Divlji svet Grčke
Divlji svet Grčke uključuje raznoliku floru i faunu Grčke, zemlje u južnoj Evropi. Zemlja je uglavnom planinska sa vrlo dugačkom, zavojitom obalom, koju čine poluostrva i mnoga ostrva. Klima se kreće od sredozemne preko umerene do planinske, a staništa uključuju planine, brda, šume, reke, jezera, obale i obrađeno zemljište.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Grčka je država na Balkanskom poluostrvu južne Evrope, a leži južno od Albanije, Severne Makedonije i Bugarske i zapadno od Turske. Ima dugačku obalu sa Sredozemnim i Egejskim morem, a uključuje ostrvo Krit i mnoga manja ostrva. Kontinentalna Grčka pokriva oko 80% ukupne teritorije i uglavnom je planinska. Najveća planinska grupa je venac Pind koji čini „kičmu” grčkog kopna, a najviši vrh je sa 2637 metara nadmorske visine. Najviša planina u zemlji, planina Olimp, nalazi se na istoku i izdiže se na 2918 metara nadmorske visine. Peloponez, na jugu zemlje, je odvojen od ostatka grčkog kopna od Korintskog i Saronskijskog zaliva.[1]
Klima[uredi | uredi izvor]
Velik deo zemlje ima sredozemnu klimu sa toplim suvim letima i kišom koja pada zimi. Ostrva uglavnom imaju sredozemnu klimu, s tim što na Krit posebno utiče njegovo pomorsko okruženje i blizina Afrike. Viši regioni zapadnih i centralnih delova zemlje, kao i planinski delovi Peloponeza, sadrže planinsku klimu. Klima je veoma raznolika u celoj zemlji; sneg se može naći i u junu na vrhovima, dok nizije imaju visoke temperature.[2]
Flora[uredi | uredi izvor]
Grčka ima veliku raznolikost vaskularnih biljaka među svojom florom. Godine 2013. bilo je 5752 vrste i 1893 podvrste domaćih i unesenih biljaka, za ukupno 6620 taksona, uključujući 1278 vrsta endemizma i 452 endemske podvrste.[3] Do juna 2018. godine, broj vrsta je revidiran nagore, sa popisanih 6695 taksona, koji se sastoje od 5828 vrsta i 1982 podvrste, koje pripadaju 1073 roda i 185 porodica.[4]
Grčku karakteriše grmlje makija koje uključuje crniku i Arbutus andrachne, kao i prnar, planiku, zelenu maslinu, lovor, kedar, žuvku i druge. Intenzivna upotreba zemljišta svela je ove šume na ostatke. Od listopadnih vrsta najčešći su jasen, brest, maklen, Judino drvo, primorska smrdljika, ruj i drugo. Grčka je bila povezana sa zapadnom Turskom tokom pliocenske ere, a dve zemlje imaju mnogo identičnih biljaka među svojom florom.[5] Phoenix theophrasti ima vrlo ograničen domet u južnoj Grčkoj i na Kritu, sa nekoliko sastojina u Turskoj.[6]
Fauna[uredi | uredi izvor]
Među većim sisarima mesožderima pronađenim u Grčkoj su evropska divlja mačka, balkanski ris, riđa lisica, obični šakal, vuk, evroazijski braon medved, američka vidrica, mala lasica, tvor, šareni tvor, kuna belica, kuna zlatica, jazavac, vidra i dvadesetak vrsta slepih miševa.[7] Ostrvo Jaros je stanište za najveću populaciju sredozemnih morskih medvedica,[8] a u grčkim vodama je zabeleženo petnaestak vrsta kitova, delfina i pliskavica.
U kopitare pronađene u Grčkoj spadaju divlja svinja, obični jelen, jelen lopatar, srna, divokoza i ugroženi kri-kri. Prisutni su i divlji i evropski zec, beloprsi i belogrudi jež, obična krtica, desetak vrsta rovčica i tridesetak vrsta glodara (veverice, puhovi, miševi, pacovi i voluharice).[7]
Sa raznovrsnom topografijom i staništima, Grčka ima bogatu faunu ptica. To je mesto susreta ptica sa tri kontinenta, južna granica za neke vrste, a severna za druge. Pored rezidencijalnih populacija ptica, mnoge migratorne vrste posećuju zemlju dok se sezonski kreću između svojih uzgajališta i njihovih prezimljavajućih područja. U Grčkoj je zabeleženo oko 450 vrsta ptica.[9] Šuma Dadia na severoistoku važno je područje za ptice grabljivice, gde su četiri vrste lešinara među trideset i šest dnevnih vrsta grabljivica koje su zabeležene.[10]
Ptice koje se mogu naći su strnadica kamenjarka i crnoglava strnadica i jarebica kamenjarka.[5] Ramsarska konvencija se brine o močvarnim pticama poput jezera Kerkini,[11] delte Mesta,[12] delte Marice i njihovih slatkovodnih močvara, jezera, slankastih laguna, slanih močvara i blata.[13]
Grčke vodene divlje životinje, sa raznolikim spektrom endemskih slatkovodnih riba, oko 160 vrsta je popisano 2015.[14] Postoji i nekoliko vrsta Petromyzontiformes, naročito tri vrste endemične za Grčku: epirska, grčka i almopajska potočna Petromyzontiformes. Jezero sadrži endemsku ribu Alosa macedonica koja se komercijalno lovila. Unutar ciprinidnih riba postoji Barbus euboicus, pronađena samo na ostrvu Evija, kritično je ugrožena i prete joj sve veće suše i ograničeno kretanje.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Philip's (1994). Atlas of the World. Reed International. str. 44—45. ISBN 0-540-05831-9.
- ^ Tozer, Henry Fanshawe (1873). Lectures on the Geography of Greece. J. Murray. str. 138—140.
- ^ „Vascular plants of Greece: an annotated checklist”. IUCN. 11. 12. 2013. Pristupljeno 25. 4. 2019.[mrtva veza]
- ^ „"Flora of Greece" Web”. Hellenic Botanical Society. Pristupljeno 25. 4. 2019.
- ^ a b „Southeastern Europe: Along the coastline of Greece and Turkey, stretching into Macedonia”. Mediterranean forests, woodlands and scrubs. WWF. Pristupljeno 25. 4. 2019.
- ^ Hazir, A.; Buyukozturk, H.D. (2013). „Phoenix spp. and other ornamental palms in Turkey: The threat from red palm weevil and red palm scale insects”. Emirates Journal of Food and Agriculture. 25 (11): 843. Arhivirano iz originala 24. 12. 2013. g. Pristupljeno 26. 04. 2021.
- ^ a b This list is derived from the IUCN Red List which lists species of mammals and their distributions.
- ^ Karamanlidis, A.A.; et al. (2016). „The Mediterranean monk seal Monachus monachus: status, biology, threats, and conservation priorities”. Mammal Review. 46 (2): 92—105. doi:10.1111/mam.12053.
- ^ „Birding in Greece”. NHBS. Pristupljeno 26. 4. 2019.
- ^ Gibbons, Bob (2003). Greece. Oxford University Press. str. 87—89. ISBN 978-0-19-850437-5.
- ^ „Artificial Lake Kerkini”. Ramsar Sites Information Service. Ramsar. Pristupljeno 26. 4. 2019.
- ^ „Nestos delta & adjoining lagoons”. Ramsar Sites Information Service. Ramsar. Pristupljeno 26. 4. 2019.
- ^ „Evros delta”. Ramsar Sites Information Service. Ramsar. Pristupljeno 26. 4. 2019.
- ^ Barbieri, R (2015). Freshwater fishes and lampreys of Greece an annotated checklist. Institute of Marine Biological Resources and Inland Water - IMBRIW Hellenic Centre for Marine Research. ISBN 978-960-9798-06-8.
