Manastir Ostros
| Manastir Ostros | |
|---|---|
.jpg) Ostaci manastira | |
| Osnovni podaci | |
| Tip | pravoslavni manastir |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Mitropolija crnogorsko-primorska |
| Osnivanje | 11. vek |
| Osnivač | Jovan Vladimir i Kosara |
| Posvećen | Uspenje Presvete Bogorodice |
| Lokacija | |
| Mesto | Veliki i Mali Ostros |
| Država | Crna Gora |
| Koordinate | 42° 5′ 1″ N 19° 19′ 5″ E / 42.08361° S; 19.31806° I |
  Manastir Ostros Manastir Ostros na karti Crne Gore | |
Manastir Ostros[1][2] (Manastir Prečista Krajinska) je srpski srednjovekovni manastir koji se nalazi u Skadarskoj Krajini, na jugozapadnoj obali Skadarskog jezera, u bilizini sela Mali i Veliki Ostros, 22 kilometara jugoistočno od Virpazara, u blizini granice sa Albanijom. Smatra se da je Marijinsko jevanđelje, pisano na glagoljici, jedan od najstarijih staroslovenskih rukopisa iz 11.veka, napisano u ovom manastiru.[3]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prvi put se crkva u Krajini pominje krajem 10. veka u „Letopisu popa Dukljanina“, kada je u njoj sahranjen Petrislav, otac kneza Vladimira. Krajina se u 11. veku navodi kao prestonica, dvor kneza Vladimira. U crkvu svete Marije, koju je po predanju podigla Vladimirova žena Kosara, ćerka cara Samuila, preneto je njegovo telo iz Prespe 1016. godine. Mošti kralja Vladimira nalazile su se u manastiru do 1215. godine, kada su prenete u manastir Svetog Jovana Vladimira kod Elbasana. Manastir se pominje 1417.godine u povelji Balše III, kada je bio sedište Zetske mitropolije, a pretpostavlja se da je srušen i zapusteo krajem 17. veka, u pohodima skadarskog vezira Sulejman-paše Bušatlije.[4]
Izgled manastirskog kompleksa[uredi | uredi izvor]
Ostaci manastirskog kompleksa danas su u ruševinama. Više se sačuvala jedino kula-zvonik na zapadnom kraju jedne veće prostorije sazidane u produžetku zapadnog dela crkve, posvećene Uspenju Bogorodice, za koju se pretpostavlja da je mogla biti namenjena bilo za stanovanje, bilo za trpezariju. Kula je imala pet spratova sa drvenim međuspratnim tavanicama. Na četvrtom spratu se nalazila mala kapela sa apsidom, a danas je kula delimično obnovljena. Od obimnih zidova kompleksa nešto vidljivih ostataka sačuvalo se jedino na severnoj strani. Ostaci zidova, najverovatnije kasnije prizidanih, nalaze se i uz samu crkvenu građevinu, ali su neophodna dalja istraživanja.
Sam položaj manastira nije bio naročito pogodan za odbranu. Međutim, ako je tačno da je Krajina ime mesta u kome je stolovao Vladimir i da se ono odnosi na bližu okolinu kompleksa, onda se može pretpostaviti da su za odbranu služile i okolne kamenite glavice prema samom jezeru.
Napomena[uredi | uredi izvor]
- Napomena: Tekst ovog članka je delom, ili u potpunosti, preuzet sa ove stranice prezentacije Srednjevjekovni gradovi Crne Gore, uz odobrenje. Kao osnova za izradu prezentacije korišćena je knjiga Pavla Mijovića i Mirka Kovačevića „Gradovi i utvrđenja u Crnoj Gori“ (Beograd-Ulcinj 1975), čiji su pojedini delovi uključeni u nju, uz dozvolu autora.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Manastir Ostros Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. avgust 2017) mitropolija.me
- ^ Manastir Ostros Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. oktobar 2020) manastirispc.com
- ^ Milanović & Mihajlović 2015, str. 382.
- ^ Manastir Prečista Krajinska, Ostros Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. avgust 2017) spc-bar.me
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Milanović, Jovan; Mihajlović, Ljubomir (2015). Manastiri Srpske pravoslavne crkve - vodič. Beograd.
- Ćirković, Sima (2000). „Archiepiscopus Craynensis”. Istorijski zapisi. 73 (1-2): 47—54.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Manastir Ostros mitropolija.me
- Manastir Prečista Krajinska, Ostros spc-bar.me
- Manastir Prečista Krajinska Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. avgust 2016) nparkovi.me
