Manču Matak
 | Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
| manču matak | |
|---|---|
 Manču Matak | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1920 |
| Mesto rođenja | Kruševo, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 25. maj 1944. (23/24 god.) |
| Mesto smrti | Vitolište, Mariovo, Kraljevina Bugarska |
| Profesija | krojač |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1938. |
| Učešće u ratovima | Aprilski rat Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | Vojska kraljevine Jugoslavije NOV i PO Jugoslavije |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 20. decembra 1951. |
Manču Matak (cinc. Manchu Matak; Kruševo, 1920 — Vitolište, Mariovo, 25. maj 1944), učesnik Aprilskog rata i Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1920. godine u Kruševu, u zanatlijskoj porodici. Posle završetka osnovne škole, izučio je krojački zanat. Osim što je bio aktivan u fudbalskom timu svoga grada, bio je i član ilegalne levo orijentisane omladinske organizacije. Godine 1938, primljen je za člana Komunističke partije Jugoslavije.
Za vreme Aprilskog rata 1941. godine, nalazio se u jugoslovenskoj kraljevskoj vojsci i pao u nemačko zarobljeništvo. U Kruševo se vratio početkom juna iste godine. Po povratku je počeo da radi na pripremama za oružanu borbu protiv okupatora. Tada je postao član Mesnog komiteta KPJ za Kruševo i bio zadužen za partijsku tehniku.
U vreme štrajka duvanskih radnika početkom 1942. godine, bio je uhapšen radi sumnje da je rasturao ilegalne letke. U kruševskom zatvoru se nalazio tokom februara i marta 1942., gde je bio podvrgnut mučenju. Iz Kruševa je bio prebačen u Bitolj, gde je bio mučen i ispitivan od strane specijalista za borbu protiv komunizma. Nakon toga je prebačen u Skoplje, gde takođe nije ništa rekao policiji, pa je u junu pušten iz zatvora. Ubrzo je nakon toga otišao u partizanski odred „Pitu Guli“. U odredu je postao sekretar partijske ćelije i zamenik političkog komesara.
U aprilu 1943. godine, stupio je u partizanski odred „Korab“. Ubrzo su balisti pohvatali dvanaest boraca iz odreda, među kojima je bio i Manču. Prvobitno se nalazio u zatvoru u Tetovu, a zatim je prebačen u Tiranu. Nakon kapitualcije Italije i puštanja iz zatvora u septembru 1943. godine, postao je komandir Prilepske čete bataljona „Mirče Acev“ Prve makedonsko-kosovske brigade. Sa ovim bataljonom učestvovao je u drugom oslobađanju Kičeva, u odbrani slobodne teritorije u Debarci i u borbama na Karadžovu, Tušinu i Fuštanima.
Kada je 19. decembra 1943. formirana Druga makedonska brigada, Mančo je zajedno sa svojim bataljonom ušao u njen sastav. Godine 1944. je sa brigadom učestvovao u borbi na Mrežičkom i prilikom prelaska Crne reke. Dvadeset petog maja 1944. godine, doneta je odluka da su unište četiri nemačka bunkera, koji su štitili rudnik u selu Vitolište, a rudnik je trebalo da bude onesposobljen za dalju eksploataciju. Manču je dobio zadatak da sa svojom četom napadne najistureniji deo i pređe čistinu do rudnika. Bunkeri su naposletku uništeni, a rudnik onesposobljen. Međutim, prilikom drugog juriša čete, Manču je bio smrtno pogođen mitraljeskim rafalom.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 20. decembra 1951. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
- Makedonska enciklopedija (knjiga druga). „MANU“, Skoplje 2009. godina.
Narodni heroji iz zapadne Makedonije | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije koje su rođeni ili politički delovali na teritoriji zapadnog dela Makedonije | ||
| Bitolj i okolina |  | |
| Gostivar i Tetovo | ||
| Kičevo i okolina | ||
| Prilep i okolina | ||