Poljoprivreda u Keniji dominira ekonomijom Kenije. 15–17 % ukupne površine Kenije ima dovoljno plodnosti i padavina da se može obrađivati, a 7–8 % se može klasifikovati kao prvoklasno zemljište. U 2006. godini, skoro 75% zaposlenih Kenijaca zarađivalo je za život od poljoprivrede, u poređenju sa 80% 1980. godine. Otprilike polovina ukupne poljoprivredne proizvodnje Kenije je netržišna proizvodnja za život.[1]
Poljoprivreda takođe pruža najveći doprinos kenijskom bruto domaćem proizvodu (BDP). [1] U 2005. godini, poljoprivreda, uključujući šumarstvo i ribarstvo, činila je oko 24% BDP-a, kao i 18 % zaposlenosti sa platom i 50% prihoda od izvoza. [1]
Poljoprivreda je najvažniji privredni sektor u Keniji, iako se manje od 8 odsto zemljišta koristi za proizvodnju useva i stočne hrane, a manje od 20 odsto je pogodno za obradu. Kenija je vodeći proizvođač čaja i kafe, kao i treći vodeći izvoznik svežih proizvoda, kao što su kupus, luk i mango. Male farme uzgajaju većinu kukuruza, a takođe proizvode krompir, banane, pasulj, grašak i čili.
Pored toga postoji manja proizvodnja drugih poljoprivrednih proizvoda, poput papaje (131 hiljada tona), kokosa (92 hiljade tona) i kafe (41 hiljada tona). [2]
Na proizvodnju šećerne trske ovde znatno utiču štetočine. [3]Chilo partellus je invazivna štetočina (bušilica) poreklom iz Pakistana koja je u nekim delovima zemlje, ali ne u potpunosti, potisnula autohtonu štetočinu, C. orichalcociliellus. [4] Ofomata i sar. su 2000. otkrili da je C. orichalcociliellus u stanju da prođe kroz sve razvojne faze na dve autohtone trave ovde koje ne ugošćuju Chilo partellus, što može biti jedan od razloga za upornost domaćih insekata. [4]
Cotesia flavipes je parazitoid takođe iz roda Chilo partellus iz Pakistana koji su ovde pustili Overholt i sar. da služi kao biokontrola (za biološko suzbijanje štetočina). [4] U sezoni nakon puštanja, Overholt i sar, su 1994. pronašli samo jedan parazitirani primerak uprkos mnogih istraživanja. [4] Istraživanja iz 1995. i 1996. pokazala su samo još nekoliko primeraka. [4] Iznenada su Overholt i sar. 1997. otkrili dramatično povećan parazitizam, a Zhou i sar. su 2001. utvrdili kontinuirani porast od 1999. [4]
Najčešće sorte koje uzgajaju kenijski proizvođači slatkog krompira su bele, crvene i ljubičaste. Popularnost slatkog krompira sa žutim mesom je porasla, zbog nutricionista koji ga promovišu kao izvor vitamina A, koji nedostaje kenijskoj ishrani. [5] Nedostatak vitamina A nije fatalan, ali ostavlja imuni sistem osiromašenim i podložnim boginjama, malariji i dijareji. Nedostatak takođe može izazvati slepilo. [5]
Uprkos naporima da se razviju potpuno otporne biljke, do sada je malo toga postignuto. Stoga se pažnja skreće na pseudo-otpornost, što uključuje ublažavanje štete od žižaka kroz dublje formiranje korena i sorte kratke sezone, koje su izložene najezdi žižaka kraće vreme. [6] Tamo gde farmeri svoju žetvu slatkog krompira vrše postepeno, može doći do gubitka useva do 10 procenata zbog bolesti i žižaka. Štetočine mogu potpuno uništiti plantaže slatkog krompira.
Cvetni plastenici oko jezera Najvaša. Sveže cveće čini oko 10% kenijskog izvoza.
Kenija je treći najveći svetski izvoznik rezanog cveća. [7] Otprilike polovina od 127 kenijskih farmi cveća koncentrisano je oko jezera Najvaša, 90 kilometara severozapadno od Najrobija. [7] Da bi se ubrzao njihov izvoz, aerodrom u Najrobiju ima terminal namenjen prevozu cveća i povrća. [7]
Prema podacima Kenijskog saveta za cveće, industrija cveća direktno zapošljava 90.000 ljudi i još 500.000 indirektno u pomoćnim uslugama. [7] Kenijsko cveće čini 30 do 35% cveća koje se prodaje na aukcijama u Evropi. [7] Kenijske ruže, karanfili i letnje cveće su takođe popularni u Rusiji i SAD. [7]
Mali uzgajivači su u mogućnosti da značajno povećaju prinose useva prateći jednostavne smernice, kao što je pravilno obrezivanje. Mnogi to u početku ne čine, jer se metode čine kontraintuitivnim, ali praksa se širi kada susedi koji se pridržavaju smernica imaju bolje prinose. [8]
Zbog štetočina, bolesti i smanjenih hranljivih materija u zemljištu, farmeri rotiraju svoje biljke slatkog krompira što je više moguće, što znači da koriste njivu za sadnju slatkog krompira samo jednom u 5 godina, i nemaju usev na istom polju dve godine zaredom. Sadnja pirinča između dva useva slatkog krompira odavno se predlaže. Kada su usevi slatkog krompira i pirinča zasađeni u poljima koja su susedna jedna uz drugo, nivo zarazeslatkog krompira je opao. Smanjena šteta od žižaka je primećena kada je slatki krompir sađen zajedno sa prosom i susamom, ali je i prinos slatkog krompira značajno smanjen. Utvrđeno je da slatki krompir inhibira klijanje prosa. Ova rotacija useva i obrazac gajenja su veoma česti u Africi.
Kontrola korova zahteva mnogo sati ručnog rada. Nekontrolisani rast korova smanjuje prinos useva za čak 60 odsto. Pojedini poljoprivrednici rešavaju ovaj problem obradom manje površine, ali to smanjuje i ukupne prinose. Herbicidi su preskupi za većinu malih vlasnika. [9] Kada se biljka slatkog krompira razmnožava nekoliko puta uzastopno, prinos se smanjuje i povećava se nakupljanje virusa. Virusi se mogu ukloniti toplotnom obradom.
Sektor za navodnjavanje Kenije je kategorisan u tri organizaciona tipa: šeme za navodnjavanje malih vlasnika, šeme javnog centralnog upravljanja i privatne/komercijalne šeme.
Šeme malih vlasnika razvijaju i njima upravljaju pojedinci ili grupe farmera koji rade kao korisnici vode ili grupe za samopomoć. Navodnjavanje se vrši na individualnim ili grupnim gazdinstvima u proseku 0,1-0,4 ha. Postoji oko 3.000 šema za navodnjavanje malih gazdinstava koje pokrivaju ukupnu površinu od 47.000 ha, što je ekvivalentno 42% ukupne površine pod navodnjavanjem. Oni proizvode većinu hortikulturnih proizvoda koji se konzumiraju u urbanim centrima u Keniji.
Zemlja ima sedam velikih šema za navodnjavanje kojima se upravlja centralno, a one pokrivaju ukupnu površinu od 18.200 ha i u proseku 2.600 ha po šemi. Ovim šemama upravlja Nacionalni odbor za navodnjavanje i oni čine 18% površine navodnjavanog zemljišta u Keniji. U početku je vlada razvila i upravljala nacionalnim planovima sa poljoprivrednicima koji su učestvovali kao zakupci. Međutim, od 2003. godine su prepustili interesnim grupama odgovornost za većinu usluga, osim za razvoj, održavanje i rehabilitaciju glavnih objekata za navodnjavanje.
Velike privatne komercijalne farme pokrivaju 45.000 hektara što čini 40% navodnjavanog zemljišta. Koriste visoku tehnologiju i proizvode useve visoke vrednosti za izvozno tržište, posebno cveće i povrće. Farme zapošljavaju oko 70.000 ljudi, što je 41% stanovništva koje je direktno aktivno u poljoprivredi sa navodnjavanjam. [10]
Kenijski farmer pokazuje luk koji je uzgajao za prodaju na svojoj farmi u blizini Gilgila. Farmer je deo projekta koji podržava AusAID.
Slatki krompir se obično uzgaja organski u Africi. Da bi se smanjio rad za plevljenje korova, farmeri koje je intervjuisao Maharija (2004) su dali prednost sadnji na gomilama nakon pokušaja sa brazdama. Poljoprivrednici su otkrili da metode gomilanja daju veće krtole i lakše se koriste bez novih đubriva ili hemikalija. [11]Organska poljoprivreda uključuje plodored i malčiranje za kontrolu štetočina i plodnost zemljišta.
Prema podacima Organizacije za hranu i poljoprivredu Ujedinjenih nacija, Kenija nije imala procenat sertifikovanih organskih useva u 2003. godini, ali farmeri koriste organske metode. [12]
Mnogi farmeri u Keniji nazivaju genetski modifikovani (GM) kukuruz koji isporučuju SAD trojanskim konjem. [13] GM su trenutno ilegalni u Keniji, iako SAD nastavljaju da šalju modifikovani kukuruz u Keniju u obliku pomoći. [14]
Kenijci i drugi Afrikanci, poput Malavijaca i Zimbabveana, melju kukuruz u brašno pre nego što ga podele. Neki aktivisti su rekli da SAD namerno šalju GM hranu kao pomoć da potkopaju izvozno tržište organskih proizvoda i navedu da Evropa počne da kupuje od SAD. Neki farmeri možda nisu svesni GM, a drugi su jednostavno previše siromašni.
Da bi povećali proizvodnju i povećali profit, mnogi mali farmeri u Keniji usvajaju poljoprivredu u staklenicima. Neki od popularnih proizvoda koji se uzgajaju u plastenicima su lubenice, [15][16]paprika i paradajz.
Poljoprivreda u staklenicima u Keniji omogućava poljoprivrednicima da koriste manje poljoprivrednih ulaganja (uključujući radnu snagu i đubrivo) i da kontrolišu štetočine i bolesti. Istočnoafrička zemlja je klasifikovana kao zemlja sa nedostatkom vode[17] i većina zemljišta nije optimalna za poljoprivredu. Većina kenijskih staklenika koristi navodnjavanje kap po kap kako bi maksimalno iskoristila raspoloživu vodu i efikasno isporučila hranljive materije svojim usevima.
Poljoprivredna istraživanja od strane državnih institucija[uredi | uredi izvor]
Kenijski institut za poljoprivredna istraživanja [18] je zadužen za relevantna istraživanja. To je nacionalna institucija koja objedinjuje istraživačke programe u prehrambenim kulturama, hortikulturnim i industrijskim kulturama, stočarstvu, upravljanju zemljištem i vodama i socio-ekonomiji. Promoviše zdrava poljoprivredna istraživanja, generisanje tehnologije i širenje kako bi se osigurala sigurnost hrane kroz poboljšanu produktivnost i očuvanje životne sredine.
Institut je osnovan 1979. godine kao poluautonomna vladina institucija. Novi institut je nastavio istraživačke aktivnosti Istočnoafričke organizacije za istraživanje poljoprivrede i šumarstva, Istočnoafričke veterinarske istraživačke organizacije i, konačno, Ministarstava poljoprivrede i razvoja stočarstva. Kenijska vlada je 1986. godine prepoznala izazov da se suoči sa dugoročnim ograničenjima proizvodnje hrane u zemlji. Kenijski institut za proizvodnju veterinarskih vakcina i Kenijski institut za istraživanje tripanosomijaze nedavno su integrisani u Kenijski institut za poljoprivredna istraživanja. Ovo je bilo zbog prepoznavanja potrebe od strane vlade da dodatno ojača svoj sistem istraživanja poljoprivrede kako bi se stvorio institucionalni okvir za efikasno upravljanje, reorganizaciju i konsolidaciju poljoprivrednih istraživanja u zemlji. [19]
Aktom parlamenta Kenijska organizacija za istraživanje poljoprivrede i stoke osnovana je 2013. Spojila se sa Kenijskim institutom za poljoprivredna istraživanja, Fondacijom za istraživanje kafe, Fondacijom za istraživanje čaja i Fondacijom za istraživanje šećera u Keniji i ima nadzor nad 18 istraživačkih instituta. [20][21] Nova institucija ima bazu sredstava i kapitala KSh 28.000.000.000 i KSh 27.900.000.000, odnosno 3.294 zaposlenih. [22] Isto tako, vlada je uspostavila neke studijske institucije za pomoć u istraživačkim projektima u cilju ublažavanja siromaštva, smanjenja nezaposlenosti i borbe protiv neuhranjenosti. [23] Takve institucije su poput Univerziteta Egerton postavljene uglavnom u svrhe istraživanja poljoprivrede.
^ abNel, Michelle. GM Potatoes Rejected in Year of Potato. Retrieved 1 May 2008, from http://www.biosafetyafrica.net. The Case of Transgenic Sweet Potato in Kenya. Retrieved 4 May 2008, from http://www.ielrc.org.
^Mwanda, C.O. Engineering Division, Ministry of Agriculture. (2000). A note on weed control in Machakos District, Kenya. Retrieved 5 May 2008, from http://atnesa.org.
^Republic of Kenya, Ministry of Water and Irrigation (2009)’’'National Irrigation and Drainage Policy:3-4.'’’
^Macharia, Peter. Kenya National Report. (29 July 2004). Gateway to Land and Water Information. Retrieved 21 April 2008, from http://www.fao.org.
^Dankers, Cora Liu, Pascal (2003). Environmental and social standards, certification and labelling for cash crops. Food and Agriculture Organization of the United Nations. ISBN92-5-105068-6. OCLC474270200.CS1 održavanje: Višestruka imena: spisak autora (veza)
.jpg)