Hronologija SFRJ i SKJ septembar 1966.
.svg)
Hronološki pregled važnijih događaja vezanih za društveno-politička dešavanja u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji (SFRJ) i delovanje Saveza komunista Jugoslavije (SKJ), kao i opšta politička, društvena, sportska i kulturna dešavanja koja su se dogodila u toku septembra meseca 1966. godine.
| ← avgust | Hronologija SFRJ i SKJ tokom 1966. godine | oktobar → | |||||||||||||||||||||||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
1. septembar[uredi | uredi izvor]
- Predsednik SFRJ Josip Broz Tito, 1. i 2. septembra, boravio u poseti Pomurju, tokom koga je obišao Ljutomer, Lendavu i Mursku Sobotu, gde je obišao više radnih organizacija i vodio razgovore sa predstavnicima samoupravnih organa.[1]
5. septembar[uredi | uredi izvor]
- U zvaničnoj poseti Jugoslaviji, od 5. do 10. septembra, na poziv predsednika SFRJ Josipa Broza Tita, boravio norveški kralj Olaf V. Iste večere, u Palati federacije u Novom Beogradu, priređen je svečani prijem u čast gosta. U toku posete, kralj Olaf V, u pratnji ministra inostranih poslova J. Linga, upoznao se sa političkim, ekonomskim i društvenim prilikama u SFRJ i sa jugoslovenskim zvaničnicima razmenio mišljenja o međunarodnim pitanja. Pored Beograda, posetio je Skoplje, Dubrovnik, Pulu i Brione, gde je vodio razgovore sa predsednikom Titom.[1][2][3][4][5]
7. septembar[uredi | uredi izvor]
- Predsednik SFRJ Josip Broz Tito boravio u poseti Karlovcu, gde je prisustvovao Međunarodnom takmičenju vatrogasaca. U pratnji sekretara CK SK Hrvatske Vladimir Bakarića, Tito je imao susret sa društveno-politički radnicima Karlovca, na čelu sa predsednikom opštine Josipom Boljkovcem. Tokom posete obišao je i pogone Fabrike metalnih proizvoda „Kordun”.[1][6][7][8]
9. septembar[uredi | uredi izvor]
- Savezno izvršno veće, preko Ministarstva inostranih poslova Kraljevine Švedske, koje je zastupalo jugoslovenske interese u Saveznoj Republici Nemačkoj, uputilo protestnu notu Vladi SR Nemačke povodom ubistva jugoslovenskog konzularnog službenika Save Milovanovića u Štutgartu 30. avgusta 1966. godine, koje su izvršili ustaški teroristi.[2]
10. septembar[uredi | uredi izvor]
- U Beogradu, pred 21. zasedanje Generalne skupštine OUN, održan sastanak predstavnika parlamenata osam evropskih zemalja — Kraljevina Belgija, NR Bugarska, Kraljevina Danska, Republika Finska, NR Mađarska, SR Rumunija, Kraljevina Švedska i SFR Jugoslavija — koje su na 20. zasedanju Generalne skupštine OUN, krajem 1965, bili pokretači Rezolucije o akcijama regionalnog karaktera u cilju unapređivanja dobrosusedskih odnosa među evropskim državama sa različitim društvenim i političkim sistemom. Na sastanku je podržana inicijativa o sazivu konsultativne evropske međuparlamentarne konferencije.[2]
11. septembar[uredi | uredi izvor]
- U poseti Jugoslaviji, od 11. do 14. septembra, na poziv državnog sekretara za inostrane poslove Marka Nikezića, boravio ministar inostranih poslova Francuske Kuv de Mirivil. Predsednik SFRJ Josip Broz Tito primio je Mirvila u Zagrebu 13. septembra.[1][2][9]
- U poseti Jugoslaviji, od 11. do 20. septembra, kao gost Centralnog komiteta SK Jugoslavije, boravila delegacija Fronta nacionalnog oslobođenja Alžira (FLN), koji je predvodio Šerif Belaksem, koordinator Izvršnog sekretarijata FLN. U toku razgovora između delegacija SKJ i FLN izvršeno je obostrano upoznavanje sa merama koje se sprovode na privrednom i društvenom planu u obe zemlje, kao i o međunarodnim problemima. Delegaciju FLN primio je 14. septembra u Beogradu, predsednik SFRJ i generalni sekretar SKJ Josip Broz Tito.[2][10]
14. septembar[uredi | uredi izvor]
- U Beogradu, od 14. do 16. septembra, održana Šesta plenarna sednica Centralnog komiteta SK Srbije na kojoj je raspravljano o „deformacijama” u službi bezbednosti i aktivnostima Saveza komunista nakon Četvrtog plenuma CK SKJ. Uvodnu reč na plenumu imao je sekretar CK SKS Jovan Veselinov, a Referat o aktivnostima nakon Četvrtog plenuma podneo je Dobrivoje Radosavljević. Na Plenumu je raspravljano o političkoj odgovornosti rukovodilaca vezanih za rad službi bezbednosti, nakon čega su iz članstva Centralnog komiteta isključeni Vojin Lukić (isključen iz SKJ) i Životije Savić, a na predlog Cane Babović, Aleksandar Ranković je isključen iz članstva SKJ. Umesto Lukića, za organizacionog sekretara CK SKS izabran je Dobrivoje Radosavljević.[2][11][12]
- U Beogradu održana sednica Saveznog izvršnog veća na kojoj su pored ostalog razmotreni odnosi između SFR Jugoslavije i Savezne Republike Nemačke, nakon najnovijih terorističkih akcija protiv zvaničnih predstavnika i građana Jugoslavije u SR Nemačkoj.[2]
19. septembar[uredi | uredi izvor]
- U Beogradu, pod predsedništvom generalnog sekretara SKJ Josipa Broza Tita, održana sednica Izvršnog komiteta CK SKJ na kojoj je razmatran i u načelu prihvaćen Nacrt odluke o reorganizaciji Saveza komunista Jugoslavije, koji je pripremila Komisija za reorganizaciju i razvoj SKJ, predvođena sekretarom CK SKJ Mijalkom Todorovićem. Na sednici je usvojen izveštaj o merama za sprovođenje zaključaka Četvrte sednice CK SKJ u Saveznom sekretarijatu za unutrašnje poslove i Državnom sekretarijatu za inostrane poslove.[2][1]
22. septembar[uredi | uredi izvor]
- U poseti Jugoslaviji, od 22. do 25. septembra boravio generalni sekretar CK KPSS Leonid Brežnjev. Tokom 23. i 24. septembra Brežnjev je vodio razgovore sa generalnim sekretarom SKJ Josipom Brozom Titom i razmenio mišljenja o nizu aktuelnih međunarodnih pitanja od zajedničkog interesa, a u zaključku je osuđena agresija Sjedinjenih Američkih Drava na Vijetnam.[1][13][14][15]
- U poseti Narodnoj Republici Mađarskoj, na poziv Centralnog komiteta Mađarske socijalističke radničke partije, boravili Vladimir Bakarić, Miha Marinko i Janko Smole. U toku posete, vodili su razgovore sa prvim sekretarom CK MSRP Janošem Kadrom, članom Politbiroa i predsednikom Vlade NR Mađarske Lajošem Feherom i drugim rukovodećim ličnostima privrednog i društvenog života Mađarske.[13]
- U Zagrebu održan Peti plenum Centralnog komiteta SK Hrvatske na kome je raspravljano o sprovođenju odluka Četvrtog plenuma CK SKJ o reorganizaciji službe bezbednosti, kao i o reorganizaciji Saveza komunista.[13]
23. septembar[uredi | uredi izvor]
- U Sarajevu održan Osmi plenum Centralnog komiteta SK Bosne i Hercegovine na kojoj se raspravljalo o dotadašnjoj aktivnosti SK BiH na sprovođenju odluka Četvrtog plenuma CK SKJ i o formiranju komisije koja će pripremiti predlog reorganizacije Centralnog komiteta, predložiti kriterijume, način izbora i kandidatsku listu.[13]
26. septembar[uredi | uredi izvor]
- U poseti Jugoslaviji, od 26. septembra do 2. oktobra, na poziv predsednika SFRJ i generalnog sekretara SKJ Josipa Broza Tita, boravio predsednik Državnog saveta Nemačke DR i prvi sekretar Centralnog komiteta Jedinstvene socijalističke partije Nemačke Valter Ulbriht. Tokom posete, 27. septembra u Palati federacije u Novom Beogradu, vođeni su razgovori Josipa Broza i Vlatera Ulbrihta i njihovih saradnika, u kojima je izvršena razmena gledišta o odnosima između Jugoslavije i Istočne Nemačke i aktuelnim međunarodnim pitanjima. Razgovori su nastavljeni 1. oktobra na Brionima i postignuta je saglasnost da se diplomatska predstavništva u obe zemlje podignu na rang ambasade. Pored Beograda i Briona, Ulbriht je posetio Ljubljanu i Brdo kod Kranja.[1][13][16][17][18]
- U Opatiji, gde se nalazio na lečenju, umro Milan Dedinac (1902—1966) književnik, pesnik-nadrealista, glavni urednik Politike (1944—1948) i umetnički direktor Jugoslovenskog dramskog pozorišta (1948—1953). Sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu.[19]
27. septembar[uredi | uredi izvor]
- U Beogradu održana sednica Gradskog komiteta SK Beograda na kojoj je razmatran izveštaj Komisije Sekretarijata Gradskog komiteta o „deformacijama” u službi bezbednosti u Beogradu, kao i o aktivnosti komunista u ustanovama unutrašnjih poslova i Državnom sekretarijatu za inostrane poslove nakon Četvrtog plenuma CK SKJ.[13]
- U Teheranu (Imperijalna država Persija), od 27. septembra do 1. oktobra, održana 55. interplanetarna konferencija, na kojoj je učestvovalo oko 700 delegata, koji su predstavljali 62 zemlje sa pet kontinenata, a u svojstvu posmatrača bilo je zastupljeno šest međunarodnih organizacija. Jugoslovensku delegaciju predvodio je Peko Dapčević.[13]
30. septembar[uredi | uredi izvor]
- U Ljubljani, od 30. septembra do 1. oktobra, održana Peta plenarna sednica Centralnog komiteta SK Slovenije na kojoj je raspravljano o radu Saveza komunista nakon Četvrte sednice CK SKJ i postignut dogovor o toku dalje akcije i mera za reorganizaciju Saveza komunista Slovenije. Tokom plenuma su predloženi predstavnici SK Slovenije za Centralni komitet SK Jugoslavije i Izvršni komitet CK SKJ. Na Plenumu je Edvard Kardelj izneo ocenu da je korenitim promenama nastalim nakon Četvrtog plenuma CK SKJ privredna reforma prerasla u duboku reformu društva.[13]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e Hronologija Tito 1978, str. 239.
- ^ a b v g d đ e ž Hronologija 3 1980, str. 257.
- ^ „Doček Olafa V”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Svečani prijem u SIV”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Poseta kralja Olafa V Brionima”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Poseta Međunarodnom takmičenju vatrogasaca”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Razgovori u Skupštini opštine Karlovca”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „U poseti fabrici Kordun”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Prijem Kuv de Mirvila”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Prijem predstavnika FLN”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ Marković & Kržavac 1985, str. 202–218.
- ^ Dimitrijević 2020, str. 392–398.
- ^ a b v g d đ e ž Hronologija 3 1980, str. 258.
- ^ „Doček Brežnjeva”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Razgovor delegacija SKJ i KPSS”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Poseta Valtera Ulbrihta doček”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Zvanični razgovori delegacija”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ „Nastavak razgovora delegacija”. foto.mij.rs. n.d.
- ^ Jugoslavija 1966 1967, str. 281.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Pregled istorije Saveza komunista Jugoslavije. Beograd: Institut za izučavanje radničkog pokreta. 1963. COBISS.SR 54157575
- Jugoslavija i svet 1966. Beograd: Mladost. 1967. COBISS.SR 512366511
- Hronologija revolucionarne delatnosti Josipa Broza Tita. Beograd: Export-press. 1978. COBISS.SR 50094343
- Hronologija radničkog pokreta i SKJ 1919—1979. tom III 1945—1979. Beograd: Narodna knjiga; Institut za savremenu istoriju. 1980. COBISS.SR 1539739598
- Marković, Dragan; Križavac, Savo (1985). Zašto su smenjivani. Beograd: Narodna knjiga. COBISS.SR 17155584
- Istorija Saveza komunista Jugoslavije. Beograd: Izdavački centar „Komunist”; Narodna knjiga; Rad. 1985. COBISS.SR 68649479
- Moderna srpska država 1804—2004 — hronologija. Beograd: Istorijski arhiv Beograda. 2004. COBISS.SR 119075084
- Dimitrijević, Bojan (2020). Ranković drugi čovek. Beograd: Vukotić medija. COBISS.SR 281577740
.svg){kind=small}
