Bursa

Koordinate: 40° 11′ 00″ S; 29° 04′ 00″ I / 40.183333° S; 29.066667° I / 40.183333; 29.066667
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Bursa
tur. Bursa grč. Προύσσα
Pogled na Bursu
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Turska
PokrajinaBursa
Osnovan202. p. n. e.
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 2009.1.642.020 (procena)
Geografske karakteristike
Koordinate40° 11′ 00″ S; 29° 04′ 00″ I / 40.183333° S; 29.066667° I / 40.183333; 29.066667
Vremenska zona1600
Površina1.036 km2
Bursa na karti Turske
Bursa
Bursa
Bursa na karti Turske
Pozivni broj224
Registarska oznaka16
Veb-sajt
www.bursa.bel.tr

Bursa (tur. Bursa) ili Brusa (grč. Προύσσα [Proússa, čita se Prúsa] je grad u Turskoj[1] u vilajetu Bursa. Nalazi se na severozapadnim padinama planine Uludag, kraj Nikejskog jezera. Prema proceni iz 2009. godine u gradu je živelo 1.642.020 stanovnika. Bursa je četvrti najveći grad Turske, kao i jedan od njenih najznačajnijih industrijskih i kulturnih centara.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Najraniji podaci o naseobini na ovom mestu potiču iz vremena Filipa V Makedonskog. Godine 202. p. n. e. Filip je grad poklonio bitinskom kralju Prusu I. Grad je potom nazvan po ovom kralju, Prusa.

Kasnije, Osmanlije su 1326. godine zauzele grad od Vizantinaca i pretvorili ga u svoju prestonicu. Godine 1365. glavni grad Osmanskog carstva je premešten u Evropu, najpre u Didimotiku, a zatim u Jedrene.[2] Čak i tada Bursa je ostala glavni grad za upravu anadolijskim provincijama carstva. Grad su opljačkali Tamerlanovi vojnici neposredno posle poraza Osmanlija kod Angore 1402. godine. Osvajanjem Konstantinopolja 1453. osmanlijska prestonica će postati Istanbul.

Mauzoleji ranih osmanskih sultana nalaze se u Bursi, kao i brojne građevine iz svih perioda Osmanskog carstva. Najznačajnije spomenike sagradio je sultan Bajazit I. To su islamski verski kompleks (građen u periodu 1390—1395)[3] i Velika džamija (Ulu Cami, sagrađena u periodu 1396—1400)[4]. Tu se nalaze i grobnice dveju Slovenka; srpske i bugarske princeze i potom turskih sultanija. Grob sultana Murata II - tulbe je u Muradiji, delu Burse. On je poslednji sultan sahranjen u toj staroj turskoj prestonici. Odmah iza ulaza u grobnicu porodice Murata II, prvi grob je Marin, a drugi Miličin. One su sahranjene izdvojeno "kao Kaurkinje koje nisu htele da menjaju veru". Murat je bio sin Mehmeda Čelebije, a muž Mare, kćerke Đurđa Brankovića[5]. Sin Murata i Mare bio je slavni sultan Mehmed II Osvajač. Marga ili Marica Šišmanova je bila sestra bugarskog cara Ivana Šišmana, udata za sultana Murata I. Po želji Muratovoj svi grobovi nemaju nikakve natpise, a na gornjoj strani je po jedan otvor, u koji treba da ulazi kiša.

Do 17. veka Bursa je bila glavna turska pijaca svilom i mesto gde su se izrađivali proizvodi od svile (jastuci, kaftani). Svila se delom proizvodila u gradu, a delom uvozila iz Persije i Kine.

Pominje se 1860. godine kao pretplatnik jedne srpske knjige dr Jovan Crnogorčević lekar u Brusi.

Ličnosti iz turskog pozorišta senki Karađoz i Hadživat su istorijske ličnosti koje su živele i sahranjene u Bursi.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Klima[uredi | uredi izvor]

Klima (Bursa)
Pokazatelj \ Mesec .Jan. .Feb. .Mar. .Apr. .Maj. .Jun. .Jul. .Avg. .Sep. .Okt. .Nov. .Dec. .God.
Srednji maksimum, °C (°F) 9,1
(48,4) 		11,0
(51,8) 		15,2
(59,4) 		21,1
(70) 		25,9
(78,6) 		29,8
(85,6) 		33,1
(91,6) 		32,0
(89,6) 		29,1
(84,4) 		23,0
(73,4) 		13,9
(57) 		10,9
(51,6) 		32,1
(89,8)
Srednji minimum, °C (°F) 0,9
(33,6) 		1,5
(34,7) 		6,0
(42,8) 		8,9
(48) 		14,2
(57,6) 		17,0
(62,6) 		19,3
(66,7) 		18,8
(65,8) 		15,7
(60,3) 		11,1
(52) 		5,2
(41,4) 		1,3
(34,3) 		10,2
(50,4)
Količina padavina, mm (in) 67
(26,4) 		80
(31,5) 		70
(27,6) 		54
(21,3) 		42
(16,5) 		36
(14,2) 		21
(8,3) 		23
(9,1) 		35
(13,8) 		49
(19,3) 		61
(24) 		69
(27,2) 		618
(243,3)
[traži se izvor]

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Prema proceni, u gradu je 2009. živelo 1.642.020 stanovnika.

Demografija
1990.2000.
834.5761.094.687

Privreda[uredi | uredi izvor]

Bursa je glavni turski centar automobilske industrije (fabrike Fijat-Tofaša, Renoa, Boša). Važne su još čeličana, tekstilna i prehrambena industrija.

Pored istorijskog nasleđa, za turizam u Bursi su značajna termalna kupatila i skijališta u blizini grada.

Saobraćaj[uredi | uredi izvor]

Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Gradska vlada Burse
    Gradska vlada Burse
  • Bursa iz vazduha
    Bursa iz vazduha
  • Bursaraj
    Bursaraj
  • Ulica Republike
    Ulica Republike
  • most Irgandi
    most Irgandi
  • Muzej Ataturka
    Muzej Ataturka
  • Zamak Bursa
    Zamak Bursa
  • Dugački bazar
    Dugački bazar
  • Minaret na Velikoj džamiji u Bursi
    Minaret na Velikoj džamiji u Bursi
  • Statua Ataturka u centru
    Statua Ataturka u centru

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 193. ISBN 86-331-2075-5. 
  2. ^ Željko Fajfrić - Sveta loza Stefana Nemanje
  3. ^ „Bayezid I Complex”. ArchNet. Arhivirano iz originala 25. 5. 2011. g. Pristupljeno 28. 6. 2009. 
  4. ^ „Great Mosque of Bursa”. ArchNet. Arhivirano iz originala 19. 9. 2011. g. Pristupljeno 28. 6. 2009. 
  5. ^ "Vreme", Beograd 1940. godine

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Bursa na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Бурса&oldid=27499158”