InstitucijaUniverzitet Rokfeler
UčeniciVinsent Astor
NagradeNobelova nagrada za medicinu 2000. godine

Pol Gringard (engl. Paul Greengard; Njujork Siti, 11. decembar 1925 — Njujork, 13. april 2019) bio je američki neurolog, najpoznatiji po svom radu na molekularnoj i ćelijskoj funkciji neurona. Godine 2000. Arvid Karlson, Pol Gringard i Erik R. Kandel dobili su Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu, za svoja otkrića koja se odnose na prenos signala u nervnom sistemu. Bio je profesor Vinsenta Astora na Univerzitetu Rokfeler.[1] Radio je u naučnom savetodavnom odboru, kao i u naučnom savetu Fondacije za istraživanje mozga i ponašanja. Bio je oženjen međunarodno poznatom vajarkom Ursulom Ridingsvardom.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je u Njujorku. Njegova starija sestra bila je glumica i pisac Kris Čejs, koja je umrla 2013, sa 89 godina.[2] Majka im je umrla na porođaju,[3] a otac se ponovo oženio 1927. godine. [4] Polovi roditelji, braće i sestre bili su Jevreji, a maćeha pripadnik episkopske crkve. On i njegova sestra bili su hrišćanski odgajani. [5]

Tokom Drugog svetskog rata, služio je u Američkoj ratnoj mornarici kao tehničar elektronike na masačusetskom tehnološkom institutu, radeći na sistemu upozoravanja protiv japanskih aviona kamikaze. Nakon Drugog svetskog rata pohađa koledž Hamilton, gde je i diplomirao 1948. matematiku i fiziku. Nije se posvetio fizici, jer je smatrao da se većina posleratnih istraživanja fokusiralo na nuklearno oružje, i umesto toga se zainteresovao za biofiziku.

Započeo je postdiplomske studije na Univerzitetu Džons Hopkins, u laboratoriji Holdana Kefera Hartlajna. Inspirisan predavanjem Alana Hodžkina, započeo je rad na molekularnoj i ćelijskoj funkciji neurona. Doktorirao je 1953. godine i započeo postdoktorski rad na Univerzitetu u Londonu, Kembridžu i Amsterdamu.[6] [3] Postao je direktor odeljenja za biohemiju u Novartisu.

Nakon što ga je napustio 1967. godine, kratko je radio na medicinskom fakultetu Albert Ajnštajn, pre nego što je postao profesor na katedri za farmakologiju na Univerzitetu Jejl. Godine 1983. pridružio se Univerzitetu Rokfeler.[6] Bio je član odbora naučnih guvernera istraživačkog instituta.[7]

Umro je 13. aprila 2019.[8] [9]

Istraživanje[uredi | uredi izvor]

Svoja istraživanja fokusirao je na događaje unutar neurona koji su izazvali neurotransmiteri. On i njegove kolege istraživači su proučavali ponašanje kaskada sistema sekundarnih glasnika koji pretvaranje spajanja neurotransmitera sa receptorom transformišu u trajne promene neurona. U nizu eksperimenata, Gringard i njegove kolege pokazali su da kada dopamin komunicira sa receptorom na ćelijskoj membrani neurona, izaziva povećanje cikličnog adenozina monofosfata unutar ćelije. Ovo povećanje cikličnog adenozina monofosfata, zauzvrat, aktivira protein kinaza A, koji druge proteine uključuje ili isključuje dodavanjem fosfatnih grupa u reakciji poznatoj kao fosforilacija. Proteini aktivirani fosforilacijom tada mogu izvršiti brojne promene u ćeliji: prepisati DNK da bi se napravili novi proteini, premestiti više receptora u sinapsu (i na taj način povećati osetljivost neurona) ili premestiti jonske kanale na površinu ćelije (i na taj način povećati uzbudljivost ćelije). Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu 2000. primio je zajedno sa Arvidom Karlsonom i Erikom R. Kandelom za rad na centralnom regulatornom proteinu DARPP-32.[10]

Porodica[uredi | uredi izvor]

Iz prvog braka imao je dva sina, Kloda i Leslija.[11] Klod Gringard je doktorirao matematiku na Univerzitetu Kalifornije i osnivač je Foss Hill Partners. Lesli je doktorirao na univerzitetu Jejl, profesor je matematike i računarskih nauka i direktor instituta za matematičke nauke, dobitnik nagrade Leroj Stil za seminarski doprinos istraživanju.[12]

Pol Gringard se 1985. oženio međunarodno poznatom vajarkom Ursulom Ridingsvardom, koja je primila brojne nagrade i stipendije, uključujući dve nagrade Nacionalne zadužbine za umetnost, stipendiju Gugenhajm i tri nagrade američke sekcije međunarodnog udruženja kritičara umetnosti.[13] Članica je američke akademije umetnosti i književnosti, a njena umetnička dela nalaze se među stalnim kolekcijama muzeja moderne umetnosti u Njujorku, metropolitanskog muzeja umetnosti, bruklinskog muzeja, muzeja umetnosti Nelson-Atkins.

Žalbe na diskriminaciju[uredi | uredi izvor]

U februaru 2018. savezna porota u južnom okrugu Njujorka utvrdila je da je Univerzitet Rokfeler odgovoran za diskriminaciju na osnovu rase i nacionalnog porekla Gringarda, 2007. u njegovoj laboratoriji.[14] [15]

Nagrada Pearl Meister Gringard[uredi | uredi izvor]

Pol Gringard je svoj honorar, od Nobelove nagrade, uložio u finansiranje nagrade Pearl Meister Gringard, nagrada za naučnice. Nagrada je nazvana po njegovoj majci koja je umrla na porođaju.[3] Osnovana je 2004. godine sa ciljem da se ukaže na izuzetni doprinos žena u nauci, pošto, kako je primetio Gringard, „žene još ne dobijaju nagrade i priznanja na nivou koji je proporcionalan njihovim dostignućima“.[16] Godišnja nagrada dodeljuje se ženi koja provodi biomedicinska istraživanja.[17]

Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Paul Greengard profile”. Rockefeller University. Arhivirano iz originala 22. 9. 2008. g. Pristupljeno 28. 9. 2008. 
  2. ^ „Irene Kane”. IMDb. Pristupljeno 15. 7. 2020. 
  3. ^ a b v „The Academy Remembers President's Council Member, Dr. Paul Greengard”. The New York Academy of Sciences. 16. 4. 2019. Arhivirano iz originala 09. 05. 2019. g. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  4. ^ Dreifus, Claudia (26. 9. 2006). „He Turned His Nobel Into a Prize for Women”. The New York Times. 
  5. ^ Profile of Paul Greengard, nobelprize.org; accessed December 28, 2013.
  6. ^ a b „Paul Greengard, PhD”. The Michael J. Fox Foundation. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  7. ^ „The Michael J. Fox Foundation and The Michael Stern Parkinson's Research Foundation Join Forces to Accelerate Novel Ideas in Parkinson's Research”. The Michael J. Fox Foundation. 30. 6. 2015. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  8. ^ Gellene D (14. 4. 2019). „Paul Greengard, 93, Nobel Prize-Winning Neuroscientist, Is Dead”. The New York Times. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  9. ^ „Pioneering neuroscientist and Nobel laureate Paul Greengard dies at 93” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 4. 2019. 
  10. ^ „Press Release: The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2000”. NobelPrize.org. 9. 10. 2000. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  11. ^ Clem Richardson (3. 2. 2003). „A Nobel Patriarch 2000 Winner Head Of Talented Family”. NYDailyNews.com. Daily News. Pristupljeno 31. 5. 2011. 
  12. ^ „Leslie F. Greengard”. www.math.nyu.edu. Pristupljeno 15. 7. 2020. 
  13. ^ Rydingsvard, Ursula von. „When Sculpting Cedar, This Artist Is Tireless And Unsentimental”. NPR.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 15. 7. 2020. 
  14. ^ „$2.25 Million Jury Verdict in Race/National Origin Discrimination Case Against Rockefeller University”. 28. 2. 2018. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  15. ^ Fisher J (3. 6. 2007). „Bias Suit Slaps City Nobel Prof”. The New York Post. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  16. ^ Betsy Hanson (17. 12. 2004). „The Birth of an Award”. Benchmarks. Arhivirano iz originala 7. 2. 2012. g. Pristupljeno 28. 9. 2008. 
  17. ^ Dreifus, Claudia (26. 9. 2006). „He Turned His Nobel Into a Prize for Women”. New York Times. Pristupljeno 26. 9. 2006. 
  18. ^ „Paul Greengard”. National Academy of Sciences. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  19. ^ „Daniel Giraud Elliot Medal”. National Academy of Sciences. Pristupljeno 16. 2. 2011. 
  20. ^ „Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement”. www.achievement.org. American Academy of Achievement. 
  21. ^ „Premi e riconoscimenti - Lauree Honoris Causa” (na jeziku: Italian). Arhivirano iz originala 08. 11. 2017. g. Pristupljeno 27. 1. 2018. 
  22. ^ „Golgi Medal Award - Washington” (na jeziku: Italian). Arhivirano iz originala 07. 11. 2017. g. Pristupljeno 27. 1. 2018. 
  23. ^ „Gruppe 7: Medisinske fag” (na jeziku: Norwegian). Norwegian Academy of Science and Letters. Arhivirano iz originala 27. 9. 2011. g. Pristupljeno 7. 10. 2010. 

Izvori[uredi | uredi izvor]

  • Les Prix Nobel. 2001. The Nobel Prizes 2000, Editor Tore Frängsmyr, Nobel Foundation: Stockholm.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Pol Gringard na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Пол_Грингард&oldid=27602662”