Đuro Petrović
đuro petrović | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | avgust 1914. |
Mesto rođenja | Građani, kod Cetinja, Kraljevina Crna Gora |
Datum smrti | 13. avgust 1942.27/28 god.) ( |
Mesto smrti | Kupres, ND Hrvatska |
Profesija | radnik |
Delovanje | |
Član KPJ od | 1934. |
Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
Služba | NOV i PO Jugoslavije |
Heroj | |
Narodni heroj od | avgusta 1942. |
Đuro Petrović (Građani, kod Cetinja, avgust 1914 — Kupres, 13. avgust 1942), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je avgusta 1914. godine u selu Građani, kod Cetinja. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Četiri razreda osnovne škole, završio je u rodnom selu, a potom je od dvanaeste godine počeo da radi kao nadničar kod imućnijih seljaka.
Kao mlad radnik, povezao se sa radničkim pokretom i 1934. godine postao član Komunističke partije Jugoslavije. Zbog partijskog rada, više puta je proganjan od policije, a februara 1935. godine je proveo mesec dana u zatvoru. Tada je sa grupom drugova osam dana štrajkovao glađu, posle čega su pušteni na slobodu. Ponov je hapšen 1938. u Baru i 1939. na Cetinju. U periodu od 1936. do aprila 1941. godine morao je da se redovno javlja u žandarmerijsku stanicu na Cetinju.
Posle Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, 1941. godine, aktivno je radio na organizovanju ustanka u Cetinjskom kraju — sakupljao je i skrivao oružje, okupljao i obučavao omladinu u rukovanju oružjem, politički je radio sa narodom i dr. U toku Trinaestojulskog ustanka naroda Crne Gore, nalazio se u Građansko-radomirsko-gađskom odredu. Na samom početku ustanka, 18. jula 1941. godine, u prvoj borbi protiv italijanske motorizovane kolone na putu Cetinje—Budva, kod Brajića, istakao se kao puškomitraljezac.
Novembra 1941. godine, nalazio se među dobrovoljcima, koji su stupili u Lovćenski bataljon Crnogorskog odreda za operacije u Sandžaku. Sa ovim Odredom je učestvovao u napadu na Pljevlja, 1. decembra 1941. godine. Početkom decembra, nalazio se među 13 dobrovoljaca, koji su se probili kroz neprijateljske položaje i sahranili četiri poginula borca, kod sela Bučja. Tada je izgubio vezu sa bataljonom, i posle dvadeset dana traženja, uspeo je da sa još sedam drugova, stigne u Rudo, gde je njegov bataljon tada postao Prvi bataljon Prve proleterske udarne brigade.
Zbog upale pluća, koju je dobio tokom traženja bataljona, nije stupio u Prvu proletersku, već je upućen u Crnu Goru na lečenje. Posle ozdravljenja, postavljen je za komandira čete u Bataljonu „13. jul“ Lovćenskog partizanskog odreda. Sa ovim odredom je vodio niz borbi u okolini Cetinja, a potom je tokom Treće neprijateljske ofanzive, vodio borbe u Katunskoj nahiji i borbe i marševe prvacem Grahovo—Banjani—Golija, pa kroz Pivu i Sutjesku.
Juna 1942. godine stupio je u Četvrtu proletersku crnogorsku udarnu brigadu, sa kojom je učestvovao u borbama na Treskavici i Ivan sedlu. Poginuo je prilikom napada na Kupres, u noći 13/14. avgusta 1942. godine.
Ukazom Vrhovnog štaba NOP i DVJ, avgusta 1942. godine, proglašen je za narodnog heroja, među prvim borcima NOV i POJ. U „Biltenu Vrhovnog štaba“ br. 17-19 o proglašenju Đura Petrovića za narodnog heroja piše:
„ | Na predlog Štaba IV NOPU brigade, dodeljuje se naziv narodnog heroja drugu Đuru Petroviću, seljaku iz Ljubotinja (Crna Gora) najboljem borcu IV brigade. Kao član KPJ poginuo je herojskom smrću kod Kupresa 14. avgusta o. g. Drug Đuro Petrović je bio od prvih dana crnogorskoga ustanka puškomitraljezac. U Pljevljima mu je topovska granata raznijela puškomitraljez. Dobio je drugi, i sa njime je u jurišu na Kupres kosio ustaške zvijeri dok nije pao i sam pogođen uzviknuvši: »Živjela Narodnooslobodilačka borba, živio...« okrenu se na leđa i izdahnuo.[1] | ” |
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Zbornik NOR 1949, str. 173.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Zbornik dokumenata i podataka o narodnooslobodilačkom ratu jugoslovenskih naroda, tom II, knjiga I — Bilten Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije 1941—1945. Beograd: Vojno-istorijski institut Jugoslovenske armije. 1949.
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.