Trajanova tabla
44° 39′ 17″ N 22° 18′ 29″ E / 44.65472° S; 22.30806° I
| Trajanova tabla | |
|---|---|
 Trajanova tabla | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Tekija |
| Opština | Kladovo |
| Država |  Srbija |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
Trajanova tabla (lat. Tabula Traiana) je latinski natpis posvećen rimskom caru Trajanu, urezan na isklesanoj steni koja se nalazi iznad Đerdapske klisure. Ova tabla je deo ansambla rimskih spomenika na takozvanom rimskom putu kojem pripadaju i ostaci mosta koji je Trajan sagradio preko Dunava. Nalazi se u nacionalnom parku Đerdap kod Kladova u Srbiji. Kao nepokretno kulturno dobro od izuzetnog značaja države proglašeno je 1949. godine. [1]
Trajanov pohod na Dačane
[uredi | uredi izvor]Ovi spomenici potiču iz vremena Trajanovog pohoda na Dačane severno od Dunava, 100—103. Za potrebe tog pohoda sagradio je vojni put od Beograda koji ide ivicama planina na desnoj obali Dunava kroz Đerdap, sve do ravnijeg dela gde je graditelj Apolodor iz Damaska sagradio most preko Dunava. Ti poduhvati su ovekovečeni scenama prikazanim na donjem delu Trajanovog stuba u Rimu. Most je bio drvena konstrukcija na zidanim stubovima, što je bila tipična tehnologija tog vremena. Trajan je takođe regulisao deo toka Dunava, koji je zbog brzaka do tada smatran nemogućim za plovidbu.
Premeštanje table
[uredi | uredi izvor]Izgradnjom hidroelektrane Đerdap I (1963—1972) rimski put je potopljen. Tada je odlučeno da se Trajanova tabla iseče iz prvobitne stene i postavi u stenu 21,5 m iznad prvobitnog mesta, tako da bude vidljiva s reke. Premeštanje table je u periodu septembar 1967. — maj 1969. obavila firma Venčac iz Aranđelovca.[2][3]
Opis
[uredi | uredi izvor]Spomenik se sastoji iz velike vertikalne table uklesane u kamenu. Njena dužina je 3,20 m, a širina 1,80 m. Ukrašena je sa dva delfina, šestolatičnim ružama i orlom raširenih krila.
Tabla je zaštićena kamenom nadstrešnicom koja nosi natpis isklesan u novije doba: TABULA TRAIANA.
Natpis na Trajanovoj tabli
[uredi | uredi izvor]Natpis ima 6 redova:
- Latinski tekst[traži se izvor]
- IMP CAESAR DIVI NERVAE F
- NERVA TRAIANVS AUG GERM
- PONTIF MAXIMVS TRIB POT IIII
- PATER PATRIAE COS III
- MONTIBVS EXCISI. ANCO..BVS
- SVBLATIS VIA. .E.
što je skraćena verzija teksta
- Imp(erator) Caesar divi Nervae f(ilius)
- Nerva Traianus Aug(ustus) Germ(anicus)
- pontif(ex) maximus trib(unicia) pot(estate) IIII
- pater patriae co(n)s(ul) III
- montibus excisi[s] anco[ni]bus
- sublat[i]s via[m r]e[fecit]
- Prevod:
- Imperator cezar, sin božanskog Nerve,
- Nerva Trajan Avgust, pobednik nad Germanima,
- veliki pontif, četvrti put postavljen za tribuna,
- otac domovine, konzul po treći put,
- planine je isklesao i postavio grede
- od kojih je napravljen ovaj put.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- Putevi rimskih imperatora: U klisuri legionara, RTS Kulturno - umetnički programa - Zvanični kanal
- "Vreme", 25. apr. 1939, str. 7. digitalna.nb.rs
