Vilim Galjer
| vilim galjer | |
|---|---|
 Vilim Galjer Šišo | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 11. januar 1911. |
| Mesto rođenja | Prugovac, kod Bjelovara, Austrougarska |
| Datum smrti | 4. mart 1942. (31 god.) |
| Mesto smrti | Šturlić, kod Slunja, ND Hrvatska |
| Profesija | poštanski činovnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1940. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. |
Vilim Galjer — Šišo (Prugovac, kod Bjelovara, 11. januar 1911 — Šturlić, kod Slunja, 4. mart 1942), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 11. januara 1911. godine u Prugovcu kod Bjelovara. Po zanimanju je bio poštanski činovnik.
Opredelio se za revolucionarni radnički pokret još za vreme pohađanja gimnazije u Bjelovaru kada je postao član Saveza komunističke omladine Jugoslavije. Posle završenog školovanja, radio je u PTT struci u Slavonskom Brodu, Osijeku i Zagrebu. Njegov revolucionarni rad zapažen je u krugovima poštanskih radnika u Zagrebu i u Udruženju PTT radnika Hrvatske. Komunističke partije Jugoslavije je preko Galjera organizovala ilegalne grupe u svim važnijim PTT jedinicama u Zagrebu.
Godine 1940. Vilim Galjer je postao član Komunističke partije Jugoslavije, te je uz učestvovanje Voje Kovačevića, člana Mesnog komiteta Komunističke partije Hrvatske za Zagreb, formirao u Pošti Zagreb partijsku organizaciju i postao njen sekretar. Pod njegovim rukovodstvom, ova partijska organizacija izvršavala je zadatke poput raspačavanja partijske štampe i materijala, skrivanja povratnika iz Španskog građanskog rata, prebacivanja mnogih drugova po zadatku Partije iz Zagreba u razna mesta na pruzi Zagreb-Beograd, Zagreb-Split, Zagreb-Rijeka i ostalo. Posebno važan zadatak Vilim Galjer je vršio u leto 1941. godine, kada je bio posrednik u održavanju veze između Centralnog komiteta Komunističke partije Hrvatske i Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije u Beogradu.
Diverzija na Glavnoj pošti[uredi | uredi izvor]
Kada je, u avgustu 1941. godine, partijska organizacija dobila zadatak od sekretara Centralnog komiteta KPH Rada Končara da izvedu diverziju na telefonske uređaje u Glavnoj pošti u Zagrebu,[1] Vilim Galjer i Vojo Kovačević organizovali su tu veliku diverziju. Galjer je izabrao tri osobe koje će neposredno izvršiti postavljeni zadatak, a i sam je učestvovao u organizovanju prebacivanja eksploziva u zgradu Glavne pošte u Jurišićevoj ulici. Posle jednomesečnog rada, 14. septembra 1941. godine, izazvana je serija eksplozija od pet paklenih mašina koje su bile ugrađene u telefonske uređaje u tri odvojene sale. To su bile vojne i PTT međugradske telefonske veze i automatska telefonska centrala za grad Zagreb, izuzetno čuvane od nemačkih i ustaških vlasti. Ovom diverzijom prekinute su, žičanim putem organizovane, telefonske veze nemačke Vrhovne komande sa sopstvenim vojnim štabovima u SSSR-u, Rumuniji, Bugarskoj, Grčkoj i u Beogradu.[1] Kompletno je uništen sistem međugradskih telefonskih veza i ozbiljno oštećena gradska automatska centrala. Nemačke vlasti i PTT uprava morali su da ugrađuju nove uređaje za međugradske veze, a gradska telefonska centrala popravljana je sedam meseci.
Posebno je bio značajan moralno-politički efekat ove diverzije, zato što je ona izvršena u Zagrebu, centru Pavelićeve Nezavisne Države Hrvatske i što su je izveli komunisti Hrvati, a ustanicima u započetom ustanku na Kordunu, Baniji, Lici i u drugim regionima Hrvatske ta je akcija dala još snažniji podstrek i pokazala primer solidarizovanja u zajedničkoj borbi Srba i Hrvata.
Odlazak u partizane[uredi | uredi izvor]
Neposredno posle diverzije, Vilim Galjer je s ostalim učesnicima, Josipom Ćuljatom, Slavkom Markonom i Nadom Galjer, otišao u partizane na Kordun, gde je odmah postavljen za komandira Druge čete Trećeg bataljona Drugog kordunaškog partizanskog odreda, koji je dejstvovao na sektoru Slunja. Na čelu svoje čete u borbi s ustašama, u Šturliću kod Slunja, Vilim Galjer je poginuo 4. marta 1942. godine.
Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 27. novembra 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Oružane akcije i diverzije, sa portala Zagreb se bori (pristupljeno 8. decembra 2011.)”. Arhivirano iz originala 16. 05. 2014. g. Pristupljeno 08. 12. 2011.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
Narodni heroji iz Moslavine i Podravine | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni na teritoriji Moslavine i Podravine, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
| Moslavina |  | |
| Podravina | ||
Narodni heroji iz Zagreba i okoline | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni u Zagrebu i okolnim opštinama, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
| grad Zagreb |
|  |
| okolne opštine | ||