Nenad Šaponja

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Nenad Šaponja
Lični podaci
Puno imeNenad Šaponja
Datum rođenja(1964-04-13)13. april 1964. (60 god.)
Mesto rođenjaNovi Sad, SFR Jugoslavija
Obrazovanjemagistar medicinskih nauka
UniverzitetUniverzitet u Beogradu
Porodica
SupružnikDragoslava Živkov Šaponja
DecaStefan Šaponja i Filip Šaponja
RoditeljiMarko Šaponja
Jelena Šaponja (rođ. Ratković)
Književni rad
Jezik stvaranjasrpski
Žanrpoezija, književna kritika, esej, putopis

Nenad Šaponja (Novi Sad, 13. april 1964) srpski je književnik, književni kritičar i putopisac.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Diplomirao je na Medicinskom fakultetu u Novom Sadu (1991), a na Medicinskom fakultetu u Beogradu je magistrirao iz oblasti Socijalne psihijatrije (1994). Psihijatriju je specijalizovao 1993–96, a filozofiju studirao na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu.[1]

Radio je kao lekar opšte prakse u Medicinskom centru Zrenjanin (1991–1992) i kao specijalizant na Klinici za psihijatriju Medicinskog fakulteta u Novom Sadu (1993–1996). Od 1997. bavio se književnošću kao samostalni umetnik. Bio je stalni književni kritičar beogradske Politike (1997–2005). Kao televizijski kritičar i saradnik Radio-televizije Vojvodine uredio je više od 20 sati televizijskog programa iz oblasti književnosti. Bio je sekretar Društva književnika Vojvodine (2000–2003) i jedan je od osnivača i zamenik glavnog urednika časopisa Zlatna greda.[1]


Godine 2002. osnovao je Izdavačku kuću „Agora” sa sedištem u Zrenjaninu i redakcijom u Novom Sadu, u kojoj je kao urednik i izdavač potpisao više od 500 naslova. Brojne knjige koje je objavila „Agora” nagrađene su najprestižnijim literarnim priznanjima. Više od 50 knjiga u Agorinom izdanju dobile su najznačajnije domaće i svetske književne nagrade. Učestovao je i posetio brojne književne sajmove u zemlji i svetu (Frankfurt, Geteborg, Bolonja, Pariz, Buenos Ajres, Istanbul, Jerusalim, Šardža, Peking, Kairo).[2]


Direktor je i glavni urednik Izdavačke kuće „Agora” (od 2002). Direktor je Kulturnog centra Vojvodine „Miloš Crnjanski” (od 2021)[3]. Predsednik je Društva novosadskih književnika (od 2019), potpredsednik Udruženja izdavača i knjižara Srbije (od 2012) i predsednik Upravnog odbora Gradske biblioteke u Novom Sadu (od 2019–2022). Član je uredništva Letopisa Matice srpske (od 2021) i glavni i odgovorni urednik časopisa Nova misao (od br. 48). Član je Srpskog književnog društva.

Promoter je postmoderne poetike na našim prostorima, kao i osobenog interpretativnog pristupa delu koji podrazumeva „življenje” književnosti. Otkad objavljuje savremenu srpsku prozu kao urednik, ne piše o njoj, jer smatra da se radi o nespojivim pozicijama urednik/kritičar.[4]

Govori engleski jezik i služi se nemačkim jezikom.

Živi u Novom Sadu. Oženjen je dr Dragoslavom Živkov Šaponja, koja radi kao kardiolog na IKVBV u Sremskoj Kamenici.[5] Imaju dva sina, Stefana (1991) i Filipa (1999).[4]

Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]

Književni rad[uredi | uredi izvor]

Piše poeziju, eseje i prozu. Njegovi stihovi prepoznatljivi su u savremenoj srpskoj poeziji zbog stilske savršenosti, hermetičnosti i metafizičkog uvida.


Periodika i zbornici[uredi | uredi izvor]

Poezijom, kritikom, esejom, intervjuom i putopisom zastupljen je u časopisima, listovima i novinama: Polja (1982–1983, 1986–1992, 1997–1999, 2008, 2017, 2020), Quorum (1990), Književnost (1990, 1997, 2003, 2012), Ulaznica (1991, 1997, 1999–2000), Dnevnik (1991–1992, 1994–2001, 2010, 2016–2019), Gradina (1991, 1998, 2010), Književna reč (1991–1993, 1998), Pisac (1991), Braničevo (1991), Letopis Matice srpske (1993–2002, 2007, 2020), Književna klima (1994), Svitak (1995), Reč (1995, 1998), Sveske (1996–1997, 1999), Međaj (1996, 2001, 2004), Politika (1997–2005, 2007), Nedeljni dnevnik (1998–1999), Književne novine (2000), Rukovet (2001), Zlatna greda (2001, 2004–2005), Koraci (2002, 2007), Povelja (2012, 2017), Kovine (2013–2015), Nova Zora (2013), Naš trag (2016), Novi magazin (2018).[14]


Poezijom i kratkom pričom zastupljen je u zbornicima i antologijama: Pelud sveta: od Đorđa Sladoja do Ivane Vasić, Beograd 1997; Reči i senke: izbor iz transsimbolističkog pesništva devedesetih, Beograd 1997; Spiritus medicorum: antologija poezije lekara, Novi Sad 1998; Nordul sârbesc, Timişoara, 1998; Sto godina sto pesnika, Vojvodina XX vek, Novi Sad 2001; Srpska ljubavna poezija, Novi Sad 2002; Ozarenja, 255 srpskih pesnika, Beograd 2004; Lekari u savremenoj umetnosti Srbije, Novi Sad 2005; Antologija novije srpske poezije, Beograd 2005; Nebolomstvo, panorama srpskog pesništva kraja XX veka, Zagreb 2006; Orfeu îndrǎgostit, Timişoara 2006; Na skrivenom tragu, Beograd 2008; Pričaj mi… Kikinda Short, version 3.0, Kikinda 2009; Antologija Brankove nagrade, 1954–2010, Novi Sad 2010; Pisanija, Vranje 2013; Pesnici Novog Sada: panorama, Novi Sad 2019; Novi Sad – pesnička prestonica: antologija srpskih pesnika od XVIII do XXI veka, Novi Sad 2021.[14]


Učešće na književnim festivalima[uredi | uredi izvor]

Dela[uredi | uredi izvor]

Izgledam, dakle nisam. Nenad Šaponja (2017)

Poezija[uredi | uredi izvor]

Esej i književna kritika[uredi | uredi izvor]

  • Bedeker sumnje, Prosveta, 1997.
  • Autobiografija čitanja, Prosveta, 1999.
  • Iskustvo pisanja, Narodna knjiga, 2002.

Putopis[uredi | uredi izvor]

  • A Brisel se dâ prehodati lako, Sajnos, 2018.
A Brisel se da prehodati lako. Nenad Šaponja (2018)

Prevodi[uredi | uredi izvor]

Poezija mu je prevođena na engleski, španski, italijanski, makedonski, rumunski, slovački, azerbejdžanski, bugarski, ruski, slovenački, francuski, albanski i poljski jezik. U celosti su prevedene sledeće knjige:

  • Postoji li dopir na tvojata duša? (Postoji li dodir vaše duše?), „Makedonika litera”, Skoplje 2018 – prevod na makedonski Nove Cvetanovski.
  • O moarte dulce (Slatka smrt), „Brumar”, Temišvar 2019 – prevod na rumunski Robert Serban i Slavomir Gvozdenović; EMAG
  • Vyzerám, teda nie som (Izgledam, dakle nisam), „Vydavateľstvo Spolku slovenských spisovateľov”, Bratislava 2020 – prevod na slovački Zdenka Valent Belić; Spolok slovenských spisovateľov
  • Görünürəm, demeli yoxam (Izgledam, dakle nisam), „Alatoran”, Baku 2020 – prevod na azerbejdžanski Zuar Settarh; LITERAZ
  • Dulce muerte (Slatka smrt), „Esquina Tomada Ediciones”, Barankilja (Kolumbija) 2021 – prevod na španski Dragana Bajić; Esquina Tomada
  • But Brussels can easily be covered on foot (A Brisel se dâ prehodati lako), „Agora”, 2021 – prevod na engleski Vuk Tošić.
  • [Izdavačeva putovanja po svetu] (A Brisel se dâ prehodati lako), „Al Arabi”, Kairo 2022 – prevod na arapskom.
  • Parezco, pero no soy (Izgledam, dakle nisam), „Esquina Tomada Ediciones”, Barankilja (Kolumbija) 2022 – prevod na španski Dragana Bajić.[15]
  • A Brisel se da prehodati lako, Bata press, Skoplje, 2023 – prevod na makedonski Nenad Batkoski

Naučna studija[uredi | uredi izvor]

  • Epidemiologija alkoholizma, Medicinski fakultet Novi Sad, 1995.

Preveo[uredi | uredi izvor]

  • Robert B. Parker, Hladan kao kamen, roman, Agora, 2004. Prevod sa engleskog na srpski.
Nova priča Novog Sada. Nenad Šaponja (2019)

Autorske antologije i izbori[uredi | uredi izvor]

  • Antologija savremene novosadske priče, Stylos, 2000.
  • Najlepše pripovetke Pavla Ugrinova, Prosveta, 2002.
  • Antologija stare novosadske priče, Stylos, 2003.
  • Prosvetina knjiga krimi priče, Prosveta, 2003.
  • Staklena trava Tanje Kragujević, Agora, 2009.
  • Pavle Ugrinov, Deset vekova srpske književnosti, IC Matice srpske, Novi Sad, 2013.
  • Nova priča Novog Sada, DNK, Novi Sad, 2019.
  • The new story of Novi Sad: a prose panorama, The Novi Sad Writers’ Association, 2022.

Literatura – izbor[uredi | uredi izvor]

  1. Zoran Đerić, Poetsko kao simptom ili simulacija, „Književna reč”, 401, 25. septembar 1992, Beograd.
  2. Saša Radojčić i Saša Jelenković, Tajanstveni odjek stvari – Pesništvo na kraju veka: Nenad Šaponja, „Književna reč”, 419, 25. jun 1992, 11.
  3. Mihajlo Pantić, „Pesnički glasovi (vrljivost dvojnosti)”, Novi prilozi za savremenu srpsku poeziju, Priština 1994.
  4. Zoran Đerić, „Postmoderna obeležja”, Vatreno krštenje, Subotica – Sremski Karlovci 1995, 53–54.
  5. Bojana Stojanović-Pantović, Umnožavanje tišine, „Reč”, 26, III, Beograd 1996, 110-111.
  6. Nenad Grujičić, „Onirički kovitlac”, Ples u negvama, Beograd 1998, 229–233.
  7. Saša Radojčić, Novi vodič kroz poznate predele, „Reč”, 41, januar 1998, 180–181.
  8. Radivoj Šajtinac, Sveti oče, vidnosti – neizmerno more, „Ulaznica”, 33, 165/167, 1999, 147–150.
  9. Draško Ređep, Bdeti i posmatrati – Reč na dodeli Nagrade „Milan Bogdanović”, „Književnost”, XLIX, 5, maj 1999, 755–756.
  10. Nataša Pejčić, Kritika kao kreativan čin – razgovor s povodom: Nenad Šaponja, „Dnevnik”, 18731, 24. mart 1999, 16.
  11. Olivera Đurđević, Prepoznati duh vremena, „Nedeljni dnevnik”, 135, 10. septembar 1999, 30–31.
  12. Zoran Đerić, Eseji o čitaocu, „Književne novine”, LIII, 1017-1018, 1 i 15 septembar 2000, 13.
  13. Dušica Potić, „Nenad Šaponja, Odrazi varke ili ogledalo u dve duše, Prometej, Novi Sad, 1993”, Tetovaža, Niš 2000, 330–334.
  14. Zoran Radisavljević, Trag o književnom vremenu, „Ulaznica”, 171, jul 2000, 3–5.
  15. Tanja Kragujević, „Lavirint bdenja”, pogovor u: Nenad Šaponja, Četiri poeme, Beograd 2000, 101–121.
  16. Mihajlo Pantić, „Nenad Šaponja: jezik ostaje sam”, Svet iza sveta: ogledi i kritike o srpskoj poeziji XX veka, Kraljevo 2002, 207–213.
  17. Saša Radojčić, „Nenad Šaponja: More...”, Poezija vreme buduće, Novi Sad 2003, 50–53.
  18. Teofil Pančić, „Zabranjeni grad: Antologija savremene novosadske priče, priredio Nenad Šaponja...”, Na hartijskom zadatku, Novi Sad 2006, 48–50.
  19. Enciklopedija Novog Sada, knj. 30, Fog-Šuš, Novi Sad 2009, str. 427–429.
  20. Ksenija Katanić, „Vademekum književno-kritičkih promišljanja: Nenad Šaponja: Iskustvo pisanja...”, Prikazi 2, Novi Sad 2012, 65–67.
  21. Saša Radojčić, Putopis duše, „Polja”, 58, 480, 2013, 188–191.
  22. Aleksandar Laković, „Unutar privida: Nenad Šaponja: Slatka smrt...”, Dnevnik stihova, Kragujevac 2014, 223–225.
  23. Tijana Stanojev Kosanović, Intimni beskraj uporne iluzije, „Nova misao”, 28, 2014, 76.
  24. Ilija Bakić, (Ne)postojanja paralelne stvarnosti, „Naš trag”, 1/2, 2016, 23–25.
  25. Časlav Đorđević, Poetički svetovi. Devet savremenih pesnika, Zrenjanin – Novi Sad 2018.
  26. Ivanka Kosanić, Dodir duše čitaoca i pisca, Niš 2019.
  27. Časlav Đorđević, „Knjige, gradovi i kratka fenomenologija putovanja: Nenad Šaponja”, Poetički svetovi. 2, Eskapizam u savremenoj srpskoj prozi, Zrenjanin – Novi Sad 2019, 192–204.
  28. Zoran Đerić, „Poeme i pesme Nenada Šaponje: Nenad Šaponja: Silazim u tišinu tega bačene kocke...”, Poezija kao seizmograf, Zrenjanin – Novi Sad 2019, 172–177.
  29. Saša Radojčić, „Istorija duše”, pogovor u: Nenad Šaponja, Silazim u tišinu tega bačene kocke, Novi Sad 2019, 225–231.
  30. Gordana Vlahović, Ova se knjiga dade sa uživanjem prehodati, „Koraci”, 53, 1/3, 2019, 177–180.
  31. Ljiljana Lukić, Poezija kao metafora duše, „Nova Zora”, 65/66, 2020, 215–217.

Galerija[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Enciklopedija Novog Sada, knj. 30, Fog-Šuš, Novi Sad 2009, str. 427–429.
  2. ^ Nenad Šaponja, Radna biografija
  3. ^ „Nenad Šaponja novi direktor Kulturnog centra Vojvodine “Miloš Crnjanski””. zkv.rs. Kulturni centar Vojvodine "Miloš Crnjanski". Pristupljeno 24. 1. 2022. 
  4. ^ a b Društvo novosadskih književnika
  5. ^ Dragoslava Živkov Šaponja
  6. ^ „Nagrada „Miroslav Antić“ uručena Nenadu Šaponji - Kulturni centar Novog Sada - Kulturni centar Novog Sada”. www.kcns.org.rs (na jeziku: srpski). 16. 3. 2018. Pristupljeno 2. 10. 2023. 
  7. ^ „Nenadu Šaponji književna nagrada "Moma Dimić"”. Dnevnik (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2. 10. 2023. 
  8. ^ „Nagradata „Goceva misla“ za Risto Lazarov, Nenad Šaponja i Rodoljub Ќoriќ | Večer ...1963 | Vecer MK”. Večer (na jeziku: makedonski). 6. 2. 2023. Pristupljeno 2. 10. 2023. 
  9. ^ „Nagrada „Kočićevo pero” u ruke Nenada Šaponje”. Prometej (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2. 10. 2023. 
  10. ^ „Nenad Šaponja dobitnik nagrade "Teodor Pavlović"”. JMU Radio-televizija Vojvodine. Pristupljeno 2. 10. 2023. 
  11. ^ „Poznati dobitnici Oktobarske nagrade i Novembarske povelje Novog Sada (AUDIO)”. JMU Radio-televizija Vojvodine. Pristupljeno 17. 10. 2023. 
  12. ^ „NAGRADA "STEVAN PEŠIĆ" NENADU ŠAPONjI: "Psihologija gravitacije" najbolja”. Dnevnik (na jeziku: srpski). Pristupljeno 20. 12. 2023. 
  13. ^ „Pesniku Nenadu Šaponji Nagrada "Laza Kostić" (AUDIO)”. JMU Radio-televizija Vojvodine (na jeziku: srpski). Pristupljeno 10. 4. 2024. 
  14. ^ a b SR.COBISS
  15. ^ Tomada, Esquina (2023-01-11). „Parezco, pero no soy”. Esquina Tomada Ediciones (na jeziku: španski). Pristupljeno 2023-02-17. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Opšte[uredi | uredi izvor]

Интервјуи[uredi | uredi izvor]

Препеви[uredi | uredi izvor]

Критика[uredi | uredi izvor]

Esej[uredi | uredi izvor]

Vesti[uredi | uredi izvor]

Snimci[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ненад_Шапоња&oldid=27618488”