Zgrada stare škole u Ušću

Zgrada Stare škole u Ušću nalazi se na teritoriji opštine Kraljevo, u Ušću. Ovaj spomenik kulture, osim arhitektonskih vrednosti ima i istorijski značaj zbog istorijskog doprinosa razvoju prosvete i obrazovanja u Ušću, kao i zadužbinarstva u Republici Srbiji.^[1]

Karakteristike[uredi | uredi izvor]

Spomenik kulture nalazi se u centru Ušća, između magistralnog puta za Novi Pazar i Ibra, na mestu zvanom „pod Podrezom”. Zgradu je podigao 1907. godine Lazar G. Prokić, poznati trgovac, mehandžija i narodni poslanik Sreza studeničkog iz Ušća, kao poklon ušćanskoj omladini. Visokoparterna građevina izvedena je prema tipskom projektu za manje školske zgrade, osnove u obliku ćiriličnog slova G. Jednostavan prostorni raspored podređen je nameni. U prizemlju su se nalazile dve učionice, direktorska kancelarija, učiteljski stan i zajednički hodnik. U delu ispod učiteljskog stana je podrum. Zidana je opekom starog formata u krečnom malteru. Konstrukcija između podruma i prizemlja je plitki-pruski svod, a međuspratna iznad prizemlja, kao i krovna konstrukcija su drvene. Krov je složen. Pod u podrumu dobio je u novije vreme novu oblogu izvedenu u venecijanskom teracu sa četiri rozete u mozaiku. Podna obloga u celom prizemlju prvobitno je bila drvena, ali je kasnije delimično zamenjena u hodniku vinaz pločicama. Fasada je omalterisana i jednostavno rešena. Skromna fasadna dekoracija svedena je na naznačene pilastre, parapetne ploče, vence i okvire oko otvora. Okviri pravougaonih dvokrilnih prozora na uličnoj i bočnim fasadama izvedeni su u malteru tako da imitiraju zidani kameni pervaz. Raspored otvora podređen je funkcionalnosti. Glavni ulaz ima dvokrilna dekorativno obrađena drvena vrata. Na zapadnoj uličnoj fasadi, ispod kordonskog venca nalazi se kamena ploča sa natpisom o zadužbinarstvu: „Ovu školu podiže Lazar G. Prokić studeničanin za večitu uspomenu omladine opštine ušćanske 1907. godine

” U vreme Drugog svetskog rata zgrada je bila oštećena i ostala je bez školskih učila i biblioteke. Od 1954. godine osnovna škola je postala osmogodišnja. Od 1962. godine zgradi je promenjena namena, a škola je preseljena u novu, veću zgradu. To je OŠ „Milun Ivanović” Ušće.^[1]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b „Odluka o utvrđivanju zgrade Stare škole u Ušće za spomenik kulture”. www.pravno-informacioni-sistem.rs. Pristupljeno 17. 12. 2018.

[:0-1] „Odluka o utvrđivanju zgrade Stare škole u Ušće za spomenik kulture”. www.pravno-informacioni-sistem.rs. Pristupljeno 17. 12. 2018.

[1]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Raškom upravnom okrugu
Vrnjačka Banja	Dvorac Belimarkovića u Vrnjačkoj Banji Crkva Svetog Save u Gračacu Kapela Belimarkovića u Vrnjačkoj Banji Vila Avala Vila Mi La Vila Palas Zgrada „Zadužbina Lazara Stojadinovića”, višeg kontrolora pošte i telegrafa i žene mu Anke - „Poštanski dom”
Kraljevo	Manastir Studenica Manastir Žiča Srednjovekovni grad Maglič Crkva Svetog Đorđa u Vrhu Bogorodičina crkva u Dolcu Crkva Svetog Nikole u Reci (Zaseok Palež) Crkva Svetog Nikole u Rudnom Kuća narodnog heroja Živana Maričića Crkva brvnara u Vrbi Crkva brvnara sa grobljem u Cvetkama Zgrada Osnovne škole „Četvrti Kraljevački bataljon“ Crkva Sv. Trojice u Kraljevu Švapčića kuća u Kraljevu Gospodar Vasin konak u Kraljevu Adžića kuća u Kraljevu Seničića kuća Gornja Savina isposnica Donja Savina isposnica Spomenik srpskim ratnicima 1912-1918. u Polumiru Crkva Svetog Nikole u Ušću Čardak Podgorac Igrutina Kuća Periše Damljanovića Crkva Svete Katarine u Tadenju Crkva Svetog Nikole u Tepečima Crkva Svetog Aleksija u Milićima Kuća Markovića u Kraljevu Kuća Božića u Kraljevu Kuća Petrovića u Kraljevu Okućnica Slavka Radojičića u Lascu Crkva Svetog Bogojavljenja Zgrada stare škole u Ušću Novakovića kuća u Kraljevu Manastir Svete Varvare na Reljinoj Gradini Rimokatolička crkva svetog Mihaela Arkanđela sa Župnim dvorom u Kraljevu Kompleks Poljoprivredne škole „dr Đorđe Radić” u Kraljevu
Novi Pazar	Manastir Đurđevi Stupovi Manastir Sopoćani Novopazarska tvrđava Jeleč raški (tvrđava) Petrova crkva Kurt-Čelebijina džamija u Svojboru Hadži Huremova — Bor džamija sa grobljem Amir-agin han Crkva Svetog Dimitrija u Janačkom Polju Crkva Svetog Nikole u Štitarima Crkva Svete Marine u Doinovićima Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Popama Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Rasu Stari hamam u Novom Pazaru Stari hamam u Novopazarskoj Banji Crkva Svetog Lazara u Živalićima Bogorodičina crkva u Kovačevu Veliko groblje Parice u Novom Pazaru Groblje Gazilar sa turbetom Lejlek džamija Srednjovekovni grad Ras Crkva Svetog Nikole u Novom Pazaru Zgrada Starog suda u Novom Pazaru Upravna zgrada „UNIPROMA“ u Novom Pazaru Zgrada „Mitropolija” u Novom Pazaru Jevrejsko groblje u Novom Pazaru Altun-alem džamija Turistički dom „Sopoćani” Crkva Lazarica u Purću Zgrada Muzeja „Ras” u Novom Pazaru
Raška	Manastir Gradac Crkva Nova Pavlica Crkva Stara Pavlica Crkva Sv. Petke u Trnavi Crkva Svetog Nikole u Šumniku Crkva Svetog Nikole u Baljevcu Manastir Končul Kuća Radomira Vujanca Kursulića kuća u Raški Srednjovekovni grad Brvenik sa crkvom Sv. Nikole Staro kupatilo u Jošaničkoj Banji Novo kupatilo u Jošaničkoj Banji
Tutin	Manastir Crna Reka Crkva Svetih Petra i Pavla u Lukavici Kuća narodnog heroja Bogoljuba Čupića Hamzagića kuća u Tutinu Crkva Svetog Dimitrija sa starim grobljem u Mitrovoj Reci