Luga
| Luga Луга | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Severozapadni |
| Oblast |  Lenjingradska oblast |
| Rejon | Luški rejon |
| Osnovan | prvi pomen tokom XVI veka |
| Status grada | 1777. |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2015. | 36.496 |
| — gustina | 942,56 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 58° 44′ 00″ S; 29° 51′ 00″ I / 58.733333° S; 29.85° I |
| Vremenska zona | UTC+3 |
| Aps. visina | 48 m |
| Površina | 38,72 km2 |
.svg)  Luga Luga na karti Rusije | |
 Luga Luga na karti Lenjingradske oblasti | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 188230–188233, 188235-188238 |
| Pozivni broj | (+7) 81372 |
| Registarska oznaka | 47 |
| OKATO kod | 41 438 |
| OKTMO kod | 41 633 101 001 |
| Veb-sajt | |
| adm.luga.ru/ | |
.png)
Luga (rus. Луга) grad je na severozapadu evropskog dela Ruske Federacije. Nalazi se u jugozapadnom delu Lenjingradske oblasti, i administrativno pripada Luškom rejonu čiji je ujedno i administrativni centar.
Prema procenama nacionalne statističke službe za 2015. u gradu je živelo 36.496 stanovnika. Administrativni status grada ima od 1777. godine.
Od maja 2008. grad Luga nosi počasno zvanje Grad vojničke slave Ruske Federacije.
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Naselje je dobilo ime po istoimenoj reci na čijim obalama se nalazi, a dokaz toga je povelja o osnivanju grada imperatorke Katarine Velike od 14. avgusta 1777. godine: „Na reci Lugi neka se osnuje novi grad, nedaleko od mesta gde reka Vrevka se u Lugu uliva, i neka se taj grad zove Luga”.[1]
Sam toponim Luga vodi poreklo od baltičkog plemena Vođani, a sudeći prema analogiji sa finskim jezikom, termin luga označava mesto gde se mreste lososi (u slivu Luge i njene pritoke Jaščere i danas se nalaze mrestilišta atlantskog lososa).
U pisanim izvorima reka Luga se pod tim imenom prvi put pominje u Lavrentjevskom letopisu iz 947. godine u vezi sa pohodom kneginje Olge Kijevske u Novgorod.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Grad Luga leži na obalama istoimene reke, Luge, pritoke Finskog zaliva Baltičkog mora, i nalazi se u južnom delu Luškog rejona, čiji je ujedno i administrativni centar, na jugozapadu Lenjingradske oblasti. Od istorijskog centra grada Sankt Peterburga udaljen je oko 147 km u smeru juga, dok je na oko 95 km istočnije grad Veliki Novgorod. Nedaleko od grada nalazi se zaštićeno ramsarsko područje spomenik prirode Mšinska močvara, sistem visokih močvara u međurečju Oredeža i Jaščere. Nekoliko kilometara južnije nalazi se nekoliko ledničkih jezera, od kojih su teritorijalno najveća Čeremenječko i Vrevo.
Kroz grad prolazi deonica železničke pruge koja Sankt Peterburg preko Pskova povezuje sa Varšavom.
Klima[uredi | uredi izvor]
Grad se nalazi u zoni umerenokontinentalne klime podložne jakim maritimnim uticajima koji dolaze sa Atlantika pretko baltičke depresije. Zbog znatnog broja sunčanih dana bez oblaka tokom godine (u proseku između 20 i 40), Lugu često nazivaju i „Krimom severa”. Prosečna temperatura najhladnijeg meseca u godini, januara, je oko -8,9 °C, dok je najtopliji mesec jul sa prosekom od +17,3 °C. Količina padavina je, uprkos znatnim uticajima sa okeana, relativno mala i iznosi prosečno oko 594 mm na godišnjem nivou. Najviše padavina se izluči tokom avgusta, prosečno 82 mm, a najmanje tokom februara i marta sa prosekom od 30 mm.
| Klima Luge | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Prosek, °C (°F) | −8,9 (16) |
−8,35 (16,97) |
−3,45 (25,79) |
4,15 (39,47) |
11,85 (53,33) |
15,55 (59,99) |
17,3 (63,1) |
15,6 (60,1) |
10,6 (51,1) |
5,15 (41,27) |
−1,0 (30,2) |
−6,25 (20,75) |
4,35 (39,83) |
| Količina padavina, mm (in) | 33 (13) |
30 (11,8) |
30 (11,8) |
32 (12,6) |
47 (18,5) |
68 (26,8) |
75 (29,5) |
81 (31,9) |
65 (25,6) |
51 (20,1) |
44 (17,3) |
38 (15) |
594 (233,9) |
| [traži se izvor] | |||||||||||||
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prvi pisani podaci o seoskom naselju pod imenom Luško (rus. Луское) javljaju se u područnim katastarskim spisima iz XVI veka. Kao zvaničan datum osnivanja grada uzima se 14. avgust 1777. godine, dan kada je imperatorka Katarina Velika donela dekret o osnivanju novog grada na mestu gde se reka Vrevka uliva u Lugu, južno od starih sela Korobino i Naplatje. Novi grad je sagrađen na zemljištu koje je nekada pripadalo lokalnom trgovcu I. N. Jelaginu, a koje mu je oduzeto zbog dugova. Već naredne godine donesen je i prvi urbanistički plan grada, čiji tvorac je bio arhitekta Ivan Lejm (član urbanističkog veća za izgradnju Moskve i Sankt Peterburga od 1774. do 1796. godine). Plan grada je sačinjen u tipičnom obliku ruskog klasicizma sa centralnim gradskim trgom na obali reke od kojeg se na sve strane širila mreža puteva i stambenih delova. Prve građevine u gradu bile su drvene barake u kojima su obitavali gradski namesnik i stražarske jedinice, i sagrađene su već 1779. godine, dok su naredne godine sagrađene i prve stambene i privredne građevine. Svega pet godina po osnivanju, Luga je imala vlastitu sudnicu, poštu (jedina dvoetažna građevina u to vreme), pivaru, zatvor, brojne trgovine i 50 kuća za stanovanje.[2]
Od osnivanja, pa do 1872. godine, grad je administratvno pripadao Pskovskoj guberniji, da bi potom prešao u sastav Sanktpeterburške gubernije. Prvi zvanični gradski grb usvojen je 8. juna 1781. godine, a centralni simbol koji je predstavljao sam grad na grbu bio je bazen ispunjen vodom sa lososom u sredini. U to vreme u gradu je živelo oko 650 stanovnika.
_(1781).png)
Prve građevine od čvrstih materijala pojavile su se 1786. godine: Jekaterinjinska saborna crkva i javna škola (obe građevine su sačuvane, i danas se nalaze na listi kulturnog nasleđa RF). Zanimljivo je da je 1817. u gradu boravio čuveni književnik Aleksandar Puškin, koji je tom prilikom napisao stihove: „U Rusiji postoji grad Luga, kao deo Peterburškog okruga” (rus. «Есть в России город Луга, Петербургского округа»).
Kroz grad je 1839. godine prošao deo optičkog kabla magnetnog telegrafa, u to vreme najduža telegrafska linija na svetu, čiji je kabl, dužine 1.200 km, povezivao Sankt Peterburg sa Varšavom. Dve decenije kasnije kroz grad prolazi i deonica železničke pruge na istoj relaciji, što je dovelo do novog zamaha u njegovom privrednom razvoju. Luga i njena okolina postaju popularna odmarališta za stanovnike Petrograda.
Godine 1906. u gradu je osnovana fabrika za proizvodnju kupela, termološki visokootpornih posuda koje su se koristile kod topljenja metala i u staklarskoj industriji. U to vreme bila je to najveća fabrika tog tipa u celoj Rusiji, a svoj status privrednog giganta zadržala je i do danas.
Prema podacima iz 1912. godine, u Lugi je živelo 16.100 stanovnika, postojalo je 5 pravoslavnih i po jedna katolička i luteranska crkva, 2 ženske gimnazije, 3 biblioteke, dva pozorišta na otvorenom, bolnica.
Grad je bio poprište žestokih borbi između belogardejaca i revolucionara tokom Ruskog građanskog rata. Potom je usledio nagli oporavak i obnova grada, a neposredno pred izbijanje Drugog svetskog rata, u gradu je živelo više od 30.000 ljudi, radile su brojne fabrike i delovale mnoge kulturne institucije. U leto 1941. započela je 45-odnevna opsada grada od strane trupa Vermahta koje su napredovale ka Lenjingradu na severu. Nemačke trupe su konačno ušle u grad 24. avgusta 1941. godine, i držale ga pod okupacijom naredna 902 dana, sve do noći s 11. na 12. februar 1944. godine, kada su Crvenoarmejci uspeli da oslobode grad. Grad je tokom rata razrušen do temelja, a veliki broj njegovih žitelja je pobijen.
Za herojski otpor i borbu protiv fašističkog okupatora, više od pet hiljada Lužana je odlikovano medaljama i ordenjem za zasluge Sovjetskog Saveza, a 15 od njih je dobilo najviša priznanja – Heroj Sovjetskog Saveza. Na brdu nedaleko od grada, 1975. godine podignut je memorijalni spomenik „Partizanska slava”, u znak sećanja na sve stradale partizane Lenjingradske, Pskovske i Novgorodske oblasti. Sam grad je 1977. odlikovan Ordenom otadžbinskog rata prvog stepena, a iste godine je u znak sećanja na 200 godina od osnivanja grada podignut spomen obelisk.[3] Zbog herojskog otpora tokom rata gradu je 2008. godine dodeljeno počasno zvanje Grad vojničke slave Ruske Federacije.[4]
-
Fabrika za proizvodnju kupela -
Luška železnička stanica -
Saborna crkva Vaskrsenja Hristovog na početku prošlog veka
Demografija[uredi | uredi izvor]
Prema podacima sa popisa stanovništva 2010. u gradu je živelo 38.593 stanovnika, dok je prema procenama nacionalne statističke službe za 2015. grad imao 36.496 stanovnika.[5] Prema tom parametru Luga se 2015. nalazila na 438. mestu među 1.114 zvaničnih gradova Ruske Federacije.
| 1897. | 1939. | 1959. | 1970. | 1979. | 1989. | 2002. | 2010. | 2015. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 5.617 | 26.010 | 25.540 | 31.905 | 37.680 | 41.769[6] | 40.434[7] | 38.593[8] | 36.496 |
Partnerski gradovi[uredi | uredi izvor]
Grad Luga ima potpisane ugovore o partnerstvu i saradnji sa sledećim gradovima:
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ «На реке Луге учредить новый город, близ урочища, где река Вревка в Лугу впадает, наименовав оный город Луга»
- ^ „Istoriя Lužskogo raйona i goroda Luga”. Oficialьnый saйt administracii Lužskogo municipalьnogo raйona. Pristupljeno 10. 3. 2004.
- ^ „Istoriю Lugi i Lužskogo raйona”. Saйt Administracii Lužskogo raйona. Arhivirano iz originala 26. 06. 2008. g. Pristupljeno 5. 6. 2009.
- ^ Указ Президента Российской Федерации от 5 мая 2008 года № 554 «О присвоении г. Луге почётного звания Российской Федерации „Город воинской славы“» Архивирано на сајту Wayback Machine (29. март 2009)
- ^ Ленинградская область. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2009-2015 гг. Архивирано на сајту Wayback Machine (5. март 2016)
- ^ „Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 g. Čislennostь naličnogo naseleniя soюznыh i avtonomnыh respublik, avtonomnыh oblasteй i okrugov, kraёv, oblasteй, raйonov, gorodskih poseleniй i sёl-raйcentrov.”. Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 goda (na jeziku: ruski). Demoscope Weekly. 1989. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (21. 5. 2004). „Čislennostь naseleniя Rossii, subъektov Rossiйskoй Federacii v sostave federalьnыh okrugov, raйonov, gorodskih poseleniй, selьskih naselёnnыh punktov – raйonnыh centrov i selьskih naselёnnыh punktov s naseleniem 3 tыsяči i bolee čelovek”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2002 goda (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (Federalni zavod za statistiku) (2011). „Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda. Tom 1 (Nacionalni popis stanovništva 2010, 1. svezak)”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda (Nacionalni popis stanovništva 2010) (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ „Ystävyyskaupungit ja -kunnat”. mikkeli.fi. Arhivirano iz originala 29. 04. 2014. g. Pristupljeno 28. 4. 2014.
- ^ „Mikkeli — gorod, vыrublennый v skalah”. Arhivirano iz originala 12. 02. 2009. g. Pristupljeno 1. 2. 2009.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Gradovi rejonske subordinacije (31) |  | |
|---|---|---|
| Varošice (32) |
| |
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
