Uzbuđenost

Ne poistovećivati sa Simulacija.

Uzbuđeni članovi publike u Australiji.

Uzbuđenost je podsticanje razvoja ili uzrok aktivnosti uopšte. Zanimljiva ili zabavna aktivnost se može opisati kao uzbudljiva, bez obzira na njene fizičke efekte na čula. Uzbuđenost znači delovati kao stimulans, podstiče primaoca na aktivnost.

Posebna upotreba izraza je fiziološka uzbuđenost, koja se odnosi na senzornu ekscitaciju, dejstvo različitih agenasa ili oblika energije na receptore koji generišu akcioni potencijal koji putuju nervima do mozga. Na površini tela ili blizu njega se nalaze senzorni receptori, poput fotoreceptora u očnoj mrežnjači, receptora za dodir u koži i hemijskih receptora u ustima i nosnoj šupljini. Postoje i senzorni receptori u poprečno-prugastim mišićima, zglobovima, digestivnom traktu i membranama oko organa kao što su mozak, trbušna šupljina, bešika i prostata (pružajući jedan izvor seksualne stimulacije). Uzbuđenost spoljašnjeg ili unutrašnjeg čula izaziva nehotične aktivnosti ili pokreće namere u akciji. Takva emocionalna ili motivaciona uzbuđenost se tipično doživljava subjektivno (ulazi i nalazi se u svesti). Opažanje se može posmatrati kao konceptualizovana stimulacija, koja se, na primer, koristi u rezonovanju i namerama. Kada se opazi telesna uzbuđenost, tradicionalno se naziva senzacijom, kao što je neka vrsta dodira, ukusa ili mirisa, bolna ili prijatna. Smatra se psihološkom stimulacijom koja utiče na procese razmišljanja ili osećanja.

Perspektiva

Uzbuđenost se generalno odnosi na to kako organizmi percipiraju dolazeće stimuluse, deo je mehanizma stimulus—odgovor. Jednostavni organizmi uglavnom reagiraju na uzbuđenost na tri načina: premalo uzbuđenja uzrokuje stagnaciju, previše smrt od stresa ili nemogućnosti prilagođavanja, a srednja količina ih prilagođava i omogućava razvoj dok ih osoba prevladava. Slične kategorije ili efekti se primećuju kod psihološkog stresa kod ljudi, stoga se uzbuđenost opisuje kao način na koji spoljašnji događaji izazivaju odgovor pojedinca u pokušaju da se nosi sa njim.

Prekomerna uzbuđenost

Moguće je habituacija na određeni stepen uzbuđenost, a zatim neprijatnost kada dođe do značajne promene u odnosu na taj nivo stimulusa. Čovek se može naviknuti na intenzivne podražaje ili ubrzan život i trpeti apstinentske krize kad se uklone. Stres i nesreća mogu rezultirati nenaviknutim nivoom stimulacije.

Tekuća, dugotrajna uzbuđenost je za neke pojedince štetna, a opušteniji i manje stimulisan život može biti koristan uprkos mogućoj početnoj nelagodnosti ili stresu usled promene.

Pojedinci sa neurološkim stanjima poput autizma ili mentalne zaostalosti mogu biti skloni preteranoj uzbuđenosti i patnji od senzornog preopterećenja na nivoima stimulusa koje drugi smatraju izuzetnim.

Kiropraktičar Džejms Vilson je postavio hipotezu da dugotrajna prekomerna uzbuđenost može na kraju rezultirati fenomenom koji se naziva nadbubrežni umor, ali nema dokaza da takvo stanje postoji.

Vidi još

• Upravljanje stresom