Sečanj

Koordinate: 45° 21′ 59″ S; 20° 46′ 20″ I / 45.366501° S; 20.772303° I / 45.366501; 20.772303
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Ukoliko ste tražili mesec u godini, pogledajte članak januar.
Sečanj
Nova Pravoslavna crkva
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Autonomna pokrajinaVojvodina
Upravni okrugSrednjobanatski
OpštinaSečanj
Stanovništvo
 — 2022.1.889
 — gustina82/km2
Geografske karakteristike
Koordinate45° 21′ 59″ S; 20° 46′ 20″ I / 45.366501° S; 20.772303° I / 45.366501; 20.772303
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina52 m
Površina25,6 km2
Sečanj na karti Srbije
Sečanj
Sečanj
Sečanj na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj23240
Pozivni broj023
Registarska oznakaZR

Sečanj je gradsko naselje i sedište istoimene opštine u Srednjobanatskom upravnom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1.889 stanovnika.

Nazivi[uredi | uredi izvor]

Naselje je poznato po još nekim nazivima na drugim jezicima: mađ. Szécsány ili Torontálszécsány, nem. Setschan ili Petersheim, rum. Seceani.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Pored Tamiša postoji srednjovekovna nekropola koja je arheološki istraživana 2011. godine.[1]

Veća naseljavanja u ovom kraju nastaju isterivanjem Turaka iz Banata, u 18. i 19. veku. Većinu stanovnika činili su Nemci, koji posle Drugog svetskog rata bivaju iseljeni, a kolonizovalo se stanovništvo iz Bosne i Hercegovine i drugih krajeva.

U istoriji Sečanj je više puta menjao ime: 1717. — Sečanj (Sechan), 1719. — Szécsány, 1888. – Torontal- Szécsány, 1922. — Sečanj.

Sečanj ima 27 kuća 1717. godine i pripadao je tada Bečkerečkom distriktu Temišvarskog Banata. a 1727. brojao je samo 23 kuće. Ali 1773. godine imao je 113 kuća, pa se misli da su se pedesetih godina toga veka ovamo doselili pomoriški graničari. Sečanj je 1764. godine pravoslavna parohija u Bečkerečkom protoprezviratu.[2] Austrijski carski revizor Erler je 1774. godine konstatovao da mesto Sečanj pripada Bečkerečkom okrugu i distriktu. Stanovništvo je tada bilo izmešano, srpsko i vlaško.[3] Godine 1779. pripojen je bečkerečkom srezu Torontalskog komitata. Kada je 1797. godine popisan pravoslavni klir tu dva sveštenika Popovića. Bili su to parosi, pop Isaija (rukop. 1780) i pop Manasije (1796) koji su znali srpski i rumunski jezik.[4]

Sečanj je 1801. godine ustupljen Zagrebačkom kaptolu, u zamenu za hrvatska dobra.

Srpsko stanovništvo se nakon 1795. godine odselilo iz Sečnja, na granici Nemačko-banatske regimente i osnovali su naselje Samoš. Na njihova mesta u Sečanj su se doselili Nemci iz Torontalskog komitata, i to iz Nove Peći, Hajfelda, Marijenfelda i Belida, koji su od Sečanskih Srba otkupili imanja. Godine 1811. bilo je u Sečnju već 905 duša. Godine 1807. poučavano je 201 đaka, a 1823. godine kada je broj stanovnika bio 1306, bilo je 298 đaka.[5] Godine 1824. sklopila je sečanska opština ugovor sa sečanskim sveštenikom, kome je Sečanj crkveno pripadao, po kome je Sečanj dobio svoga sveštenika.

Aleksandar Alogović prior odobrio je podizanje crkve 1826. g. Crkva je podignuta 1829 – 1830. godine. A 1830. g. ustupio je prior kuću br.60 za privremeni parohiski stan. Iste godine obeleženo je i novo groblje, a 1833. podignuta je nova škola. Za vreme Johana Paraisa u parohiji je bilo 189 rimokatolika, 110 pravoslavnih i 1 evangelika 1827. g.

Godine 1832. bilo je u opštinskom ataru 87 sesija, a u opštini bilo je 1606 katoličkih, 1 evangelistička i 6 pravoslavnih stanovnika, koji su se bavili zemljoradnjom i ribarstvom. Ali je ova mlada kolonija imala još mnogo da izdrži. 1831. g. Od bolesti kolere umrlo pedeset tri, a 1836. godine 14 žrtava. 1841. od 14. jula do 18. avgusta bile su neobične vrućine do 42 stepena.

Godine 1834. učestala su ubistva i razbojništva, pa je krajem godine vladala beda. Stoga 1848 – 1849. godine ovo selo nije dohvatila revolucija.

Godine 1867. i 1876. dobio je Sečanj tržišno pravo. Godine 1869. izabrana je prva školska komisija, a 1870. proglašena je škola opštinskom.

Iste godine bila je velika poplava, zbog koje se 300 duša odselilo u Vojnu granicu i nastanilo u Elizenhajmu. Sečanj je 1876. dobio poštu.

Sagrađen je preko Tamiša veliki drveni most 1889. godine, koji je obezbedio saobraćaj između gornjeg i donjeg Torontala. Godine 1889. osnovana je Torontalsečanjska štedionica a. d.

4. maja 1889. otvorena je železnička stanica za prugu Bečkerek – Ninčićevo (danas Međa); 7. jula 1891. za prugu Sečanj – Vršac, a 25. novembra 1898. za prugu Sečanj – Alibunar.

Godine 1905. bila je velika poplava, posle koje je povišen nasip, a završena regulacija. 1908. godine otputovali su prvi iseljenici u Ameriku – jedna porodica za Dakotu.

Kretanje broja stanovnika od 1869. do 1921. godine.[6]

Godina popisa stanovnika Broj stanovnika
1837. 1.489
1869. 2.122
1880. 2.246
1890. 2.517
1900. 2.596
1910. 2.174
1921. 2.343

Sečanj je pripojen 1919. godine Torontalsko-tamiškoj županiji. Po popisu na dan 31. januara 1921. popisano je 2343 stanovnika od kojih je bilo; Srba-66; Slovaka-8; ostalih Slovena-4; Rumuna-24; Nemaca-2090; Mađara-104; ostalih-47.

Godine 1928. pretvorena je štedionica u filijalu Pančevačke Pučke Banke.[7]

Kultura[uredi | uredi izvor]

Smotra recitatora Vojvodine — Pesniče naroda mog, održava se svake godine krajem aprila od 1968. Učestvuje oko 190 recitatora, a recituje se po slobodnom izboru na jezicima svih naroda i narodnosti Vojvodine. Prateće festivalske priredbe su izložbe, književne večeri i promocije knjiga. Završnoj smotri prethode školska, mesna, opštinska i zonska takmičenja. Organizator je Kulturno-prosvetna zajednica opštine Sečanj.

Demografija[uredi | uredi izvor]

Prema popisu stanovništva iz 2002. godine selo ima 2.645 stanovnika. Većinu čine Srbi - Hercegovci, a ostalu populaciju čine Romi, Mađari, Rumuni, Makedonci, Rusini i ostali.

U naselju Sečanj živi 2128 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,4 godina (38,6 kod muškaraca i 42,0 kod žena). U naselju ima 975 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,71.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Demografija[8]
Godina Stanovnika
1948. 2.680
1953. 2.862
1961. 2.868
1971. 2.935
1981. 2.747
1991. 2.688 2.637
2002. 2.647 2.770
2011. 2.107
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[9]
Srbi
  
 2.392 90,36%
Romi
  
 135 5,10%
Rumuni
  
 19 0,71%
Crnogorci
  
 14 0,52%
Mađari
  
 14 0,52%
Hrvati
  
 10 0,37%
Jugosloveni
  
 4 0,15%
Makedonci
  
 2 0,07%
Bugari
  
 2 0,07%
Ukrajinci
  
 1 0,03%
Rusi
  
 1 0,03%
Nemci
  
 1 0,03%
nepoznato
  
 10 0,37%


Stanovništvo prema polu i starosti[10]
m
ž
? 4
  
  
 7
80+ 19
  
  
 36
75—79 32
  
  
 59
70—74 58
  
  
 87
65—69 72
  
  
 77
60—64 70
  
  
 96
55—59 59
  
  
 68
50—54 106
  
  
 89
45—49 106
  
  
 126
40—44 101
  
  
 93
35—39 85
  
  
 105
30—34 80
  
  
 54
25—29 69
  
  
 85
20—24 96
  
  
 102
15—19 90
  
  
 101
10—14 89
  
  
 75
5—9 74
  
  
 71
0—4 62
  
  
 44
Prosek : 38,6 42,0
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 559 543 645 760 781 840 975
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 232 250 177 224 70 17 4 1 0 0 2,71
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 1.047 347 627 45 17 11
Ženski 1.185 304 632 212 31 6
UKUPNO 2.232 651 1.259 257 48 17
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 510 125 9 17 77
Ženski 388 67 1 2 37
UKUPNO 898 192 10 19 114
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 19 39 58 19 38
Ženski 5 11 64 7 14
UKUPNO 24 50 122 26 52
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 5 7 41 19 13
Ženski 27 8 36 50 47
UKUPNO 32 15 77 69 60
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 17 0 0 7
Ženski 8 4 0 0
UKUPNO 25 4 0 7

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Nova pravoslavna crkva
    Nova pravoslavna crkva
  • Stare kuće u selu
    Stare kuće u selu
  • Centar Sečnja
    Centar Sečnja
  • Benzinska pumpa
    Benzinska pumpa

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Surla, S. (5. 9. 2011). „Otkriveni grobovi sa malo keramike”. Blic.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 14. 8. 2020. 
  2. ^ "Srpski sion", Sremski Karlovci 1905.
  3. ^ J.J. Erler: "Banat", Pančevo 2003.
  4. ^ "Temišvarski zbornik", Novi Sad 8/2015.
  5. ^ Letopis period 1812 – 2009. Sečanj u Deliblatskoj Peščari, napisao M. Marina (Beč 2009). Sastavio od pisanih tragova, letopisa, po predanju o selu Sečnju nastanak sela ko su bili doseljenici čime se bavili meštani.
  6. ^ Mileker 2005.
  7. ^ Monografiju Podunavske oblasti 1812-1927. sastavio Dr, Vladimir Margan, biv. Predsednik Oblasnog odbora Komesar Oblasne Samouprave, objavio 1927. „Napredak Pančevo“
  8. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  9. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  10. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Mileker, Feliks; Pantić, Kosta; Belča, Dušan (2005). Letopisi opština u južnom Banatu. ISBN 978-86-85075-04-9. 
  • Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927. sastavio Dr Vladimir Margan, biv. Predsednik Oblasnog odbora Komesar Oblasne Samouprave, „Napredak Pančevo“, objavljeno 1927.
  • Teritorija Podunavske Oblasti napisao Dr. Vladimir Margan Predsednik Obl. Odbora Smederevu 1928.*
  • Istorijski pregled Podunavske Oblasti Banatski deo napisao: Feliks Mileker bibliotekar i kustos gradske biblioteke i muzeja u Vršcu 1928.
  • Letopisa Period 1812 – 2009. Sečanj u Deliblatskoj Peščari. Napisao M. Marina (Beč 2009). Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju o selu Sečnju nastanak sela ko su bili Doseljenici i čime se bavili meštani.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Sečanj na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Сечањ&oldid=26185827”