Baroševac

Koordinate: 44° 23′ 33″ S; 20° 22′ 05″ I / 44.3925° S; 20.368° I / 44.3925; 20.368
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Baroševac
Crkva u Baroševcu
Administrativni podaci
DržavaSrbija
GradBeograd
Gradska opštinaLazarevac
Stanovništvo
 — 2011.Pad 1054
Geografske karakteristike
Koordinate44° 23′ 33″ S; 20° 22′ 05″ I / 44.3925° S; 20.368° I / 44.3925; 20.368
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina138 m
Baroševac na karti Srbije
Baroševac
Baroševac
Baroševac na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj11565
Pozivni broj011
Registarska oznakaBG

Baroševac je naselje u gradskoj opštini Lazarevac u gradu Beogradu. Baroševac danas ima 259 domaćinstava a prema popisu iz 2011. živi 1054 stanovnika. Udaljeno je 13 km od Lazarevca. Površina Baroševca iznosi 1288 hektara, 43 ari i 88 m². Kroz Baroševac protiče reka Peštan koja je pritoka Kolubare.

Ovde se nalazi Spomen-česma u Baroševcu.

Poreklo imena Baroševac[uredi | uredi izvor]

Po legendi Baroševac je bio raskrsnica puteva kojim su prolazile brojne vojske, putopisci, trgovci. Prolazeći, zapažali su velike bare obrasle zukvom, rogozom i visokom travom nastale izlivanjem Peštana ili topljenjem snega, koje su se zadržavale tokom cele gofdine. Po barama mesto je i dobilo ime Baroševac.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Pretpostavlja se da su ovi krajevi naseljeni još u praistoriji ali su tragovi praistorijskih ljudi vrlo retki. Prvi pisane podatke o Baroševcu ostavio je katolički propovednik Bartolomej Kašić, koji spominje naselje Baošići (današnji Baroševac) u ravnici pod brdom Sveta Petka u svojom 'Autobiografiji' iz 1612. godine. Sledeći pisani targ ostavio je turski putopisac Evlija Čelebija u svojim 'Putopisima'. On spominje hrišćansko selo Barusudža, koje je pripadalo Smederevskom sandžaku (oblasti). Iz prvih godina austrijske vladavine Srbijom (1718—1739) ostala je Ebšelvicova karta (1723. god.) na kojoj je između ostalih mesta ostao Baroševac.. Novim uređenjem ustaničke Srbije Baroševac je pripao Gošnićkoj kneževini. Od 1839. godine Gošnićka kneževina, a samim tim i Baroševac pripao je Kolubarskom srezu. Prema tadašnjoj administrativnoj podeli srezovi su bili podeljeni na opštine, a jedna od opština je bila i Baroševac. Baroševačka opština je pored Baroševca obuhvatala i okolna sela: Zeoke, Bistrica, Mali Crljeni i Trbušnica. Ova podela je postojala do 1945. godine kada je ova administrativna podela ukinuta. Od 1952. do 1955. godine ponovo je uspostavljena stara administartivna podela i Baroševac je ponovo postao opština. Opština je sada osim Baroševca obuhvatala Zeoke, Bistricu, Male Crljene i Strmovo. Konačno 1955. godine ova administrativna podela je ukinuta. Osnovana je mesna kancelarija Baroševac koja pripada g radskoj opštini Lazarevac.

Rudna bogatstva[uredi | uredi izvor]

U Baroševcu je 1908. godine otvoren je jamski rudnik lignita. Jamski rudnik je zatvoren 1948. godine zbog podzemnih voda. Od 1960. godine vadi se ugalj lignit površinskom eksploatacijom. Geološke rezerve uglja lignita u Baroševcu procenjuju se na 115 miliona tona. Osim uglja lignita i rudnika u Baroševcu je postojao majdan u brdu Čokanlija koji je služio za vađenje kamena ali on nažalost više nije u funkciji. Od 1948. godine do sedamdesetih godina 20. veka vađena je i dijatomejska (bela) zemlja koja se koristila za pravljenje opeke i kao izolacioni materijal. Šezdesetih i sedamdesetih godina vađena je i vatrostalna glina.

Hidrografija[uredi | uredi izvor]

Kroz Baroševac protiče reka Peštan pritoka Kolubare. Pritoke Peštana na putu do Kolubare kroz Baroševac su sa leve strane potoci Rakinac i Hajdukovac, a pre prekopavanja sa desne strane su bili pozoci Zabel i Bukinac.

Reka Peštan

Ustanove[uredi | uredi izvor]

Crkva[uredi | uredi izvor]

Glavni članci: Crkva brvnara u Baroševcu i Crkva Pokrova Presvete Bogorodice u Baroševcu

Godine 1817. sagrađena je crkva crvnara posvećena Prenosu moštiju Svetog oca Nikolaja. Izgradom nove zidane crkve brvnara je prnešena u Darosavu gde se i danas nalazi, međutim na temeljima stare crkve brvnare izgrađena je nova crkva brvnara čija je izgradnja trajala od 2001. do 2004. godine. Zidana crkva je građena od 1845. godine do 1851. godine i posvećna je Pokrovu Presvete Bogorodice. Crkva je građena od lomljenog i tesanog kamena i zalivena je krečnim malterom. Oslikavali su he braća Konstantin i Dimitrije Atanasijević kao i Jeremija Mihailović. Od 1863. godine u crkvi se nalazi zvono izuzetne zvučnosti.

Škola[uredi | uredi izvor]

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu OŠ „Milorad Labudović Labud” Baroševac.

Prva škola u Baroševcu je počela sa radom davne 1845. godine i to kao prva u Kolubarskom srezu. Škola je imala tri razreda i jednog učitelja. Zbog povećanja broja učenika 1884. godine napravljena je nova škola i otvoren je četvrti razred. Od 1886. godine radi dva učitelja. Godine 1950. počela je sa radom osmogodišnja škola. Sredinom devedesetih godina 20. veka započeta je izgradnja nove škole koja je otpočela sa radom 2014. godine u septembru.

Škola u Baroševcu

Pošta[uredi | uredi izvor]

Pošta u Baroševcu postoji od 1932. godine.

Ambulanta[uredi | uredi izvor]

Ambulanta u Baroševcu otvorena je 1983. godine, ali lekarska služba postojala je i ranije. Prvu lekarsku službu vršila je Ruskinja Gala Karabina.

Saobraćaj[uredi | uredi izvor]

Početkom 20. veka izgrađena je pruga uskog koloseka, koja je povezivala Lajkovac i Mladenovac a prolazila je i kroz Baroševac. Izgradnja takozvane ćirine pruge trajala je od 1907. do 1910. godine, a prvi vozovi su krenuli 10. juna 1910. godine. Pruga je bila u funkciji do 1983. godine. Od 1960. godine kroz Baroševac prolazi industrijska pruga šireg koloseka, koja je izgrađena za potrebe Rudarskog basena Kolubara.

Iseljavanje[uredi | uredi izvor]

Bitan događaj u novijoj istoriji Baroševca, koju ima velike posledice na selo je prekopavanje velikog dela teritorije sela od starne kolubarskih površinskih kopova lignita. Prekopavanja su počela 1960. godine ispravljanjem toka reke Peštan. Rudarskim radovima su zahvaćena brojna domaćinstva i dosada je iseljeno preko 190 domaćinstava. Prva domaćinstva su iseljena davne 1967. godine. Osim na reljef i ekosistem sela, prekopavanja su uticala i na odliv stanovništva.

Sport[uredi | uredi izvor]

Od 1935. u Baroševcu postoji fudbalski klub. Taj klub se do 1947. zvao Obilić, a zatim je preimenovan u Mladost. Najveći uspeh kluba je plasman među trideset dve ekipe u Kupu Jugoslavije 1954. godine. Danas se Mladost takmiči u Prvoj beogradskoj ligi. Stadion na kojim kao domaćin igra Mladost izgrađen je 1978. i nosi naziv po dugogodišnjem funkcioneru i igraču kluba Milošu Živkoviću.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Baroševac živi 980 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,7 godina (38,8 kod muškaraca i 40,5 kod žena). U naselju ima 373 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,38.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[1]
Godina Stanovnika
1948. 1.070
1953. 1.139
1961. 1.212
1971. 1.219
1981. 1.293
1991. 1.315 1.309
2002. 1.260 1.281
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[2]
Srbi
  
 1.229 97,53%
Muslimani
  
 7 0,55%
Romi
  
 6 0,47%
Crnogorci
  
 3 0,23%
Ukrajinci
  
 1 0,07%
Makedonci
  
 1 0,07%
nepoznato
  
 10 0,79%


Stanovništvo prema polu i starosti[3]
m
ž
? 0
  
  
 2
80+ 5
  
  
 14
75—79 16
  
  
 26
70—74 37
  
  
 38
65—69 32
  
  
 47
60—64 27
  
  
 38
55—59 34
  
  
 32
50—54 40
  
  
 31
45—49 54
  
  
 59
40—44 60
  
  
 38
35—39 42
  
  
 53
30—34 41
  
  
 37
25—29 22
  
  
 39
20—24 45
  
  
 35
15—19 49
  
  
 52
10—14 48
  
  
 49
5—9 30
  
  
 38
0—4 28
  
  
 22
Prosek : 38,8 40,5
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 230 256 305 325 355 366 373
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 63 78 50 81 50 44 4 2 1 0 3,38
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 504 137 333 24 9 1
Ženski 541 96 334 103 8 0
UKUPNO 1.045 233 667 127 17 1
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 293 9 0 209 25
Ženski 169 37 0 51 22
UKUPNO 462 46 0 260 47
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 2 38 2 2 2
Ženski 2 2 10 17 2
UKUPNO 4 40 12 19 4
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 0 1 0 0 0
Ženski 2 2 1 8 13
UKUPNO 2 3 1 8 13
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 1 0 0 2
Ženski 0 0 0 0
UKUPNO 1 0 0 2

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  2. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  3. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Baroševac 1612-2012 , Mesna zajednica Baroševac

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Baroševac na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Барошевац&oldid=27683197”