Folna kiselina — разлика између измена

Садржај обрисан Садржај додат

Инлајн

Верзија на датум 20. јун 2010. у 16:10

{{chembox-lat | Watchedfields = changed | verifiedrevid = 266601015 | Name = Folic acid | ImageFile = Folicacid2.png | ImageSize = 250px | ImageName = Folina kiselina | IUPACName = (2S)-2-[(4-{[(2-amino-4-hydroxypteridin-6-yl)methyl]amino}phenyl)formamido]pentanedioic acid | OtherNames = N-(4-{[(2-amino-4-oxo-1,4-dihydropteridin-6-yl)methyl]amino}benzoyl)-L-glutamic acid; pteroyl-L-glutamic acid; Vitamin B₉; Vitamin M; Folacin | Section1 = ! colspan=2 style="background: #f8eaba; text-align: center;" |Identifikacija

|-

|

CAS broj

|

59-30-3^Н

|-

|

3D model (Jmol)

|

interaktivna slika

|-

| ECHA InfoCard | 100.000.381 |-

|

PubChem^[1]^[2] C ID

|

6037

|- | RTECS | LP5425000 |-

| colspan="2" |

SMILES

C1=CC(=CC=C1C(=O)NC
(CCC(=O)O)C(=O)O)
NCC2=CN=C3C(=N2)
C(=O)N=C(N3)N

|- | Section2 = ! colspan=2 style="background: #f8eaba; text-align: center;" |Svojstva

|-

|

Hemijska formula

| C₁₉H₁₉N₇O₆

|- | Molarna masa

| 441,40 g·mol⁻¹

|- | Agregatno stanje | žuto-narandžasti kristalni prah |-

| Tačka topljenja | 250 °C (523 K), decomp.

|-

|

Rastvorljivost u vodi

| 0.0016 mg/ml (25 °C) |-

| Kiselost (pK_a) | 1^st: 2.3, 2^nd: 8.3 |- | Section7 = }} Folna kiselina ili vitamin B9, je jedan od vitamina B kompleksa. Drugo ime ove kiseline je pteroilglutaminska kiselina. Folna kiselina se nalazi kao poliglutamat. Nakon unosa u organizam, apsorbuje se preko enzima u sluznici duodenuma. Nakon apsorpcije se redukuje do tetrahidrofolne kiseline, FH₄ koja je koenzim i služi kao prenosilac grupa sa jednim atomom ugljenika, pri metaboličkim procesima.

Folna kiselina je važna za sintezu DNK, pa i za funkcionisanje svake ćelije u organizmu. Ima značajnu ulogu u ertitropoezi (stvaranju crvenih krvnih zrnaca). Tako manjak ove kiseline u organizmu dovodi do anemije. Ima bitnu ulogu u konverziji aminokiselina, pre svega snižava nivo homocisteina u krvi. Povišen nivo homocisteina u krvi može dovesti do začepljenja krvnog suda. Ima značajnu ulogu u razvoju ploda, jer je bitna za normalan razvoj nervne cevi kod novorođenčeta.

Ishrana

U mnogim zapadnim zemljama se folna kiselina dodaje prehrambenim proizvodima

Nalazi se u listovima zelenog povrća - spanaća, blitve. Prvi put je izolovana iz listova ovog povrća, po čemu je i dobila ime folium-list. Pored toga se nalazi i u orasima, kvascu, svinjskoj, goveđoj, jagnjećoj i pilećoj jetri.

Preporučena dnevna doza (RDA):

deca 50-400µg
odrasli 400 µg
trudnoća 800 µg

Prilikom unosa velikih količina folne kiseline, može doći do prikrivanje deficijencije B12 vitamina.

Vidi još

Vitamin B1 (Tiamin)
Vitamin B2 (Riboflavin)
Vitamin B3 (Nikotinamid)
Vitamin B5 (Pantotenska kiselina)
Vitamin B6 (Piridoksin)
Vitamin B12 (Cijanokobalamin)
Vitamin H (Biotin)

^ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today. 15 (23-24): 1052—7. PMID 20970519. doi:10.1016/j.drudis.2010.10.003. уреди
^ Evan E. Bolton; Yanli Wang; Paul A. Thiessen; Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry. 4: 217—241. doi:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.

[1] Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today. 15 (23-24): 1052—7. PMID 20970519. doi:10.1016/j.drudis.2010.10.003. уреди

[2] Evan E. Bolton; Yanli Wang; Paul A. Thiessen; Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry. 4: 217—241. doi:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.

[1]

[2]

@@ Ред 1: / Ред 1: @@
+{{chembox-lat
-'''Folna kiselina''' ili '''vitamin B9''', je jedan od [[vitamini|vitamina]] B kompleksa. Drugo ime ove kiseline je 	pteroilglutaminska kiselina. Folna kiselina se nalazi kao [[poliglutamat]]. Nakon unosa u organizam, apsorbuje se preko [[enzim]]a u sluznici [[дванаестопалачно црево|duodenuma]]. Nakon apsorpcije se redukuje do tetrahidrofolne kiseline, FH<sub>4</sub> koja je [[koenzim]] i služi kao prenosilac grupa sa jednim atomom [[ugljenik]]a, pri [[metabolični proces|metaboličkim procesima]].
+| Watchedfields = changed
+| verifiedrevid = 266601015
+|   Name = Folic acid
+|   ImageFile = Folicacid2.png
+|   ImageSize = 250px
+|   ImageName = Folina kiselina
+|   IUPACName = (2''S'')-2-[(4-{[(2-amino-4-hydroxypteridin-6-yl)methyl]amino}phenyl)formamido]pentanedioic acid
+|   OtherNames =  ''N''-&#x200b;(4-&#x200b;{[(2-&#x200b;amino-&#x200b;4-&#x200b;oxo-&#x200b;1,&#x200b;4-&#x200b;dihydropteridin-&#x200b;6-&#x200b;yl)&#x200b;methyl]&#x200b;amino}&#x200b;benzoyl)-&#x200b;<small>L</small>-&#x200b;glutamic acid; pteroyl-L-glutamic acid; Vitamin B<sub>9</sub>; Vitamin M; Folacin
+| Section1 = {{Chembox Identifiers-lat
+|PubChem=6037
+|   SMILES = C1=CC(=CC=C1C(=O)NC<br>(CCC(=O)O)C(=O)O)<br>NCC2=CN=C3C(=N2)<br>C(=O)N=C(N3)N
+|   CASNo = 59-30-3
+|    CASNo_Ref = {{cascite}}
+|   ATCCode_prefix = B03
+|   ATCCode_suffix = BB01
+|   RTECS = LP5425000
+  }}
+| Section2 = {{Chembox Properties-lat
+|   C=19 | H=19 | N=7 | O=6
+|   Appearance = žuto-narandžasti kristalni prah
+|   Density =
+|   Solubility = 0.0016 mg/ml (25 °C)
+|   MeltingPt = 250 °C (523 K), [[Chemical decomposition|decomp.]]
+|   pKa = 1<sup>st</sup>: 2.3, 2<sup>nd</sup>: 8.3
+  }}
+| Section7 = {{Chembox Hazards-lat
+|   MainHazards =
+  }}
+}}
+'''Folna kiselina''' ili '''vitamin B9''', je jedan od [[vitamini|vitamina]] B kompleksa. Drugo ime ove kiseline je pteroilglutaminska kiselina. Folna kiselina se nalazi kao [[poliglutamat]]. Nakon unosa u organizam, apsorbuje se preko [[enzim]]a u sluznici [[дванаестопалачно црево|duodenuma]]. Nakon apsorpcije se redukuje do tetrahidrofolne kiseline, FH<sub>4</sub> koja je [[koenzim]] i služi kao prenosilac grupa sa jednim atomom [[ugljenik]]a, pri [[metabolični proces|metaboličkim procesima]].
 Folna kiselina je važna za sintezu [[DNK]], pa i za funkcionisanje svake [[ćelija (biologija)|ćelije]] u organizmu. Ima značajnu ulogu u [[eritropoeza|ertitropoezi]] (stvaranju [[crvena krvna zrnca|crvenih krvnih zrnaca]]). Tako manjak ove kiseline u organizmu dovodi do [[anemija|anemije]]. Ima bitnu ulogu u konverziji [[aminokiselina]], pre svega snižava nivo homocisteina u krvi. Povišen nivo homocisteina u krvi može dovesti do začepljenja krvnog suda. Ima značajnu ulogu u razvoju ploda, jer je bitna za normalan razvoj nervne cevi kod novorođenčeta.
+== Ishrana ==
+[[Слика:GrainProducts.jpg|мини|250п|лево|U mnogim zapadnim zemljama se folna kiselina dodaje prehrambenim proizvodima]]
 Nalazi se u listovima zelenog povrća - [[spanać]]a, [[blitva|blitve]]. Prvi put je izolovana iz listova ovog povrća, po čemu je i dobila ime folium-list. Pored toga se nalazi i u [[orah|orasima]], [[kvasac|kvascu]], svinjskoj, goveđoj, jagnjećoj i pilećoj [[jetra|jetri]].
 Preporučena dnevna doza ([[RDA]]):
 *deca 50-400µg
@@ Ред 9: / Ред 43: @@
 *trudnoća 800 µg
 Prilikom unosa velikih količina folne kiseline, može doći do prikrivanje deficijencije B12 vitamina.
-[[Слика:GrainProducts.jpg|мини|250п|десно|U mnogim zapadnim zemljama se folna kiselina dodaje prehrambenim proizvodima]]
 == Vidi još ==
 * [[Vitamin B1]] (Tiamin)
 * [[Vitamin B2]] (Riboflavin)
@@ Ред 22: / Ред 57: @@
 {{DEFAULTSORT:Фолна киселина}}
 [[Категорија:Витамини]]