Treća bitka na Eni

Treća bitka na Eni
Deo Prvog svetskog rata
Zapadni front, jul 1918.
Vreme 27. maj – 6. jun 1918. Mesto reka Ena blizu Pariza Ishod Nemačko napredovanje je zaustavljeno posle početnih dobitaka
Sukobljene strane
Francuska Ujedinjeno Kraljevstvo Sjedinjene Američke Države	Nemačko carstvo
Komandanti i vođe
Denis Ogist Dušen Aleksandar Hamilton Gordon	Erih Ludendorf Prestolonaslednik Vilhelm
Jačina
fancuska 6. armija britanski 9. korpus dve američke divizije	nemačka 1. i 7. armija (preko 20 divizija i 2.000 topova )
Žrtve i gubici
127.000 ukupno (Francuza 98.000, Britanaca 29.000 )	oko 130.000

Treća bitka na Eni je nemačka ofanziva za vreme Prvog svetskog rata, koja je trajala od 27. maja do 6. juna 1918. Cilj operacije je bilo zauzimanje izbočine Šemin de Dams, pre nego što američki ekspedicioni korpus stigne u Francusku. To je bila jedna od serije ofanziva, u okviru Prolećne ofanzive.

Pozadina

Nemci su držali izbočinu Šemin de Dam od Prve bitke na Eni u septembru 1914. do 1917. kada je general Manžen zauzeo izbočinu za vreme Druge bitke na Eni. Erih Ludendorf je planirao operaciju zauzimanja izbočine i bio je uveren da će uspeh na Eni omogućiti nemačkoj vojsci da dođe blizu Pariza, toliko da Pariz bude na artiljerijskom dometu. Erih Ludendorf je mislio da će zbog toga saveznici morati da se pokrenu iz Flandrije da pomognu u odbrani Pariza. Zbog toga bi nemačka armija mogla lako zauzeti Flandriju. Bitka na Eni je zbog toga izgledala kao jedan napad koji skreće pažnju sa glavnoga cilja. Odbranom na reci Eni komandovao je general Denis August Dušen, komandant francuske 6. armije. Osim toga 4 divizije britanskog 9. korpusa pod komandom Aleksandra Hamiltona Gordona držale su Šemin de Dam.

Bitka

Ujutro 27. maja 1918. Nemci su započeli sa artiljerijskom paljbom iz 4.000 topova. Britanci su imali mnogo gubitaka, jer su bili skoncentrisani pa su postali laka meta. Posle artiljerijske pripreme, usledilo je ispuštanje bojnih otrova. Posle ispuštanja bojnih otrova, usledio je glavni pešadijski napad 17 nemačkih pešadijskih divizija, predvođenih prestolonaslednikom Vilhelmom, najstarijim sinom kajzera Vilhelma II. Savezničke obrambene linije su bile slabe i nisu mogli da zaustave napad. Nemačka armija je stvorila rupu od 40 kilometara u savezničkim linijama. Nemci su za 6 sati došli do reke Ene. Probili su odbranu 8 savezničkih divizija, koje su bile na liniji od Remsa do Soasona. Potisnuli su saveznike do reke Vel i napredovali su do noći dodatnih 15 kilometara. Izgledalo je da će Nemci ostvariti veliku pobedu. Nemci su zarobili 50.000 savezničkih vojnika i preko 800 topova do 30. maja 1918. Kada su napredovali i došli 3. juna do na 56 kilometara od Pariza suočili su se sa brojnim problemima. Snabdevanje je postalo kritično, osećao se umor kod vojske. Nedostajalo je rezervi, a povećavao se broj žrtava zbog savezničkih kontranapada, a u bitku su kasnije ušle dve sveže američke divizije. Američke divizije su bile gotovo duplo veće od francuskih. Nakon mnogobrojnih uspešnih savezničkih kontranapada Nemci su se 6. juna 1918. zaustavili na Marni, slično kao i u ranije dve ofanzive te godine u martu i aprilu.

Posledice

Francuzi su imali 98.000 žrtava, a Britanci 29.000. Nemački gubici su bili približno isti. Francuski vrhovni komandant Anri Filip Peten je smenio Denisa Dušena zbog lošeg komandovanja francuskom i britanskom vojskom. Amerikanci su stigli na front i prvi put su se pokazali u borbenim operacijama. Erih Ludendorf je bio ohrabren dobicima u toj ofanzivi, pa je lansirao novu ofanzivu koja vodi do Druge bitke na Marni.

Literatura

• Evans, M. M. (2004). Battles of World War I. Select Editions. ISBN 978-1-84193-226-2.