Mihailo Stojanović Puljo
| mihailo stojanović | |
|---|---|
 Mihailo Stojanović Puljo | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1918. |
| Mesto rođenja | Lužac, kod Berana, Kraljevina Crna Gora |
| Datum smrti | 1942. (23/24 god.) |
| Mesto smrti | Kolašin, ND Crna Gora |
| Profesija | zemljoradnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1938. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. |
Mihailo Stojanović Puljo (Lužac, kod Berana, 1918 — Kolašin, 1942) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1918. godine u selu Lužac kod Berana, u siromašnoj seljačkoj porodici Maksima Stojanovića. Posle završene osnovne škole, bavio se zemljoradnjom. Kao sedamnaestogodišnjak, uključio se u revolucionarni omladinski pokret, i 1935. godine postao član SKOJ-a. Istakao se u mnogim akcijama koje su Komunistička partija Jugoslavije i SKOJ vodili u beranskom srezu. Naročito se istakao u demonstracijama u Beranama, 1938, i na Zagradu, 1940. godine, kada se sukobio s policijom. U KPJ je primljen 1938. godine.
Posle sloma Jugoslavije u Aprilskom ratu, po zadatku Mesnog komiteta KPJ, radio je na obučavanju omladine u rukovanju oružjem. Izvršavao je i druge zadatke u pripremama naroda za oružanu borbu protiv okupatora. Bio je među prvim borcima Lužačkog gerilskog odreda, kada je počela borba protiv okupatora. Naročito je ispoljio veliku prisebnost i hrabrost prilikom upada italijanske jedinice u selo, s namerom da ga uništi, a ljude poubija i odvede u internaciju. U trenutku kada je među mladim, neiskusnim borcima zavladala panika, pojurio je sam u susret neprijatelju i rafalima mitraljeza zaustavio prodor Italijana.
Istakao se u borbi za oslobođenje Berana, jula 1941. godine i kasnije u odbrani slobodne teritorije. Ujesen iste godine izvršio je više značajnih diverzantskih akcija, po zadatku političkog i vojnog rukovodstva NOP-a beranskog sreza, razoružavši čak i nekoliko neprijateljskih straža. Napravio je veliki borbeni podvig u Pljevaljskoj bici, 1. decembra 1941. godine, kada je kao mitraljezac u vodu među prvima uspeo da prodre u grad i zauzme dobro branjenu i utvrđenu zgradu gimnazije, odakle je tukao neprijatelja. Prilikom povlačenja partizana, sam je mitraljezom štitio odstupnicu. U jednom trenutku mitraljez mu je otkazao, ali je Puljo bombama zaustavio nalet Italijana i tako omogućio povlačenje partizana.
Pošto se borio po izuzetno hladnoj zimi, sa slabom obućom, promrzle su mu noge. Postao je nepokretan, pa su ga drugovi sklonili kod rođaka u Trešnjevu, u andrijevičkom srezu. Tu su ga otkrili četnici i, promzla i gotovo nepokretna, sproveli ga u kolašinski četnički zatvor. Odbio je četničke ponude i nagovore da se odrekne Komunističke partije, uz garanciju da mu se pokloni život. Bio je izložen mukama, ali nisu uspeli da ga slome. Uputio im je ove reči:„Bilo živ bilo mrtav, ja sam komunist, i vi me samo takvog možete ubiti“.
Stojanović je do kraja izdržao sva mučenja, sve dok nije streljan 1942. godine na putu između Bara Kraljskih i Kolašina.
Njegov lik neustrašivog heroja poslužio je književniku Mihailu Laliću da napiše nadahnuto kratku novelu „Mitraljezac Puljo“, u kome je na umetnički način prikazao lik borca komunista koji se ne plaši smrti.
Odlukom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 27. novembra 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.
Narodni heroji iz severne Crne Gore | ||
|---|---|---|
Narodni heroji Jugoslavije rođeni u severnoj Crnoj Gori, kao i oni koji su politički ili vojno delovali na ovom području: | ||
| Andrijevica |  | |
| Berane |
| |
| Žabljak | ||
| Kolašin | ||
| Mojkovac | ||
| Šavnik | ||