Pređi na sadržaj

Rovinj

Koordinate: 45° 04′ 52″ S; 13° 38′ 19″ I / 45.0811661233802° S; 13.6387067593971° I / 45.0811661233802; 13.6387067593971
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Rovinj
Stari grad u Rovinju
Zastava
Zastava
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Hrvatska
ŽupanijaIstarska
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 2011.12.913
 — gustina165,79 st./km2
Aglomeracija (2011.)14.367
Geografske karakteristike
Koordinate45° 04′ 52″ S; 13° 38′ 19″ I / 45.0811661233802° S; 13.6387067593971° I / 45.0811661233802; 13.6387067593971
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina77,89 km2
Rovinj na karti Hrvatske
Rovinj
Rovinj
Rovinj na karti Hrvatske
Ostali podaci
GradonačelnikĐovani Sponca (IDS)
Poštanski broj52210
Pozivni broj+385 52

Rovinj (ital. Rovigno) je grad u Hrvatskoj, u Istarskoj županiji. Prema prvim rezultatima popisa iz 2011. u gradu je živelo 14.367 stanovnika, a u samom naselju je živelo 12.913 stanovnika.[1]

Položaj

[uredi | uredi izvor]

Grad Rovinj nalazi se na 45° 04' sjeverne geografske širine i 13° 38' istočne geografske dužine. Nalazi se na zapadnoj obali Istre. Rovinjska regija ima površinu od 80 km2.

Prirodna osnova

[uredi | uredi izvor]

Klima

[uredi | uredi izvor]

Rovinj se nalazi u području mediteranske klime. Srednja godišnja temperatura iznosi 16°C. U januaru prosečna temperatura iznosi 4,8°C, a u julu 22,3°C.[2] Srednja godišnja temperatura mora iznosi 16,6°C.[2] Godišnja količina padavina iznosi 940 mm taloga, a godišnji prosek vlažnosti vazduha iznosi 72%.[2] Rovinj godišnje u prosjeku ima 2.393,3 sunčanih sati godišnje.[2]

Reljef

[uredi | uredi izvor]

Rovinj se nalazi na području Crvene Istre, odnosno crvenog tla — crvenice. U rovinjskom arhipelagu nalazi se 22 ostrva ili ostrvca od kojih su Sv. Andrija i Sv. Katarina najveći.[2] Na severu rovinjštine, Rovinj graniči sa opštinom Vrsar sa kojom deli Limski kanal.

Istorija

[uredi | uredi izvor]

Arheološki nalazi pokazuju da je okolina Rovinja bila nastanjena u praistoriji — bronzanom i gvozdenom dobu, kada Istru naseljavaja ilirsko pleme Histra koji su trgovali sa Grcima i Etrušćanima. Najnoviji arheološki nalazi ukazuju da je ostrvu, koje je od 1763. poluostrvo i na kom je smešten današnji Rovinj, naseljeno od prelaza iz 2. u 1. milenijum p. n. e.[3]

Prvo pominjanje Rovinja kao Castrum Rubini nalazi se u delu Cosmographia iz 7. veka. U delu je navedeno mnoštvo geografskih podataka koji se odnose na 5. vek pa je rovinjski hroničar Bernardo Benusi zaključio da je Rovinj nastao u periodu od 3. do 5. veka. Nakon vladavine Rimskog carstva, a pred navalama Vizigota, Huna i Gota, stari Romani su, u potrazi za sigurnošću, naselili ostrva Mons Albanus, Sv. Katerinu, Sv. Andriju i Cisu. Ostrvo Cisa se prvi put pominje po Pliniju Starijem, a navodno je potonulo za vreme velikih potresa u drugoj polovini 8. veka. Castrum Rubini koji je lociran na mestu današnje crkve Sv. Eufemije, postaje Ruinjo, Ruginio, Ruvigno i preživljava razorne napade sa kopna i mora: Slovena (Domagoj, 876. godine), Neretljana (865. i 887. godine) i Saracena (819. i 842).[3] Nakon vizantinske vlasti Rovinj je najprije bio pod vlašću Longobarda, a potom pod franačkom vladavinom. U feudalnoj Istri Rovinj je izgubio veći deo autonomije starih rimskih municipija, međutim kao važan grad, o čemu govori činjenica da kao kastrum učestvuje 804. godine na Rižanskoj skupštini, uspeva se izboriti za određene olakšice.[3]

Od 10. do 12. veka sa uspehom se odupirao pritisku Venecije i stekao autonomni status sa skupštinom građana i Velikim većem. Dolaskom pod Veneciju 1283. godine gradska samouprava je izgubila svoje demokratsko obeležje. Grad je izložen čestim napadima sa mora — 1597. napalo ga je i opljačkalo 17 uskočkih brodova sa oko 500 uskoka. U 17. i 18. veku Rovinj je razvijen pomorski grad. Nakon pada Venecije 1797. godine građani su sami preuzeli upravu grada i zadržali je za vreme austrijske (1797—1805) i francuske administracije (1805—1813). Sve do druge polovine 19. veka Rovinj je bio najveća luka na zapadnoj obali Istre.[3] Godine 1918. okupirala ga je italijanska vojska, a 1920. Rapalskim ugovorom pripao je Kraljevini Italiji i bio uključen u italijansku pokrajinu Venecija Điulija (Julijska krajina). Nakon italijanske kapitulacije 1943, grad dolazi pod nemačku okupaciju. Ipak, iste godine u Pazinu pokrajinski Narodnooslobodilački odbor za Istru, proglašava pripojenje Istre matici Jugoslaviji, što je posle rata potvrđeno 1947. godine Pariskim mirovnim ugovorima.

U šezdesetim, sedamdesetim i osamdesetim godinama dvadesetog veka Rovinj je bio stecište mnogih Beograđana, a posebno glumaca, pisaca i slikara.[4] U njemu su povremeno boravili i radili između ostalih Borislav Mihajlović Mihiz, Antonije Isaković, Mića Popović, Olja Ivanjicki i Milan Cile Marinković.[5] U Međunarodnom omladinskom centru na Škarabi[6] su svirali tada poznati jugoslovenski rok sastavi, između ostalih i beogradske Siluete.

Demografija

[uredi | uredi izvor]
Glavni članak: Popis stanovništva u SFRJ 1991:Rovinj

Današnji Grad Rovinj nastao je na delu teritorije nekadašnje Opštine Rovinj. Kretanje broja stanovnika Grada Rovinja dato je u tablici ispod.[7]

Nacionalnost[8] 2001. 1991. 1981. 1971. 1961. 1953. 1948. 1931. 1921. 1910. 1900. 1890. 1880. 1869. 1857.
br. stanovnika 14.234 13.559 11.861 9.464 7.818 6.374 8.589 11.069 10.863 13.160 11.042 10.354 10.100 10.063 9.891

Broj stanovnika samog naselja Rovinj dat je u tablici ispod.[7]

Nacionalnost[8] 2001. 1991. 1981. 1971. 1961. 1953. 1948. 1931. 1921. 1910. 1900. 1890. 1880. 1869. 1857.
br. stanovnika 13.467 12.910 11.271 8.871 7.155 5.712 7.863 10.170 10.022 12.323 10.302 9.662 9.522 9.564 9.401

Prema popoisu stanovništva iz 2001. godine u Gradu Rovinju živjelo je 14.234 stanovnika. Hrvati su činili većinu stanovništva (66%). Italijani su sa 1.628 stanovnika (11,44%) činili drugu najbrojniju zajednicu na području Grada. Po brojnosti, Italijane su sledili Srbi s 3,5%, Albanci s 2,4% i Bošnjaci s 1,8%.[9]

Po popisu iz 1991. godine u Opštini Rovinj je živelo 2.169 (10,91%) Italijana.[7]

Popis 1991.

[uredi | uredi izvor]

Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Rovinj je imalo 12.910 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:

Popis 1991.‍
Hrvati
  
 7.136 55,27%
Italijani
  
 1.761 13,64%
Srbi
  
 698 5,40%
Jugosloveni
  
 371 2,87%
Muslimani
  
 244 1,89%
Albanci
  
 208 1,61%
Slovenci
  
 140 1,08%
Mađari
  
 113 0,87%
Crnogorci
  
 42 0,32%
Makedonci
  
 29 0,22%
Slovaci
  
 25 0,19%
Nemci
  
 16 0,12%
Rumuni
  
 15 0,11%
Česi
  
 12 0,09%
Turci
  
 6 0,04%
Austrijanci
  
 5 0,03%
Rusi
  
 5 0,03%
Poljaci
  
 3 0,02%
Romi
  
 2 0,01%
Ukrajinci
  
 2 0,01%
Bugari
  
 1 0,00%
Grci
  
 1 0,00%
Jevreji
  
 1 0,00%
ostali
  
 17 0,13%
neopredeljeni
  
 512 3,96%
region. opr.
  
 1.335 10,34%
nepoznato
  
 210 1,62%
ukupno: 12.910

Politika

[uredi | uredi izvor]
Rovinj, pogled sa zvonika Sv. Eufemije

U Rovinju je na vlasti Istarski demokratski sabor na čelu sa gradonačelnikom Đovanijem Sponzom. Gradsko vijeće Grada Rovinja čini 19 poslanika.[10]

Ekonomija

[uredi | uredi izvor]

Turizam i industrija čine najveće izvore prihoda grada Rovinja. Od industrije važno je napomenuti Tvornicu duhana Rovinj i Istragrafiku, koje su preselile pogone u Kanfanar, Mirnu — fabriku ribljih konzervi i ostale manje fabrike kao Obrada — metaloprerađivačka fabrika i fabrika bezalkoholnih pića.

Turizam

[uredi | uredi izvor]

Prema podacima Turističke zajednice Istarske županije, Poreč i Rovinj su po broju ostvarenih noćenja, vodeće turističke destinacije. Udeo Rovinja u ukupnom broju noćenja Istarske županije u 2005. godini iznosi 14,2%, a Poreča 14,4%. Najbrojniji gosti grada Rovinja su Nemci, Italijani, Austrijanci i Holanđani. Na području grada Rovinja nalaze se 10 hotela. Takođe na području grada nalaze se još kampovi, hotelska naselja i hotelsko-apartmanska naselja. Najveći kamp u Rovinju je Valalta tip naturističkog naselja, koji je ujedno i među najvećim i najboljim u Hrvatskoj.

Partnerski gradovi

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ „Popisane osobe, kućanstva i stambene jedinice, prvi rezultati popisa 2011.”. Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. Arhivirano iz originala 1. 6. 2012. g. Pristupljeno 29. 8. 2012. 
  2. ^ a b v g d Službene Stranice Grada Rovinja: O Rovinju — Brojke i činjenice (jezik: hrvatski)
  3. ^ a b v g Službena stranica Grada Rovinja: Povijest (jezik: hrvatski)
  4. ^ Oživjele stare uspomene u Rovinju
  5. ^ Cile Marinković: U žiži smo oduvek | Kultura | Novosti.rs
  6. ^ Englezi koji su voleli Italiju
  7. ^ a b v CD-rom: Naselja i stanovništvo RH od 1857—2001. godine, Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske, Zagreb, 2005.
  8. ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
  9. ^ Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske: Popis stanovništva 2001. godine — Stanovništvo prema narodnosti, po gradovima/općinama (jezik: hrvatski)
  10. ^ Službene Stranice Grada Rovinja: Gradska administracija — Gradsko Vijeće (jezik: hrvatski)

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ровињ&oldid=27736391”